Basic vocabulary — Page 02 — Series B, pictures 12-15: motorbike, to ride, up, down, hill


12
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นมอเตอไซ เป็นมอเตอไซเอาไว้ถ้าขี่ หลือเอาไว้ถ้าขับ
มอเตอไซเป็นแบบใด มอเตอไซกะเป็นลด เป็นลดมอเตอไซนั้นหละ
แล้วลดมอเตอไซมันคันใหญ่บ่ กะคันบ่ใหญ่ปานใด กะแล้วแต่ลุ้น หลือว่าแล้วแต่ยี่ห้อ บางคันกะใหญ่ บางคันกะน้อย
ลดมอเตอไซสีหญัง ลดมอเตอไซสีแดง
แล้วลดมอเตอไซกะมีล้อพ้อม มีเบาะนั่งพ้อม มีกะจกพ้อม มีแนวบิดพ้อม มีไฟพ้อม มอเตอไซกะมีส่วนปะกอบหลายสิ่งหลายอย่าง

13
เขากำลังเฮ็ดหญัง พุซายคนนี้เขากำลังขับลด เขากำลังขับลดมอเตอไซ เขากำลังขับไปทางหน้า
เขาสิขับไปใส จัก จักคือกัน จักว่าเขาสิขับไปใส ฮู้แต่ว่าเขากำลังขับไปเลี้ยยๆ ขับอยู่เทิงถะหนนนั้นหละ

14
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังขับลดมอเตอไซ กำลังขับลดมอเตอไซขึ้นโนน กำลังขับลดมอเตอไซขึ้นโนนอยู่พุ้นหนะ กำลังบืนขึ้นโนนอยู่
เขาขับลดมอเตอไซจักคน เขาขับพุเดียว เขาไปของเขาพุเดียวนั้นหละ พุเดียวข้อหล้อ

15
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากะขับมอเตอไซนั้นหละ เขากำลังขับมอเตอไซลงโนน ลดมอเตอไซกำลังลงโนนอยู่ หลือว่าลงค้อยนั้นหละ
แล้วเขาขับเล็วบ่ จักคือกัน อาดสิบ่เล็ว เพาะว่าญามลงค้อยหลือว่าลงโนน ขับลดต้องขับค่อยขั้นขับเล็วหลายมันกะอันตะลาย เพาะว่ามันขับลงค้อย มันเป็นโนน

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
มอเตอไซ mɔ:-tə:-sai HR-M-HR มอเตอร์ไซค์ motorbike
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
ไว้ถ้า wai-tha: HF-LF usually in a positive statement or answer: is for, is used for, has the purpose of {กะทะมีไว้ถ้าทอด = a pan is for frying} {น้ำบักนาวมีไว้ถ้าปุงอาหาน = lime juice is used to season food} {ปากกามีไว้ถ้าเขียน = a pen is for writing} {กะเทียมเอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน = garlic is used to make food} {ขาเอาไว้ถ้าญ่าง = legs are for walking} {เกิบเอาไว้ถ้าใส่ = shoes are for wearing}
Notes: see also ไว้
ขี่ khi: H ขี่ to ride, to drive {ขี่มอเตอไซ = to ride a motorbike} {ขี่ควย = to ride on a buffalo} {ขี่เลีย = to take or travel on a boat}
หลือ lʉ: M หรือ or
ขับ khap M ขับ to drive, to ride
แบบ bɛ:p LF แบบ 1. example, model, kind
2. style, form, pattern, design
ใด dai M ใด 1. which, that one which, what, how {เขานั่งแบบใด เขานั่งขดตะหมาดอยู่ = How is he sitting? He's sitting cross-legged.} {ตอนใด = when?}
2. whichever, whoever {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place, somewhere} {ขั้นเฮาอยากตื่นญามใด เฮากะตั้งเวลาปุกญามนั้น = If we want to get up at a certain time, we set the alarm to that time}
Notes: sentence-final often with a marked rising tone
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
ลด lot H รถ 1. car, motorized vehicle
2. vehicle, cart {ลดขายแนวกิน = food cart}
นั้นหละ nan-la HF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
คัน khan HR คัน clf. for cars, trains, motorbikes, boats {ลดไฟคันนี้ = this train} {ลดเก็งคันสีเขียวคันน้อย = a small green car}
ใหญ่ ɲai H ใหญ่ large, big
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
ปานใด pa:n-dai M-M เท่าไหร่, มาก 1. after negative: (not) very, (not) so much {บ่ใหญ่ปานใด = not so large, not very large}
2. how much, how many {เฮาบ่สามาดนับได้ว่ามันมีหลายปานใด = it's impossible to count how many there are}
แล้วแต่ lɛ:o-tɛ: HF-H แล้วแต่ up to, depending on
ลุ้น lun HF รุ่น 1. model, version
2. generation, age
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
ยี่ห้อ yi:-hɔ: H-LF ยี่ห้อ brand, brand name
Notes: see also ยี้ฮ้อ
บาง ba:ŋ M บาง 1. some {สัดบางโตบ่มีขา = some animals don't have legs} {บางคนสิมักกินกวยเตียวแทนเข้า = some people like to eat noodle soup instead of rice (dishes)} {บางสิ่งบางอย่าง = something, anything}
2. thin
น้อย nɔ:i HF น้อย 1. few, little
2. small
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
แดง dɛ:ŋ M แดง red
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
ล้อ lɔ: HF ล้อ wheel
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
เบาะนั่ง bɔ-naŋ M-H เบาะนั่ง padded seat
กะจก ga-jok M-M กระจก 1. glass, glass pane, glass panel
2. mirror
แนวบิด nɛ:o-bit HR-M คันเร่ง accelerator
ไฟ fai HR ไฟ 1. fire, flame
2. electricity, power
3. light
ส่วนปะกอบ su:an-pa-gɔ:p H-M-LF ส่วนประกอบ component, element
หลายสิ่งหลายอย่าง la:i-siŋ-la:i-ya:ŋ M-H-M-H หลากหลาย, มากมาย, หลายอย่าง varied, various, several (kinds etc.)
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
พุซาย phu-sa:i H-HR ผู้ชาย man, male
คน khon HR คน person, people
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
ทางหน้า tha:ŋ-na: HR-LF ทางหน้า forward, in front (of)
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
ใส sai M (ที่)ไหน 1. where? {สิไปใส = Where are [you] going?} {มาแต่ใส = Where are [you] coming from?} {กะทะอยู่ใส = Where's the pan?}
2. somewhere, anywhere {ใสกะได้ = anywhere, wherever you like}
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
แต่ว่า tɛ:-wa: H-H แต่ว่า 1. but
2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself}
เลี้ยยๆ li:ai HF เรื่อยๆ continuously
Notes: pronunciation: also realized as เลื้อยๆ
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
เทิง thə:ŋ HR บน 1. on, on top of, at, in {เทิงโต่ะ = at/on the table} {กบมันนั่งอยู่เทิงใบบัว = the frog is sitting on the lotus leaf} {เทิงท้องฟ้า = in the sky} {มันแล่นอยู่เทิงลาง = [the train] runs on rails} {มีคนนั่งอยู่เทิงลดสามล้อสามคน = there are three people sitting in the tuk tuk}
2. up, upward
Notes: pronunciation: also realized as ทัง
ถะหนน tha-non M-M ถนน road, street
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}
โนน no:n HR โนน, เนิน hill
พุ้นหนะ phun-na HF-H นู่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
Notes: variant of พุ้นหละ
บืน bʉ:n M ขั้นที่สูงๆ, ขึ้นเนิน, คลาน to move up, crawl up
Notes: translation to be confirmed
พุเดียว phu-di:ao H-M คนเดียว 1. alone, by oneself {เขากำลังยืนอยู่พุเดียว = she's standing by herself} {เขานั่งอยู่พุเดียว = he's sitting by himself}
2. one person
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
ข้อหล้อ khɔ:-lɔ: LF-LF เท่านั้น, ขนาดนั้น, น้อยๆ only {ต้นไม้มีต้นเดียว ต้นเดียวข้อหล้อ = there's one tree, only one tree} {มีบ้านหลังเดียวข้อหล้อ = there's only one house}
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
ค้อย khɔ:i HF slope, sloping, descending {หม้องใดค้อย น้ำมันกะสิไหลไปหม้องหั้น = where there is a slope, that's where the water flows}
เล็ว leo HR เร็ว fast, quick
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
ญาม ɲa:m HR ยาม 1. period of time {ญามมื้อเซ้า = morning} {ญามเที่ยง = noon}
2. when, while {ญามทอด ต้องใซ้น้ำมันพ้อม = one needs to use oil when frying} {ญามสิออกไปข้างนอกกะต้องใส่เกิบ = when one goes out, ones has to wear shoes}
ต้อง tɔŋ HF ต้อง to have to, must
ค่อย khɔ:i H ค่อย 1. soft, gentle
2. little by little, gradually
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
อันตะลาย an-ta-la:i M-M-HR อันตราย 1. danger
2. dangerous