Basic vocabulary — page 13 — Series B, pictures 01-04: mouth, to speak/talk


1
นี้คืออี่หยัง นี้คือคน เขาเป็นพุซาย
คือฮู้ว่าเขาเป็นพุซาย หน้าตาเขาคือพุซาย หน้าตาเขาบ่คือพุหญิงเลย เบิ่งจั่งใดกะฮู้ว่าเป็นพุซาย
มีลูกสอนสีแดงซี้ไปใส่ปากเขาแม่นบ่ แม่น ลูกสอนสีแดงซี้ไปใส่ปากของเขา
เขาเฮ็ดปากจั่งใด ตอนนี้เขาเม้มปากอยู่ เขาบ่ได้อ้าปาก
เขามีตาสองข้าง
เขามีดังพ้อม ดังของเขากะมีอันเดียว
เขามีหูพ้อม เขามีหูสองข้าง ข้างหนึ่งแนมเห็น อีกข้างหนึ่งแนมบ่เห็น เพาะว่าหน้ามันบังไว้
ผมของเขาสีอี่หยัง ผมของเขาสีดำ ผมบ่ญาวหลาย ผมสั้นหนึ่ง

2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเว้า จักเขาเว้ากับพุใด จักเขาเว้าอี่หยังอยู่ เห็นปากเขากำลังเว้าอยู่ กะเลยฮู้ว่าเขากำลังเว้าแท้
พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก อาดสิบ่เถ้าหลาย อาดสิเป็นวัยทองอยู่ อาดสิบ่ทันได้เถ้ากะได้

3
เขากำลังเฮ็ดอี่หยังอยู่ เขากำลังเว้ากันอยู่
จักเขาเว้าอี่หยัง เขาเว้ากันอยู่สองคน
เขากำลังนั่งเว้ากัน มีพุหญิงกับพุซาย พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง เขากำลังเว้ากัน จักเว้าอี่หยัง
เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน จักเขาเว้ากันอยู่ใส เห็นแต่เขานั่งเว้ากันอยู่ แต่บ่ลู้ว่าอยู่ใส

4
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังญ่างอยู่
เขากำลังญ่างกันไปสองคน มีพุหญิงกับพุซาย แล้วเขากำลังเว้ากันพ้อม
จักเขาเว้าอี่หยัง เขาญ่างไปพ้อม เว้ากันไปพ้อม
จักเว้าอี่หยังกัน มะโล่งโจ่งเจ่งอยู่ เทิงญ่างไป เทิงเว้าไป เทิงหันหน้าให้กันพ้อม คือสิม่วนหลาย

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
คน khon HR คน person, people
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
พุซาย phu-sa:i H-HR ผู้ชาย man, male
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
หน้าตา na:-ta: LF-M หน้าตา face
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
พุหญิง phu-ɲiŋ H-M ผู้หญิง woman, female
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
จั่งใด jaŋ-dai H-M ยังไง, แบบไหน how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
ลูกสอน lu:k-sɔ:n HF-M ลูกศร arrow
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
แดง dɛ:ŋ M แดง red
ซี้ si: HF ชี้ to point, to indicate, to show
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
ปาก pa:k LF ปาก mouth
แม่นบ่ mɛ:n-bɔ: H-H ใช่ไหม question particle: ..., right? ..., isn't it? ..., don't you? etc. {เจ้าได้เห็นสิ่งนั้นแม่นบ่ = You've seen that, haven't you?} {ฝนกำลังตกแม่นบ่ = It's raining, isn't it?} {นี้คือกะคุแม่นบ่ = This is a bucket, isn't it?}
แม่น mɛ:n H ใช่ 1. yes
2. affirmative particle
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
ตอนนี้ tɔ:n-ni: M-HF ตอนนี้ now
เม้ม mem HF เม้ม to press one's lips together
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
อ้า a: HF อ้า mouth, door, window: to open, to stand open {อ้าปาก = to open the mouth, to have the mouth open}
ตา ta: M ตา eye {เขามีตาสองข้าง = he's got two eyes} {หลับตา = to close one's eyes}
สอง sɔ:ŋ M สอง two
ข้าง kha:ŋ LF ข้าง 1. side {มีหูจับสองข้าง = there are handles on both sides}
2. next to {วางอยู่ข้างๆ ก่องใบใหญ่ = it's placed next to the large box} {เขายืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง = he's standing next to another person}
3. clf. for body parts which come in pairs (eyes, ears, legs etc.) {เขามีตาสองข้าง = she has two eyes}
ดัง daŋ M จมูก nose
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
เดียว di:ao M เดียว only, alone, single
หู hu: M หู 1. ear
2. opening, hole, e.g., the hole a needle has to insert the thread
3. handle which has a hole, e.g., of a cup or pot
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
แนม nɛ:m HR มอง to look, to glance, to stare {เขากำลังยืนแนมก้อนหินอยู่ = he's standing and looking at the stone/rock} {ข้างหนึ่งแนมเห็น อีกข้างหนึ่งแนมบ่เห็น = [we] see one side, [we] can't/don't see the other side}
เห็น hen M เห็น to see
อีก i:k LF อีก 1. more, again
2. other, another
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
หน้า na: LF หน้า 1. front {ปะตูหน้า = front door}
2. face {เขากำลังล้างหน้า = he's washing his face}
3. auxiliary: conditional tense {เขาหน้าสิเป็นพุบ่าวพุสาวกัน = they are probably groom and bride} {กะหน้าสิส้มอยู่ = it's likely to be sour}
4. season {หน้าฮ้อน = hot season}
5. page
6. clf. for pages {เฮาอ่านฮอดหน้านั้นแล้ว = we've read until this page}
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
บัง baŋ M บัง to conceal, to hide, to cover
ไว้ wai HF ไว้ 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear}
2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.}
Notes: see also ไว้ถ้า
ผม phom M ผม hair
ดำ dam M ดำ 1. black
2. to transplant rice seedlings {ดำนา = to transplant rice seedlings}
ญาว ɲa:o HR ยาว long
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
สั้น san LF สั้น short
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
เว้า wao HF พูด to say, to speak, to talk
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
กับ gap M กับ 1. and {ลุงกับป้า = uncle and aunt} {กวยเตียวหมูกับกวยเตียวไก่ = noodle soup with pork and noodle soup with chicken}
2. with, to {ค้ายๆ กับคำว่า ... = similar to the word ...}
3. prefix in front of foods {กับเข้า = side dishes eaten with rice} {เขากินกับกวยเตียว = he's eating noodle soup}
พุใด phu-dai H-M ใคร 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? }
2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him}
แท้ thɛ: HF แท้ truly, surely, really, indeed
เถ้า thao LF แก่, เฒ่า age: old
ไป่ pai H หรือยัง question particle: yet {เขาข้ามสะพานไป่ = Has he crossed the bridge yet?} {เขากินเข้าแล้วไป่ = Has he finished eating yet?} {กินเข้าไป่? บ่ทันกิน = Have you eaten yet? Not yet.}
หลือ lʉ: M หรือ or
บ่ค่อย bɔ:-khɔ:i H-H ไม่ค่อย not so (much) {เบิ่งบ่ค่อยออก = I can't really see it clearly}
ออก ɔ:k LF ออก 1. to go out, to leave
2. out
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
วัยทอง wai-thɔ:ŋ HR-HR วัยทอง [?] to be middle-aged
Notes: seems to be describe a younger age than Thai วัยทอง = elderly
บ่ทันได้ bɔ:-than-dai H-HR-HF ยังไม่ได้ not, not yet {บ่ทันได้กินเข้า = [I] haven't eaten yet} {อายุบ่ทันได้หลาย = not yet old} {เขาอาดสิบ่ทันได้เถ้ากะได้ = maybe he's not yet (that) old}
Notes: see also ทันได้ which is apparently equivalent
กัน gan M กัน mutual, each other, with another, together {เขากำลังนั่งเว้ากัน = they're sitting and talking} {เขาสองคนฮักกัน = they love each other} {ปาสองโตนี้ ใหญ่ห่างกันหลายบ่ = These two fish here, are they very different in size (from each other)?} {ต่างกัน = to be different (from each other)} {ก่องอันไหนหนักกว่ากัน = Which box is heavier (than the other(s))?}
นั่ง naŋ H นั่ง to sit
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
ใส sai M (ที่)ไหน 1. where? {สิไปใส = Where are [you] going?} {มาแต่ใส = Where are [you] coming from?} {กะทะอยู่ใส = Where's the pan?}
2. somewhere, anywhere {ใสกะได้ = anywhere, wherever you like}
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
แต่ tɛ: H แต่ 1. but {แต่บ่ต่างกันหลาย = but not very different} {แต่บ่ลู้ว่าเขาญ่างมาแต่ใส = but [I] don't know where he's coming from, see also: แต่ว่า}
2. only {ตอนนี้มีแต่ขี้ฝ้า = now there are only clouds}
ลู้ lu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ฮู้
ญ่าง ɲa:ŋ H เดิน to walk {เขากำลังญ่างเว้ากัน = they are walking and talking} {ลูกเป็ดญ่างไปนำแม่เป็ด = the ducklings are [walking] following their mother} {เขากำลังญ่างข้ามสะพาน = she's walking over the bridge} {เขาสิญ่างไปใส = Where is he going?}
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
มะโล่งโจ่งเจ่ง ma-lo:ŋ-jo:ŋ-je:ŋ H-H-H-H ไม่ชัดเจน in an unclear or confused manner
Notes: translation to be further refined
เทิง thə:ŋ HR ทั้ง 1. up to, all, all of, the whole of, altogether {เขาใส่กางเกงขาสั้นเทิงสองคน = both are wearing short trousers} {เขาเป็นพ่อของลูกเทิงสามคนนี้ = he's the father of these three [children] here}
2. เทิง ... เทิง ...: both ... and ..., ... as well as ... {เทิงมีใบพ้อม เทิงมีเหลียนพ้อม = there are notes as well as coins}
Notes: pronunciation: also realized as ทัง
หัน han M หัน to turn around/towards, to face
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
ม่วน mu:an H สนุก, ม่วน happy, amusing, fun