แต่ว่าคนสะหมัยนี้นิยมกานผาย เพาะว่ามันบ่ได้ใซ้เวลาโดน คือหว่านแล้ว กะแล้วถ้าเกี่ยวอย่างเดียว กานดำกะคือต้องมาหว่านเป็นก้า ถ้าก้าใหญ่ แล้วกะจั่งมาดำ แล้วกะถ้าใหญ่อีก มันหลายวิที หลายขั้นตอน กะเลยคนส่วนมากสิผายเอา แต่ว่าบ่ค่อยดำหลาย แต่ว่ากะญังมีคนหลงเหลียอยู่ที่สิเฮ็ด หลือว่าญังมีคนเฮ็ดกานดำนี้คือเก่าเนาะ แล้วกะอันนี้กะเป็นกานเว้าค่าวๆ เนาะ เกี่ยวกับกานดำไฮ่ดำนาบ้านเฮาเนาะ
Link to overview page
Link to dictionary
| Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes |
|---|---|---|---|---|
| แต่ว่า | tɛ:-wa: | H-H | แต่ว่า | 1. but 2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself} |
| คน | khon | HR | คน | person, people |
| สะหมัย | sa-mai | M-M | สมัย | time, period, age, epoch |
| นี้ | ni: | HF | นี้ | 1. this 2. here |
| นิยม | ni-yom | H-M | นิยม | 1. to be popular 2. to prefer {คนสะหมัยนี้นิยมกาน... = nowadays, the people prefer to ...} |
| กาน | ga:n | M | การ | prefix indicating the action of ... |
| ผาย | pha:i | M | หว่าน, ผาย, แผ่ | 1. to sow 2. to grow rice by sowing it directly without growing seedlings first (ดำนา) |
| เพาะว่า | phɔ-wa: | H-H | เพราะว่า | because |
| มัน | man | HR | มัน | it (also used to refer to people) |
| บ่ | bɔ: | H | ไม่ | 1. no, not 2. question particle, transforming a statement into a question Notes: spelling exception in line with common usage on social media |
| ได้ | dai | HF | ได้ | 1. can 2. to get, to obtain 3. before verb: indicating past tense 4. บ่ได้ + verb: not |
| ใซ้ | sai | HF | ใช้ | to use |
| เวลา | we:-la: | HR-HR | เวลา | time, period |
| โดน | do:n | M | นาน | time: long |
| คือ | khʉ: | HR | คือ | 1. to be, to resemble, like, as 2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?} |
| หว่าน | wa:n | H | หว่าน | to sow |
| แล้ว | lɛ:o | HF | แล้ว | 1. finished 2. already 3. and then, and next (especially แล้วกะ) 4. auxiliary for past tense |
| กะ | ga | M | ก็ | 1. then, consequently 2. also |
| ถ้า | tha: | LF | ถ้า, รอ | 1. if 2. to wait |
| เกี่ยว | gi:ao | H | เกี่ยว | 1. to harvest {เกี่ยวเข้า = to harvest rice} 2. sickle, scythe (for harvesting rice) |
| อย่างเดียว | ya:ŋ-di:ao | H-M | อย่างเดียว | only |
| ดำ | dam | M | ดำ | 1. black 2. to transplant rice seedlings {ดำนา = to transplant rice seedlings} |
| ต้อง | tɔŋ | HF | ต้อง | to have to, must |
| มา | ma: | HR | มา | 1. to come 2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person} |
| เป็น | pen | M | เป็น | 1. to be, to exist 2. to be able to 3. to suffer, sth. happens to 4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?} |
| ก้า | ga: | HF | กล้า | seedling, rice seedling |
| ใหญ่ | ɲai | H | ใหญ่ | large, big |
| จั่ง | jaŋ | H | ค่อย (?) | then, afterwards {ต้องใซ้น้ำมันพ้อม มันจั่งสิทอดได้ = one needs to use oil as well, then one can fry [food]} |
| อีก | i:k | LF | อีก | 1. more, again 2. other, another |
| หลาย | la:i | M | เยอะ, มาก | many, much, very |
| วิที | wi-thi: | H-HR | วิธี | method, way, means |
| ขั้นตอน | khan-tɔ:n | LF-M | ขั้นตอน | step, stage (of a process) |
| เลย | lə:i | HR | เลย | 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve} 2. too much 3. at all 4. definitively 5. completely, utterly |
| ส่วนมาก | su:an-ma:k | H-HF | ส่วนมาก | mostly, usually, generally |
| สิ | si | M | จะ | future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market} |
| เอา | ao | M | เอา | after a verb: expresses focus and continuity |
| บ่ค่อย | bɔ:-khɔ:i | H-H | ไม่ค่อย | not so (much) {เบิ่งบ่ค่อยออก = I can't really see it clearly} |
| ญัง | ɲaŋ | HR | เหลือ | 1. to remain {ในถ้วยบ่ญังอี่หยังเลย = there's nothing left in the bowl} 2. still {ญังมีคนหลงเหลียอยู่ที่สิเฮ็ด = there are still people who do [this]} |
| มี | mi: | HR | มี | 1. to have 2. there is |
| หลงเหลีย | loŋ-li:a | M-M | หลงเหลือ | to be left over, to remain |
| อยู่ | yu: | H | อยู่ | 1. to be (located) at 2. yet, still 3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house} |
| ที่ | thi: | H | ที่ | 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely} 2. for ordinal numbers {ที่สาม = third} |
| เฮ็ด | het | H | ทำ | to do, to make |
| หลือ | lʉ: | M | หรือ | or |
| ว่า | wa: | H | ว่า | 1. that, as {คำว่า X = the word X} 2. to say |
| คือเก่า | khʉ:-gao | HR-H | as before | |
| เนาะ | nɔ | H | เนาะ | final particle: makes the statement softer, looking for agreement |
| อัน | an | M | อัน | 1. thing, object 2. general clf. for objects |
| เว้า | wao | HF | พูด | to say, to speak, to talk |
| ค่าวๆ | kha:o | H | คร่าวๆ | roughly, briefly, sketchily |
| เกี่ยวกับ | gi:ao-gap | H-M | เกี่ยวกับ | about, regarding, pertaining to |
| ดำไฮ่ดำนา | dam-hai-dam-na: | M-H-M-HR | ดำนา | to transplant rice seedlings Notes: variant of ดำนา |
| บ้าน | ba:n | HF | บ้าน | 1. house, home 2. village (also used as a prefix before the name of a village) 3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?} |
| เฮา | hao | HR | เรา | 1. personal pronoun: we 2. personal pronoun: I |