อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นลูบดาวเนาะ
กะสิมีห้าเหลี่ยมนำกันเนาะ ดาว ปกกะติแล้วกะสิมีห้าเหลี่ยมเนาะ กะมีห้ามุมห้าเหลี่ยมเนาะ เป็นลูบดาวเนาะ
แล้วลูบดาวหนิมันสีอี่หยัง ลูบดาวหนิเป็นสีขาวเนาะ เป็นสีขาว ขาวจุ่นพู่นอยู่ สีงามซ้ำแมะเนาะ สีบ่สดใส บ่ดำ บ่มืด บ่มัวเนาะ
แล้วลูบดาวหนิมีไว้เฮ็ดหญัง อาดสิมีไว้ถ้าปะดับตกแต่งในญามจัดบอดหลือว่าจัดห้องอี่หยัง เฮากะสามาดเฮ็ดเป็นลูบดาว เฮ็ดลูบต่างๆ หลือว่าลูบดาวแบบนี้กะได้
12
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นอี่เกิ้งเนาะ อี่เกิ้งสีเหลียง เหลียงเอ้อเฮ้ออยู่เนาะ
เป็นลูบอี่เกิ้งเคิ่งหนึ่ง เขาเอิ้นว่าอี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยว หลือว่าดวงจันเคิ่งเสี้ยว
กะอยู่เทิงท้องฟ้าพุ้นหละวา แล้วกะอยู่ล้อมลอบด้วยดวงดาวเนาะ กะสิมีดาวหลายดวงล้อมอี่เกิ้งนี้ไว้อยู่ อาดสิอยู่เทิงฟ้า หลือว่าอาดสิติดไว้นำฝาผะหนังหม้องใดหม้องหนึ่งกะได้ เพื่อตกแต่งให้มันเบิ่งงามตา งามหูงามตา หลือว่าให้มันมีสิ่งที่ปะดับตกแต่งเนาะ
Link to overview page
Link to dictionary
| Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes |
|---|---|---|---|---|
| อัน | an | M | อัน | 1. thing, object 2. general clf. for objects |
| นี้ | ni: | HF | นี้ | 1. this 2. here |
| คือ | khʉ: | HR | คือ | 1. to be, to resemble, like, as 2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?} |
| อี่หยัง | i:-yaŋ | H-M | อะไร | 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?} 2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer} |
| เป็น | pen | M | เป็น | 1. to be, to exist 2. to be able to 3. to suffer, sth. happens to 4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?} |
| ลูบ | lu:p | HF | รูป | 1. picture, image, photo 2. form, shape 3. clf. for pictures, images, photos |
| ดาว | da:o | M | ดาว | star, planet |
| เนาะ | nɔ | H | เนาะ | final particle: makes the statement softer, looking for agreement |
| กะ | ga | M | ก็ | 1. then, consequently 2. also |
| สิ | si | M | จะ | future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market} |
| มี | mi: | HR | มี | 1. to have 2. there is |
| ห้า | ha: | LF | ห้า | five |
| เหลี่ยม | li:am | H | เหลี่ยม | angle, corner |
| นำกัน | nam-gan | HR-M | together, jointly, with one another {บ่สามาดใซ้นำกันได้ = can't be used together} {เขากำลังญ่างนำกัน = they are walking together} {เหล้นบ่าดนำกันบ่ = Shall we play basketball?} | |
| ปกกะติ | pok-ga-ti | M-M-M | ปกติ | 1. normal, usual 2. normally, usually |
| แล้ว | lɛ:o | HF | แล้ว | 1. finished 2. already 3. and then, and next (especially แล้วกะ) 4. auxiliary for past tense |
| มุม | mum | HR | มุม | 1. corner 2. [figuratively] place |
| หนิ | ni | M | นี่แหละ, เหรอ/หรอ | 1. particle used to emphasize a statement or form (or add to) a question {เป็นตาแซบคือหญังหนิ = it's really tasty} {เคี่ยงพอเท่าๆ หนิ = the [radio] is appropriately sized (i.e., not too large)} 2. variant of นี้ = this Notes: translation to be determined; maybe sometimes like Thai นี่แหละ; other examples given: อยู่ใสหนิ อยู่ตลาดหนิ กินเข้าไป่หนิ |
| มัน | man | HR | มัน | it (also used to refer to people) |
| สี | si: | M | สี | 1. color 2. colored pencil, crayon |
| ขาว | kha:o | M | ขาว | white |
| จุ่นพู่น | jun-phu:n | H-H | color: very white {(สี)ขาวจุ่นพู่น = very white} | |
| อยู่ | yu: | H | อยู่ | 1. to be (located) at 2. yet, still 3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house} |
| งาม | ŋa:m | HR | สวย | beautiful, handsome, splendid |
| ซ้ำแมะ | sam-mɛ | HF-H | (ด้วย)แหละ | final particle used for emphasis Notes: also pronounced ซ้ำแม |
| บ่ | bɔ: | H | ไม่ | 1. no, not 2. question particle, transforming a statement into a question Notes: spelling exception in line with common usage on social media |
| สดใส | sot-sai | M-M | สดใส | bright |
| ดำ | dam | M | ดำ | 1. black 2. to transplant rice seedlings {ดำนา = to transplant rice seedlings} |
| มืด | mʉ:t | HF | มืด | dark |
| มัว | mu:a | HR | มัว | dim, blurry, gloomy |
| ไว้ | wai | HF | ไว้ | 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear} 2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.} Notes: see also ไว้ถ้า |
| เฮ็ด | het | H | ทำ | to do, to make |
| หญัง | ɲaŋ | M | อะไร, เป็นหญัง = ทำไม | 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?} 2. something, anything, (nothing) 3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?} |
| อาด | a:t | LF | อาจ | 1. might, may, will 2. likely |
| ไว้ถ้า | wai-tha: | HF-LF | usually in a positive statement or answer: is for, is used for, has the purpose of {กะทะมีไว้ถ้าทอด = a pan is for frying} {น้ำบักนาวมีไว้ถ้าปุงอาหาน = lime juice is used to season food} {ปากกามีไว้ถ้าเขียน = a pen is for writing} {กะเทียมเอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน = garlic is used to make food} {ขาเอาไว้ถ้าญ่าง = legs are for walking} {เกิบเอาไว้ถ้าใส่ = shoes are for wearing} Notes: see also ไว้ |
|
| ปะดับ | pa-dap | M-M | ประดับ | to decorate |
| ตกแต่ง | tok-tɛŋ | M-H | ตกแต่ง | to decorate |
| ใน | nai | HR | ใน | in, within |
| ญาม | ɲa:m | HR | ยาม | 1. period of time {ญามมื้อเซ้า = morning} {ญามเที่ยง = noon} 2. when, while {ญามทอด ต้องใซ้น้ำมันพ้อม = one needs to use oil when frying} {ญามสิออกไปข้างนอกกะต้องใส่เกิบ = when one goes out, ones has to wear shoes} |
| จัด | jat | M | จัด | 1. to arrange 2. to decorate |
| บอด | bɔ:t | LF | บอร์ด | board |
| หลือ | lʉ: | M | หรือ | or |
| ว่า | wa: | H | ว่า | 1. that, as {คำว่า X = the word X} 2. to say |
| ห้อง | hɔŋ | LF | ห้อง | room |
| เฮา | hao | HR | เรา | 1. personal pronoun: we 2. personal pronoun: I |
| สามาด | sa:-ma:t | M-HF | สามารถ | can, to be able |
| ต่างๆ | ta:ŋ-ta:ŋ | H-H | ต่างๆ | different, various |
| แบบ | bɛ:p | LF | แบบ | 1. example, model, kind 2. style, form, pattern, design |
| ได้ | dai | HF | ได้ | 1. can 2. to get, to obtain 3. before verb: indicating past tense 4. บ่ได้ + verb: not |
| อี่เกิ้ง | i:-gə:ŋ | H-HF | พระจันทร์, ดวงจันทร์ | moon {อี่เกิ้งเต็มดวง = full moon} {อี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยว = half moon} |
| เหลียง | li:aŋ | M | เหลือง | yellow |
| เอ้อเฮ้อ | ə:-hə: | HF-HF | color: very yellow | |
| เคิ่ง | khəŋ | H | ครึ่ง | half {เวลาห้าโมงเคิ่ง = half past five} {เขาบีบบักนาวเคิ่งน่วย = he's pressing half a lime fruit} |
| หนึ่ง | nʉŋ | H | หนึ่ง | 1. one 2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small} |
| เขา | khao | M | เขา | personal pronoun: he, she |
| เอิ้น | ə:n | HF | พูด, เรียก | to call, to say {เอิ้นง่ายๆ ว่า = in other words} {คนอี่สานเอิ้นว่า เป็นลูกคนกก = Isaan people call her ลูกคนกก} |
| เสี้ยว | si:ao | LF | เสี้ยว | part, segment, fraction {อี่เกิ้งเคิ่งเสี้ยว = half moon} |
| ดวงจัน | du:aŋ-jan | M-M | ดวงจันทร์ | moon |
| เทิง | thə:ŋ | HR | บน | 1. on, on top of, at, in {เทิงโต่ะ = at/on the table} {กบมันนั่งอยู่เทิงใบบัว = the frog is sitting on the lotus leaf} {เทิงท้องฟ้า = in the sky} {มันแล่นอยู่เทิงลาง = [the train] runs on rails} {มีคนนั่งอยู่เทิงลดสามล้อสามคน = there are three people sitting in the tuk tuk} 2. up, upward Notes: pronunciation: also realized as ทัง |
| ท้องฟ้า | thɔ:ŋ-fa: | HF-HF | ท้องฟ้า | sky |
| พุ้นหละ | phun-la | HF-M | นู่นแหละ | auxiliary for emphasis at the end of a phrase Notes: see also พุ้นหนะ |
| วา | wa: | HR | final particle | |
| ล้อมลอบ | lɔ:m-lɔ:p | HF-HF | ล้อมรอบ | to be surrounded {อยู่ล้อมลอบด้วย = to be surrounded by} |
| ด้วย | du:ai | HF | ด้วย | with |
| ดวงดาว | du:aŋ-da:o | M-M | ดวงดาว | star |
| หลาย | la:i | M | เยอะ, มาก | many, much, very |
| ดวง | du:aŋ | M | ดวง | clf. for hearts, suns, moons, stars |
| ล้อม | lɔ:m | HF | ล้อม | around |
| ฟ้า | fa: | HF | ฟ้า | 1. sky {เคี่ยงบินมันกำลังบินขึ้นฟ้า = the airplane is taking off into the sky} 2. color: blue |
| ติด | tit | M | ติด | 1. to be attached to, to be on/at {สะวิดเปิดไฟติดอยู่ข้างฝาบ้าน = the light switch is on the wall} {มันสิมีน้ำติดอยู่โตของเขา = there is water on his body} 2. to stick (to), to attach (to) |
| นำ | nam | HR | 1. at, in 2. with, together with {บ่สามาดถือไปนำได้ = [you] can't carry it around} {กินบักแตงโมนำเฮาบ่ = Will you eat watermelon with me?} 3. to lead, to accompany, to go with {เด็กน้อยญ่างไปนำแม่ = the daughter follows her mother} |
|
| ฝาผะหนัง | fa:-pha:-naŋ | M-M-M | ฝาผนัง | wall |
| หม้อง | mɔŋ | LF | ที่, แห่ง, บริเวณ | 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place} 2. clf. for places |
| ใด | dai | M | ใด | 1. which, that one which, what, how {เขานั่งแบบใด เขานั่งขดตะหมาดอยู่ = How is he sitting? He's sitting cross-legged.} {ตอนใด = when?} 2. whichever, whoever {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place, somewhere} {ขั้นเฮาอยากตื่นญามใด เฮากะตั้งเวลาปุกญามนั้น = If we want to get up at a certain time, we set the alarm to that time} Notes: sentence-final often with a marked rising tone |
| เพื่อ | phʉ:a | H | เพื่อ | for Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan; pronunciation: also realized as เพี่ย |
| ให้ | hai | LF | ให้ | 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine} 2. for 3. to allow, to be allowed |
| เบิ่ง | bəŋ | H | ดู | 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie} 2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...} |
| ตา | ta: | M | ตา | eye {เขามีตาสองข้าง = he's got two eyes} {หลับตา = to close one's eyes} |
| หู | hu: | M | หู | 1. ear 2. opening, hole, e.g., the hole a needle has to insert the thread 3. handle which has a hole, e.g., of a cup or pot |
| สิ่ง | siŋ | H | สิ่ง | thing, object |
| ที่ | thi: | H | ที่ | 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely} 2. for ordinal numbers {ที่สาม = third} |