Basic vocabulary — Page 32 — Series B, pictures 06-07: to greet/pay respect


6
มีคนสองคนเขากำลังเฮ็ดหญัง สองคนนี้อาดสิเป็นคนที่ฮู้จักกัน หลือว่าหัวกะฮู้จักกันกะได้
เขากำลังไหว้กัน หลือว่าหวัดดีกัน หลือว่าเขาอาดสิหัว[ได้]พ้อกัน หลือว่าหัวแต่สิเห็นกัน หัวแต่สิมาเห็นกัน หลือว่านัดกัน หัวกะพ้อกันเนาะ กะไหว้กัน หลือว่าหวัดดีกัน ทักทายกันตามปะสาคนที่ฮู้จักกัน หลือว่าบ่ฮู้จักกันกะได้เนาะ
เขากำลังไหว้กัน อาดสิมีพุหนึ่งเลิ้มก่อนหลือว่าเลิ้มพ้อมกันกะได้ กานไหว้เนาะ แล้วกะทักทาย สะหวัดดีคับ สะหวัดดีคับ เป็นจั่งซั้นจั่งซี้ กะทักทายกันต่อไปเนาะ
แต่ว่าขั้นสองคนนี้ ขั้นมาพ้อกัน แล้วบางคนอาดว่าสิเป็นน้องหลือว่าอายุน้อยกว่า หลือว่าบางคนสิอายุหลายกว่า ขั้นพุใดที่มีอายุน้อยกว่า หลือว่ามีหน้าที่มีอายุที่น้อยกว่า กะให้เป็นคนหวัดดีก่อน หลือว่าไหว้ก่อนเนาะ เพื่อที่ว่าตามมาละย้าด แล้วกะพุอายุน้อยหลือว่าพุเป็นน้องหนะ กะไหว้ก่อน แล้วกะพุมีอายุหลายกว่า หลือว่าพุอาวุโสกว่า กะสิลับไหว้นั้นต่อไปกับไปเนาะ

7
สองคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากะกำลังทักทายกันเนาะ เขากะมีพุใหญ่กับเด็กน้อย เขากำลัง หัวอาด อาด แบบว่า อาดสิหัวแต่พ้อกัน หลือว่ามาพ้อกัน หัวกะพ้อกันเนาะ กะหวัดดีกัน หลือว่าทักทายกัน กะอย่างที่ว่าเนาะ เด็กน้อย พุใดที่มีอายุน้อยกว่า หลือว่าอายุน้อยกว่า ให้ไหว้พุที่อายุหลายกว่า
แล้วกะมีพุหนึ่งเป็นเด็กน้อย พุหนึ่งเป็นพุใหญ่เนาะ พุใส่เสี้ยสีซมพูกะเป็นเด็กน้อยกว่า กะเลยต้องไหว้ก่อน กะไหว้พุที่เป็นอาวุโสกว่าหลือว่าอายุหลายกว่า กะไหว้ แล้วกะทักทายไป แล้วกะคนที่อายุหลายกว่าอาดสิไหว้ตอบลับ หลือว่าหวัดดีคับ หลือว่าหวัดดีค้า ตอบแค่เป็นกาน เป็นคำเว้าซื่อๆ กะได้ คำว่า สะหวัดดีคับ สะหวัดดีค้า ซื่อๆ กะได้ บางคนอาดสิญกมือตอบลับไหว้พ้อมกะได้ หลือว่าบ่ใซ้มือไหว้กะได้เนาะ

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
คน khon HR คน person, people
สอง sɔ:ŋ M สอง two
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
ที่ thi: H ที่ 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely}
2. for ordinal numbers {ที่สาม = third}
ฮู้จัก hu:-jak HF-M รู้จัก to know, to be acquainted with, to recognize
กัน gan M กัน mutual, each other, with another, together {เขากำลังนั่งเว้ากัน = they're sitting and talking} {เขาสองคนฮักกัน = they love each other} {ปาสองโตนี้ ใหญ่ห่างกันหลายบ่ = These two fish here, are they very different in size (from each other)?} {ต่างกัน = to be different (from each other)} {ก่องอันไหนหนักกว่ากัน = Which box is heavier (than the other(s))?}
หลือ lʉ: M หรือ or
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
หัว hu:a M เพิ่ง just, just now, only just {คนที่หัวกะเคยพ้อกัน = someone [we've] just met} {หัวกะตื่น = [I've] just woken up} {หัวกะซักมา = [the shirt has] just [been] washed}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
ไหว้ wai LF ไหว้ to salute, to greet, to pay respect
หวัดดี wat-di: M-M หวัดดี polite greeting: hello, good day, good morning, good evening etc. (short for สะหวัดดี)
พ้อ phɔ: HF พบ, เจอ 1. to meet {จั่งพ้อกันใหม่ = See you again!} {คนที่หัวกะเคยพ้อกัน = someone [we've] just met} {ขั้นพ้ออาจานคนใด ต้อง ... = whenever you meet a teacher, you need to ...}
2. to encounter, to find {เขาหาเหล้มนั้นบ่พ้อ = he doesn't find that book}
แต่ tɛ: H แต่ 1. but {แต่บ่ต่างกันหลาย = but not very different} {แต่บ่ลู้ว่าเขาญ่างมาแต่ใส = but [I] don't know where he's coming from, see also: แต่ว่า}
2. only {ตอนนี้มีแต่ขี้ฝ้า = now there are only clouds}
เห็น hen M เห็น to see
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
นัด nat H นัด to make an appointment, to set a date/time
เนาะ H เนาะ final particle: makes the statement softer, looking for agreement
ทักทาย thak-tha:i H-HR ทักทาย to greet, to say hello, to address
ตาม ta:m M ตาม 1. according to
2. to follow, to go/come after
ปะสา pa-sa: M-M ประสา, แค่ 1. way, manner, behaviour, habit
2. only, just
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
เลิ้ม lə:m HF เริ่ม to begin, to start
ก่อน gɔ:n H ก่อน 1. before
2. first, first of all
พ้อมกัน phɔ:m-gan HF-M พร้อมกัน at the same time, simultaneously
กาน ga:n M การ prefix indicating the action of ...
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
สะหวัดดี sa-wat-di: M-M-M สวัสดี polite greeting: hello, good day, good morning, good evening etc.
คับ khap H ครับ male politeness particle
จั่งซั้น jaŋ-san H-HF แบบนั้น, อย่างนั้น like that
จั่งซี้ jaŋ-si: H-HF แบบนี้, อย่างนี้ like this, in this way
ต่อไป tɔ:-pai H-M ต่อไป next
แต่ว่า tɛ:-wa: H-H แต่ว่า 1. but
2. only {ฮู้แต่ว่าเขายืนอยู่พุเดียว = I only know that he's standing there by himself}
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
บาง ba:ŋ M บาง 1. some {สัดบางโตบ่มีขา = some animals don't have legs} {บางคนสิมักกินกวยเตียวแทนเข้า = some people like to eat noodle soup instead of rice (dishes)} {บางสิ่งบางอย่าง = something, anything}
2. thin
น้อง nɔ:ŋ HF น้อง younger person, younger sibling
อายุ a:-yu M-H อายุ age, to be ... years old
น้อย nɔ:i HF น้อย 1. few, little
2. small
กว่า gwa: H กว่า more, more than, comparative: as, than
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
พุใด phu-dai H-M ใคร 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? }
2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him}
หน้า na: LF หน้า 1. front {ปะตูหน้า = front door}
2. face {เขากำลังล้างหน้า = he's washing his face}
3. auxiliary: conditional tense {เขาหน้าสิเป็นพุบ่าวพุสาวกัน = they are probably groom and bride} {กะหน้าสิส้มอยู่ = it's likely to be sour}
4. season {หน้าฮ้อน = hot season}
5. page
6. clf. for pages {เฮาอ่านฮอดหน้านั้นแล้ว = we've read until this page}
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
เพื่อที่ phʉ:a-thi: H-H เพื่อที่ in order to, so that
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
มาละย้าด ma:-la-ya:t HR-H-HF มารยาท manners, behaviour, politeness
หนะ na M final particle
อาวุโส a:-wu-so: M-H-M อาวุโส senior, elder
ลับ lap H รับ 1. phone: to answer a call
2. to receive, accept, pick up, take up
Notes: see also ฮับ
นั้น nan HF นั้น that, there
กับ gap M กลับ to return, (to go/come) back {กะสิตอบกับมาว่า ... = and will answer back: ...} {กับบ้าน = to return home}
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
พุใหญ่ phu-ɲai H-H ผู้ใหญ่ adult, elder
กับ gap M กับ 1. and {ลุงกับป้า = uncle and aunt} {กวยเตียวหมูกับกวยเตียวไก่ = noodle soup with pork and noodle soup with chicken}
2. with, to {ค้ายๆ กับคำว่า ... = similar to the word ...}
3. prefix in front of foods {กับเข้า = side dishes eaten with rice} {เขากินกับกวยเตียว = he's eating noodle soup}
เด็กน้อย dek-nɔ:i M-HF เด็ก, เด็กน้อย child
แบบ bɛ:p LF แบบ 1. example, model, kind
2. style, form, pattern, design
อย่าง ya:ŋ H อย่าง type, kind, sort, category
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
เสี้ย si:a LF เสื้อ shirt
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
ซมพู som-phu: HR-HR ชมพู pink
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
ต้อง tɔŋ HF ต้อง to have to, must
ตอบ tɔ:p LF ตอบ to answer, to respond, to reply
ค้า kha: HF ค่ะ female politeness particle
Notes: also pronounced short
แค่ khɛ: H แค่ only
คำ kham HR คำ word
เว้า wao HF พูด to say, to speak, to talk
ซื่อๆ sʉ: H เฉยๆ 1. just so
2. so-so
ญก ɲok H ยก 1. to raise {ญกมือขึ้น = to raise the hand} {ญกโตอย่าง = to give an example}
2. to lift {เขากำลังญกก้อนหินขึ้น = he's lifting up the stone}
มือ mʉ: HR มือ 1. hand
2. front leg/paw (e.g., of a cat)
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
ใซ้ sai HF ใช้ to use