Basic vocabulary — page 16 — Series B, pictures 19-20: ice cube, to melt


19
นี้คืออี่หยัง นี้คือน้ำแข็ง อันนี้เป็นก้อนน้ำแข็ง เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยดอก ก้อนบ่ใหญ่หลาย
น้ำแข็งมันเย็นบ่ เย็นอยู่ น้ำแข็งมันเย็นคัก เย็นคักกะด้อกะเดี้ย
น้ำแข็งมันละลายได้บ่ ละลายได้อยู่ เพาะว่าน้ำแข็งมันเป็นน้ำ น้ำแข็งเฮ็ดมาจากน้ำ น้ำแข็งสามาดละลายได้ ขั้นมันถืกความฮ้อนมันกะละลาย
ขั้นมันอยู่ในความเย็น มันกะสิเย็นแบบนั้น หลือเป็นก้อนน้ำแข็งคือเก่า บ่สามาดละลาย
น้ำแข็งเอาไว้เฮ็ดหญัง น้ำแข็งเอาไว้กินกับน้ำ หลือเอาไว้ถ้าเฮ็ดให้น้ำเย็นกะได้ เอาใส่น้ำโค่กกะได้ เอาใส่น้ำแดงกะได้ เอาใส่น้ำเป่ากะได้ ที่สามาดเฮ็ดให้น้ำนั้นมีความเย็นหลือเกิดความเย็นได้

20
นี้คืออี่หยัง นี้คือน้ำแข็งกับแก้วน้ำ เขากำลังเอาน้ำแข็งใส่ในแก้วน้ำ
เป็นหญังเขาคือเอาใส่ บ่ลู้คือกัน เขาอาดสิกินน้ำ หลือกินอี่หยังกะได้ เขากะเลยเอาน้ำแข็งใส่ในแก้วน้ำ เพื่อที่สิเทน้ำลงไปในแก้วน้ำนั้นกะได้ เพื่อที่สิให้น้ำมันเย็น หลือน้ำอี่หยังที่เขาสิกินนั้นเย็นขึ้น
ตอนนี้เขาใส่น้ำไป่ บ่ บ่ทันได้ใส่น้ำอยู่ บ่ทันได้เทน้ำใส่ จักว่าเขาสิเทใส่ตอนใด อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
น้ำแข็ง na:m-khɛŋ HF-M น้ำแข็ง ice
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
ก้อน gɔ:n HF ก้อน 1. piece, lump, mass, chunk
2. clf. for bars of soap, stones, clouds, ice cubes
สี่เหลี่ยม si:-li:am H-H สี่เหลี่ยม rectangle, square
น้อย nɔ:i HF น้อย 1. few, little
2. small
ดอก dɔ:k LF หรอก, ดอก 1. particle used after a negative, relativizing or explanatory statement to make the sense milder {กินเข้าบ่ บ่กินดอก = Are you going to eat [with us]? No.} {เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยๆ ดอก = These are cubes, small cubes.} {แล้วกะมีลดคันหนึ่งขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก = And there's a car passing, a sedan.}
2. particle used to emphasize (not necessarily a negative) contrast
3. particle used for emphasis {ดอกไม้นี้งามบ่ กะงามอยู่ เบิ่งงามๆ ดอก = Is this flower beautiful? Yes, it's beautiful, it looks beautiful}
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
ใหญ่ ɲai H ใหญ่ large, big
หลาย la:i M เยอะ, มาก many, much, very
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
เย็น yen M เย็น cold, cool (air, objects)
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
คัก khak H intensifier: very, very much
กะด้อกะเดี้ย ga-dɔ:k-ga-di:a M-HF-M-HF มากมาย, มากเกินไป intensifier: very, very much
ละลาย la-la:i H-HR ละลาย to melt
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
เพาะว่า phɔ-wa: H-H เพราะว่า because
น้ำ na:m HF น้ำ 1. water
2. drink, soft drink, juice
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
มา ma: HR มา 1. to come
2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person}
จาก ja:k LF จาก 1. from {... เฮ็ดมาจากอี่หยัง = ... is made from what?}
2. to depart
สามาด sa:-ma:t M-HF สามารถ can, to be able
ขั้น khan LF เมื่อ when, if
ถืก thʉ:k LF ถูก marker for passive {ขั้นมันถืกความฮ้อนมันกะละลาย = when it is exposed to heat, it melts} {เฮ็ดในสิ่งที่บ่ดี เขากะเลยต้องถืกจับ = [he's] done something bad, so he gets arrested} {กะดาดมันกำลังถืกไฟไหม้ = the paper is burning}
ความฮ้อน khwa:m-hɔ:n HR-HF ความร้อน heat
Notes: pronunciation: also realized as ความล้อน
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
ใน nai HR ใน in, within
ความเย็น khwa:m-yen HR-M ความเย็น coldness, coolness
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
แบบ bɛ:p LF แบบ 1. example, model, kind
2. style, form, pattern, design
นั้น nan HF นั้น that, there
หลือ lʉ: M หรือ or
คือเก่า khʉ:-gao HR-H as before
เอา ao M เอา to take, to give {เขากำลังเอาก่องไปซั่ง = he's taking the boxes to weigh them} {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving medicine to the patient} {เอาไว้ถ้า = is for, is used for, has the purpose of}
ไว้ wai HF ไว้ 1. to keep, to put, to place, to retain, to save, to reserve {เขาเอาหัวของเขาไว้ใส = Where does she put her head?} {หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน = dogs are kept/raised in the house} {ไก่เลี้ยงไว้ในคอก = chicken are kept/raised in a coop} {หน้ามันบังไว้ = the face is covered/not visible} {เขาเอาโทละสับวางไว้หู = he holds the phone to his ear}
2. for {นาลิกาปุกมีไว้เฮ็ดหญัง = What is an alarm clock for?} {หม้อเอาไว้เฮ็ดแนวกิน = a pot is used to make food} {ก่องเอาไว้เฮ็ดหญัง ก่องเอาไว้ใส่ของ = What is the box for? It's for putting in stuff.}
Notes: see also ไว้ถ้า
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
กิน gin M กิน to eat, to consume, to use
กับ gap M กับ 1. and {ลุงกับป้า = uncle and aunt} {กวยเตียวหมูกับกวยเตียวไก่ = noodle soup with pork and noodle soup with chicken}
2. with, to {ค้ายๆ กับคำว่า ... = similar to the word ...}
3. prefix in front of foods {กับเข้า = side dishes eaten with rice} {เขากินกับกวยเตียว = he's eating noodle soup}
ไว้ถ้า wai-tha: HF-LF usually in a positive statement or answer: is for, is used for, has the purpose of {กะทะมีไว้ถ้าทอด = a pan is for frying} {น้ำบักนาวมีไว้ถ้าปุงอาหาน = lime juice is used to season food} {ปากกามีไว้ถ้าเขียน = a pen is for writing} {กะเทียมเอาไว้ถ้าเฮ็ดแนวกิน = garlic is used to make food} {ขาเอาไว้ถ้าญ่าง = legs are for walking} {เกิบเอาไว้ถ้าใส่ = shoes are for wearing}
Notes: see also ไว้
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
น้ำโค่ก na:m-kho:k HF-H น้ำโค้ก coke
Notes: tone to be verified
น้ำแดง na:m-dɛ:ŋ HF-M น้ำแดง grenadine, red coloured soft drink
น้ำเป่า na:m-pao HF-H น้ำเปล่า drinking water
ที่ thi: H ที่ 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely}
2. for ordinal numbers {ที่สาม = third}
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
เกิด gə:t LF เกิด 1. (often together with ขึ้น) to happen, to arise, to take place {เกิดอี่หยังขึ้น = what is happening?} {บ่มีหญังเกิดขึ้น = nothing's happening}
2. to be born
3. to grow {หนวดกะคือสิเกิดอยู่ใต้ดัง = a moustache grows below the nose}
แก้ว gɛ:o HF แก้ว glass {ขวดแก้ว = glass bottle}
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
ลู้ lu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ฮู้
คือกัน khʉ:-gan HR-M เหมือนกัน 1. also, likewise, similarly {ยินดีที่ได้ฮู้จักคือกันคับ = Nice to meet you too!}
2. in negative sentences: either {บ่ลู้คือกัน = I don't know either} {จักคือกัน = I don't know (either)}
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
เลย lə:i HR เลย 1. futher on, beyond, past {เข็มน้อยเลยเลขสิบสองไป = the minute hand has passed number twelve}
2. too much
3. at all
4. definitively
5. completely, utterly
เพื่อที่ phʉ:a-thi: H-H เพื่อที่ in order to, so that
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
เท the: HR เท to pour {เทน้ำลงไปในแก้ว = to pour water into a glass}
ลง loŋ HR ลง 1. to descend, to lower, to go down
2. down
3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus}
4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat}
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
ขึ้น khʉn LF ขึ้น 1. to go up, to increase
2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising}
3. more
4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train}
ตอนนี้ tɔ:n-ni: M-HF ตอนนี้ now
ไป่ pai H หรือยัง question particle: yet {เขาข้ามสะพานไป่ = Has he crossed the bridge yet?} {เขากินเข้าแล้วไป่ = Has he finished eating yet?} {กินเข้าไป่? บ่ทันกิน = Have you eaten yet? Not yet.}
บ่ทันได้ bɔ:-than-dai H-HR-HF ยังไม่ได้ not, not yet {บ่ทันได้กินเข้า = [I] haven't eaten yet} {อายุบ่ทันได้หลาย = not yet old} {เขาอาดสิบ่ทันได้เถ้ากะได้ = maybe he's not yet (that) old}
Notes: see also ทันได้ which is apparently equivalent
จัก jak M จัก 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.}
2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is}
3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?}
4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit}
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
ตอน tɔ:n M ตอน when, period {ตอนสองโมงเซ้า = at 8 o'clock in the morning} {ในตอนกินเข้า = when eating}
ใด dai M ใด 1. which, that one which, what, how {เขานั่งแบบใด เขานั่งขดตะหมาดอยู่ = How is he sitting? He's sitting cross-legged.} {ตอนใด = when?}
2. whichever, whoever {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place, somewhere} {ขั้นเฮาอยากตื่นญามใด เฮากะตั้งเวลาปุกญามนั้น = If we want to get up at a certain time, we set the alarm to that time}
Notes: sentence-final often with a marked rising tone
ฮู้ hu: HF รู้ 1. to know
2. to understand
Notes: equivalent to ลู้