Basic vocabulary — Page 32 — Series B, pictures 08-10: motorbike, horn, loud, TV, pick-up truck, drum


8
อันนี้คืออี่หยัง กะมีเหดกานหนึ่งเนาะ มีเหดกานหนึ่งอยู่ในโทละทัดเนาะ กะมีคนหนึ่งกำลังเบิ่งโทละทัดอยู่เนาะ อยู่ในบ้านของเขานั้นหละ
กะมีคนอยู่ในโทละทัดนั้น กำลังขับมอเตอไซอยู่ มอเตอไซ มอเตอไซสีเขียว ขับคนเดียวนั้นหละ ใส่หมวกพ้อม เสียงดังซ้ำแมะ เสียงดัง อาดสิ เขาเอิ้นว่าอี่หยังเกาะ เบิ้นแฮงเนาะ เบิ้นคันเล่งแฮง กะสิเป็นลดคันขี่เสียงดังคัก ปะมานนั้นเนาะ หลือว่าสิบีบแกกะได้ บีบแก ติ่กๆๆๆๆ เสียงดังเนาะ

9
มีคนคนหนึ่งเขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนหนึ่ง เขากำลังขับลดเนาะ เป็นลดพิกอั่บ ลดพิกอั่บคันบักใหญ่เอาโลด คันสีแดง
เขากำลังขับไปเลี้ยยๆ เลี้ยยๆ ของเขานั้นหละ เบิ่งท่าทาง เบิ่งมือของเขาแล้วกำลังหมุนพวงมาลัยอยู่ แล้วกะเบิ่งลักสะนะ หลือว่าเหดกานตอนนั้น เขากำลังบีบแก บีบแกเสียงดังซ้ำแมะ
แล้วเป็นหญังเขาต้องบีบแก อาดสิมีเหดกานบางสิ่งบางอย่างที่เพื่อเตือนสะติคนที่อยู่ข้างหลือว่าคนที่อยู่นอกลด หลือว่าคนที่อยู่ข้างหน้านั้น เพื่อที่ว่าให้บอกเหดกานบางสิ่งบางอย่าง หลือว่าเป็นกานแจ้งเตือนว่าให้หลบไปหลือว่าให้ลี้ไป ปะมานนั้นเนาะ แล้วกะบีบ บีบแกใส่เขาเนาะ
หลืออาดสิมีคนที่อยู่ข้างหน้าขับลดแบบบ่ดี ขับลดที่บ่ดี กะสิเป็นกานเตือนกะได้เนาะ บีบแก กะสิเป็นกานเตือนอีกแบบหนึ่งว่าให้เฮ็ดอีกแบบใหม่ ให้เฮ็ดดีกว่านี้ ปะมานนั้นเนาะ

10
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีพุซายพุหนึ่งเนาะ กำลังตีกอง
ตีกองใซ้มือสองข้างเขานั้นหละ ข้างหนึ่งกะจับไม้กอง ข้างหนึ่งกะจับไม้กอง เทิงข้างซ้ายข้างขวา กำลังตีกองปะโล่งโป่งเป่ง ตีกองอยู่พุเดียวของเขานั้นหละ
แล้วเขาตีกองเฮ็ดหญัง เขากะอาดสิม่วน หลือว่าอาดสิมีกิดจะกัมบางสิ่งบางอย่างที่ต้องใซ้กองตี เพื่อที่ว่าสิมีกานล้องเพงกัน แล้วเขากะอาดสิตีกอง
แล้วกองนี้มันเสียงดังบ่ กานตีกองนี้กะเสียงดังพอสมควนเนาะ กะเสียงดังเติบ แล้วแต่ว่าแฮง เฮาสิตีค่อย ตีแฮง ตีเบา ตีบ่เบา ตีแฮงส่ำใด กะดังส่ำนั้น ตีค่อยส่ำใด กะค่อยส่ำนั้น
แล้วตีกองหนิมันม่วนบ่ กะอาดสิม่วนอีกแบบหนึ่งเนาะ อาดสิว่า อาดสิเป็นแบบว่าตีให้มันเข้าจังหวะกานล้องเพง หลือว่าทำนองเพงหนะตอนนั้นเนาะ กะตี ตีม่วนกะม่วน พุใดตีเป็นกะม่วน ตีบ่เป็นกะบ่ม่วนส่ำนั้นหละเนาะ

Link to overview page
Link to dictionary

IsaanPronunciationTonesThaiEnglish/Notes
อัน an M อัน 1. thing, object
2. general clf. for objects
นี้ ni: HF นี้ 1. this
2. here
คือ khʉ: HR คือ 1. to be, to resemble, like, as
2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?}
อี่หยัง i:-yaŋ H-M อะไร 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?}
2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer}
กะ ga M ก็ 1. then, consequently
2. also
มี mi: HR มี 1. to have
2. there is
เหดกาน he:t-ga:n LF-M เหตุการณ์ event, incident
หนึ่ง nʉŋ H หนึ่ง 1. one
2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small}
เนาะ H เนาะ final particle: makes the statement softer, looking for agreement
อยู่ yu: H อยู่ 1. to be (located) at
2. yet, still
3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house}
ใน nai HR ใน in, within
โทละทัด tho-la-that HR-H-H โทรทัศน์ TV
Notes: pronunciation: also realized as โทระทัด
คน khon HR คน person, people
กำลัง gam-laŋ M-HR กำลัง auxiliary indicating continuous or progressive action
เบิ่ง bəŋ H ดู 1. to look at, to see, to watch {เบิ่งโทละทัด = to watch TV} {เบิ่งหนัง = to watch a movie}
2. to guess {เบิ่งซงแล้ว ... = [I] guess / from what it looks like ...}
บ้าน ba:n HF บ้าน 1. house, home
2. village (also used as a prefix before the name of a village)
3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?}
ของ khɔ:ŋ M ของ of, belonging to
เขา khao M เขา personal pronoun: he, she
นั้นหละ nan-la HF-M นั่นแหละ auxiliary for emphasis at the end of a phrase
นั้น nan HF นั้น that, there
ขับ khap M ขับ to drive, to ride
มอเตอไซ mɔ:-tə:-sai HR-M-HR มอเตอร์ไซค์ motorbike
สี si: M สี 1. color
2. colored pencil, crayon
เขียว khi:ao M เขียว green
เดียว di:ao M เดียว only, alone, single
ใส่ sai H ใส่ 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in}
2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve}
3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man}
หมวก mu:ak LF หมวก hat
พ้อม phɔ:m HF พร้อม at the same time, also, too {มีตะเว็นพ้อม = the sun's out, too} {กะทะมีด้ามพ้อม = the pan has also a handle}
เสียงดัง si:aŋ-daŋ M-M เสียงดัง loud
ซ้ำแมะ sam-mɛ HF-H (ด้วย)แหละ final particle used for emphasis
Notes: also pronounced ซ้ำแม
อาด a:t LF อาจ 1. might, may, will
2. likely
สิ si M จะ future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market}
เอิ้น ə:n HF พูด, เรียก to call, to say {เอิ้นง่ายๆ ว่า = in other words} {คนอี่สานเอิ้นว่า เป็นลูกคนกก = Isaan people call her ลูกคนกก}
ว่า wa: H ว่า 1. that, as {คำว่า X = the word X}
2. to say
เกาะ M น่ะ, หรอ, เหรอ final particle expressing a question or similar
เบิ้น bən HF onomatopoeic: sound of a motorbike accelerating
แฮง hɛ:ŋ HR แรง 1. strong {ลมกำลังพัดแฮงอยู่ = to wind is blowing strongly}
2. loud {เสียงแฮง = loud}
3. strength, power
คันเล่ง khan-leŋ HR-H คันเร่ง accelerator
เป็น pen M เป็น 1. to be, to exist
2. to be able to
3. to suffer, sth. happens to
4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?}
ลด lot H รถ 1. car, motorized vehicle
2. vehicle, cart {ลดขายแนวกิน = food cart}
คัน khan HR คัน clf. for cars, trains, motorbikes, boats {ลดไฟคันนี้ = this train} {ลดเก็งคันสีเขียวคันน้อย = a small green car}
ขี่ khi: H ขี่ to ride, to drive {ขี่มอเตอไซ = to ride a motorbike} {ขี่ควย = to ride on a buffalo} {ขี่เลีย = to take or travel on a boat}
คัก khak H intensifier: very, very much
ปะมาน pa-ma:n M-HR ประมาณ 1. about, approximatively
2. to guess, to estimate
หลือ lʉ: M หรือ or
บีบ bi:p LF บีบ to squeeze, to press
แก gɛ: M แตร horn (of a car)
ได้ dai HF ได้ 1. can
2. to get, to obtain
3. before verb: indicating past tense
4. บ่ได้ + verb: not
ติ่ก tik H onomatopoeic: sound of a horn
เฮ็ด het H ทำ to do, to make
หญัง ɲaŋ M อะไร, เป็นหญัง = ทำไม 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?}
2. something, anything, (nothing)
3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?}
ลดพิกอั่บ lot-phik-ap H-H-H รถพิกอัป, รถกระบะ pick-up truck
บัก bak M 1. intensifier before adjectives {ปาโตบักใหญ่ = a (very) large fish}
2. prefix in front of fruits and vegetables {บักแตงโม = watermelon}
3. can be used as a reference for a male person of the same or younger age {บักอันนี้ = this lad}
ใหญ่ ɲai H ใหญ่ large, big
เอาโลด ao-lo:t M-HF เอาเลย, ทำเลย, จริงๆ in final position: intensifier {โตส่ำกะทะเอาโลด = [a fish] as large as the pan!} {เกียบเต็มถ้วยเอาโลด = the bowl is almost full!} {ทะนาคานมันสิไปตั้งไว้อยู่ซู่หม้องเอาโลด = banks are everywhere!}
แดง dɛ:ŋ M แดง red
ไป pai M ไป 1. to go
2. auxiliary indicating action extending into the future
เลี้ยยๆ li:ai HF เรื่อยๆ continuously
Notes: pronunciation: also realized as เลื้อยๆ
ท่าทาง tha:-tha:ŋ H-HR ท่าทาง 1. expression, look, manner
2. gesture
3. posture, appearance
มือ mʉ: HR มือ 1. hand
2. front leg/paw (e.g., of a cat)
แล้ว lɛ:o HF แล้ว 1. finished
2. already
3. and then, and next (especially แล้วกะ)
4. auxiliary for past tense
หมุน mun M หมุน to turn, to rotate {เขากำลังหมุนปิดก่อกน้ำ = he's turning off the tap} {พัดลมหมุน = the fan is running/rotating}
พวงมาลัย phu:aŋ-ma:-lai HR-HR-HR พวงมาลัย steering wheel
ลักสะนะ lak-sa-na H-M-H ลักษณะ feature, characteristic, quality
ตอน tɔ:n M ตอน when, period {ตอนสองโมงเซ้า = at 8 o'clock in the morning} {ในตอนกินเข้า = when eating}
ต้อง tɔŋ HF ต้อง to have to, must
บางสิ่งบางอย่าง ba:ŋ-siŋ-ba:ŋ-ya:ŋ M-H-M-H บางสิ่งบางอย่าง something, anything
ที่ thi: H ที่ 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely}
2. for ordinal numbers {ที่สาม = third}
เพื่อ phʉ:a H เพื่อ for
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan; pronunciation: also realized as เพี่ย
เตือนสะติ tʉ:an-sa-ti M-M-M เตือนสติ to warn
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
ข้าง kha:ŋ LF ข้าง 1. side {มีหูจับสองข้าง = there are handles on both sides}
2. next to {วางอยู่ข้างๆ ก่องใบใหญ่ = it's placed next to the large box} {เขายืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง = he's standing next to another person}
3. clf. for body parts which come in pairs (eyes, ears, legs etc.) {เขามีตาสองข้าง = she has two eyes}
นอก nɔ:k HF นอก outside
ข้างหน้า kha:ŋ-na: LF-LF ข้างหน้า in front, forward
เพื่อที่ phʉ:a-thi: H-H เพื่อที่ in order to, so that
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
ให้ hai LF ให้ 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine}
2. for
3. to allow, to be allowed
บอก bɔ:k LF บอก to tell, to say, to suggest, to advise
กาน ga:n M การ prefix indicating the action of ...
แจ้ง jɛ:ŋ HF แจ้ง to tell, inform, let know, announce
เตือน tʉ:an M เตือน to warn, call attention to, caution, alarm
Notes: the vowel เอือ is likely to be a Thai loan
หลบ lop M หลบ to avoid, to evade, to dodge {หลบทาง = to give way}
ลี้ li: HF ลี้ to flee
แบบ bɛ:p LF แบบ 1. example, model, kind
2. style, form, pattern, design
บ่ bɔ: H ไม่ 1. no, not
2. question particle, transforming a statement into a question
Notes: spelling exception in line with common usage on social media
ดี di: M ดี good
อีก i:k LF อีก 1. more, again
2. other, another
ใหม่ mai H ใหม่ new
กว่า gwa: H กว่า more, more than, comparative: as, than
พุซาย phu-sa:i H-HR ผู้ชาย man, male
พุ phu H ผู้ 1. person
2. clf. for people {พุหญิงพุหนึ่ง พุซายพุหนึ่ง = a woman, a man} {ซู่พุซู่คน = everybody} {พุหนึ่งโตจ่อยๆ พุหนึ่งโตบักอ้วนหนึ่ง = one person is slim, the other is fat}
Notes: pronunciation: also realized as พู่-
ตี ti: M ตี 1. to hit
2. an hour counting after midnight {ตีห้า = 5 a.m.}
กอง gɔ:ŋ M กลอง drum
ใซ้ sai HF ใช้ to use
สอง sɔ:ŋ M สอง two
จับ jap M จับ 1. to grasp, to hold {เขาจับมือกัน = they're holding hands} {เขายืนจับไอติมอยู่ = she's standing, holding an ice cream}
2. to catch, to arrest {จับพุล้าย = to arrest a criminal}
ไม้ mai HF ไม้ wood, tree
เทิง thə:ŋ HR ทั้ง 1. up to, all, all of, the whole of, altogether {เขาใส่กางเกงขาสั้นเทิงสองคน = both are wearing short trousers} {เขาเป็นพ่อของลูกเทิงสามคนนี้ = he's the father of these three [children] here}
2. เทิง ... เทิง ...: both ... and ..., ... as well as ... {เทิงมีใบพ้อม เทิงมีเหลียนพ้อม = there are notes as well as coins}
Notes: pronunciation: also realized as ทัง
ข้างซ้าย kha:ŋ-sa:i LF-HF ข้างซ้าย left, (on the) left side
ข้างขวา kha:ŋ-kwa: LF-M ข้างขวา right, (on the) right side
ปะโล่งโป่งเป่ง pa-lo:ŋ-po:ŋ-pe:ŋ M-H-H-H onomatopoeic: sound of drums, something dropping etc.
Notes: maybe ป่ะโล่งโป่งเป่ง
พุเดียว phu-di:ao H-M คนเดียว 1. alone, by oneself {เขากำลังยืนอยู่พุเดียว = she's standing by herself} {เขานั่งอยู่พุเดียว = he's sitting by himself}
2. one person
ม่วน mu:an H สนุก, ม่วน happy, amusing, fun
กิดจะกัม git-ja-gam M-M-M กิจกรรม activity, event
ล้อง lɔ:ŋ HF ร้อง 1. to sing
2. to cry
เพง phe:ŋ HR เพลง 1. song
2. music
กัน gan M กัน mutual, each other, with another, together {เขากำลังนั่งเว้ากัน = they're sitting and talking} {เขาสองคนฮักกัน = they love each other} {ปาสองโตนี้ ใหญ่ห่างกันหลายบ่ = These two fish here, are they very different in size (from each other)?} {ต่างกัน = to be different (from each other)} {ก่องอันไหนหนักกว่ากัน = Which box is heavier (than the other(s))?}
มัน man HR มัน it (also used to refer to people)
พอสมควน phɔ:-som-khu:an HR-M-HR พอสมควร moderately, fairly, rather
เติบ tə:p LF intensifier: very, much {เว้ากันโดนเติบ = to talk a long time}
แล้วแต่ lɛ:o-tɛ: HF-H แล้วแต่ up to, depending on
เฮา hao HR เรา 1. personal pronoun: we
2. personal pronoun: I
ค่อย khɔ:i H ค่อย 1. soft, gentle
2. little by little, gradually
เบา bao M เบา 1. weight: light
2. soft, gentle
3. volume: quiet/not loud {เปิดเพงเบาๆ = to switch on/listen to a song at moderate volume}
ส่ำ sam H 1. what size?, what shape? {พุหญิงคนนี้ผมญาวส่ำใด = How long is this woman's hair?}
2. equal to (in size), as large as {โตบักใหญ่หนึ่ง โตส่ำกะทะเอาโลด = a large [fish], filling the whole pan} {อายุส่ำกัน = to be of the same age} {[หนังสือพิม]สิมีข้อมูนบ่หลายส่ำหนังสือ = [a newspaper] doesn't have as much information as a book}
ใด dai M ใด 1. which, that one which, what, how {เขานั่งแบบใด เขานั่งขดตะหมาดอยู่ = How is he sitting? He's sitting cross-legged.} {ตอนใด = when?}
2. whichever, whoever {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place, somewhere} {ขั้นเฮาอยากตื่นญามใด เฮากะตั้งเวลาปุกญามนั้น = If we want to get up at a certain time, we set the alarm to that time}
Notes: sentence-final often with a marked rising tone
ดัง daŋ M ดัง 1. noise/music etc.: loud
2. to make a noise, to ring, to go off etc. {นาลิกาปุกมันกะสิดังขึ้น = the alarm clock will go off}
ส่ำนั้น sam-nan H-HF แค่นั้น 1. just that, only that
2. that much
หนิ ni M นี่แหละ, เหรอ/หรอ 1. particle used to emphasize a statement or form (or add to) a question {เป็นตาแซบคือหญังหนิ = it's really tasty} {เคี่ยงพอเท่าๆ หนิ = the [radio] is appropriately sized (i.e., not too large)}
2. variant of นี้ = this
Notes: translation to be determined; maybe sometimes like Thai นี่แหละ; other examples given: อยู่ใสหนิ อยู่ตลาดหนิ กินเข้าไป่หนิ
ม่วน mu:an H เพราะ, ไพเราะ polite, harmonious, melodious {เว้าบ่ม่วน = เว้าบ่สุพาบ = to speak impolitely}
เข้า khao LF เข้า to go along well, to be compatible
จังหวะ jaŋ-wa M-M จังหวะ rhythm
ทำนอง tham-nɔ:ŋ HR-HR ทำนอง rhythm, cadence
หนะ na M final particle
พุใด phu-dai H-M ใคร 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? }
2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him}
หละ la M แหละ, ล่ะ 1. auxiliary for emphasis at the end of a phrase
2. auxiliary to create a follow-up question: And what about ... ? {แล้วลดคันที่สองหละ = And what about the second car?}