Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ควย	khu:ai	HR	ควาย	water buffalo	55/7

Link to overview page
Link to dictionary

Basic vocabulary — page 13 — Series A, pictures 11-12: water buffalo, grass

11 นี้คือควย
12 ควยกำลังกินหญ้า

Basic vocabulary — page 22 — Series A, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest

1 เขากำลังใซ้ควยไถนา
2 เขากำลังดำนา
3 เขากำลังเกี่ยวเข้า
4 เขากำลังเก็บผัก

Basic vocabulary — page 13 — Series A, pictures 17-20: to follow, water buffalo, duck

17 เด็กน้อยญ่างไปนำแม่
18 หมาญ่างไปนำคน
19 ลูกควยญ่างไปนำแม่ควย
20 ลูกเป็ดญ่างไปนำแม่เป็ด

Basic vocabulary — page 13 — Series B, pictures 11-12: water buffalo, grass

11
นี้คืออี่หยัง นี้คือควย ควยโตหนึ่ง ควยโตบักใหญ่หนึ่ง
ควยมันเป็นสัด เป็นสัดเลี้ยง แต่เป็นคนละแบบกับหมา เอาไว้เลี้ยง เลี้ยงไว้ไฮ่ไว้นา
เลี้ยงบ่คือกันกับหมา หมาสิเลี้ยงไว้บ้าน
แต่ควยนี้ เอาไปเลี้ยงไว้นา เอาไปเลี้ยงไว้ไฮ่ มันกินหญ้า ควยมันกินหญ้า ควยมันบ่ได้กินเข้า
มันเป็นสัดเลี้ยง แต่มันบ่ตาฮัก ควยมันโตสีดำ มันบ่ตาฮักเลย โตมันตาย้านหน่อยหนึ่ง
ควยมันมีเขาบ่ มีอยู่ ควยมันมีเขาพ้อม
เขาควยบักใหญ่หนึ่ง เขาควยอันบักใหญ่ ใหญ่กะด้อกะเดี้ย ใหญ่บักคักหนึ่ง
ควยลังโตกะบ่มีเขา ควยลังโตกะมีเขา ควยแต่ละโตบ่คือกัน
ควยมันสิมีหางพ้อม หางควยบักญาวหนึ่ง ควยบางโตกะหางสั้น ควยบางโตกะหางญาว
ควยมันขี่ได้บ่ คนขี่ควยได้บ่ กะได้อยู่ คนขี่ควยได้อยู่
แถวพากอี่สานสิมีควยหลาย ชาวบ้านสิมักเลี้ยงควย เอาควยไปเลี้ยงไว้นา เด็กน้อยลังคนหลือพุใหญ่ลังคน กะสิขี่ควย ขี่หลังควย
ควยมันมีปะโยดหลายอย่าง ควยเอาเฮ็ดนากะได้ สะหมัยก่อนคนสิเอาควยเฮ็ดนาแทนลดไถ สะหมัยก่อนสิบ่มีลดไถ คนสิใซ้ควยไถนา

12
ควยมันกำลังเฮ็ดอี่หยังอยู่ ควยมันกำลังกินหญ้า
มันกำลังกินหญ้าสีเขียว หญ้าอ่อนๆ หญ้าอยู่ในไฮ่คือใดบุ มันกำลังกัดกินอยู่ มันคือสิหิวหลาย เบิ่งมันกินแล้ว เป็นตาแซบคือหญังหนิ
มันกินอยู่ใส จัก จักว่ามันกินอยู่ใส อาดสิกินอยู่ทุ่งไฮ่หลือทุ่งนากะได้ มันกินอยู่โตเดียวของมัน จักคนเอามันไปเลี้ยงไว้ใส จักคนเอามันไปกินหญ้าอยู่ใส

Basic vocabulary — Page 26 — Series B, pictures 15-17: tooth, to eat, meat balls, dog, to bite, leg

15
อันนี้เป็นอี่หยัง อันนี้เป็นแข้ว เขาเอิ้นว่าแข้ว
แข้วของคนนี้หละ เบิ่งซงแล้วอันบักใหญ่หนึ่ง
แข้วคนนี้มีไว้เฮ็ดหญัง มีปะโยดอี่หยัง กะเอาไว้ถ้ากัดนั้นกัดนี้ กินนั้นกินนี้
แข้วนี้มันอยู่ในปากเด๊ มันอยู่ในปาก เป็นอะวัยยะวะอันหนึ่งของคน
แล้วสัดอื่นๆ กะมีแข้วคือกัน ซู่โตกะสิมีแข้วเนาะ กะสิซ้าง ม้า งัว ควย มีเบิดซู่โต ซู่สิ่งซู่อย่างสิมีแข้วเบิดซู่โต แต่ว่าบางสัดกะสิบ่มีแข้วเนาะ กะสิมีปากซื่อๆ บ่มีแข้ว

16
เขากำลังกัดกินอี่หยังอย่างหนึ่งนี้หละ เบิ่งไปคักๆ หนิ คือสิเป็นลูกซิ้นเนาะ หลือว่าเป็นซิ้นเนี้ยเนาะ เป็นย้างเนี้ย เป็นคำๆ อยู่ เขากำลังสิกัดกิน
เบิ่งซงแล้ว อาดสิมีสี่ต่น กินไปแล้วต่นหนึ่ง กำลังสิกินอีกต่นหนึ่ง ตอนนี้มันเหลียสามต่น กินเข้าไปในปากแล้วต่นหนึ่ง เหลียสามต่น
ตอนนี้กำลังสิกัดอีกต่นหนึ่งเนาะ เขาใซ้แข้วของเขาหละ ข้างหลังข้างเทิงกัด ม่ำเข้าไป กำลังสิกัดเข้าไป คือสิแซบคักแซบนัวเนาะ

17
เกิดอี่หยังขึ้น กะมีหมาโตหนึ่งนั้นหละ แล่นไปงับขาเขา เหลียวเบิ่งดูพุ้นหนะ แล่นไปงับขา ไปกัดขาพุซายพุหนึ่ง
คือสิเจ็บคักเจ็บแน่เนาะ เจ้าว่าเป็นตาเจ็บบ่ กะสิเจ็บอยู่แล้ว กะสิเจ็บคักอยู่แล้วเนาะ เบิ่งซงแล้ว หมา แข้วหมามันกะแหลม มันกะคมคักเนาะ กัดเข้าไปกะเจ็บคักเติบพุ้นแหล้ว
ขั้นหมากัดหนิมันอันตะลายบ่ กะอันตะลายเติบพุ้นแหล้ว กะต้องไปหาหมอ ไปให้หมอสีดยาพุ้นแหล้ว ขั้นบ่ไปกะ อาดสิเป็นหมาบ้า หลือว่าเป็นหมาว้อกะได้ เพาะว่าพิดสุนักบ้ามันมีอยู่ในหมาทุกโต ขั้นบ่ไปลักสาหลือว่าไปสีดยากับหมอ ไปเอายากับหมอ กะอาดสิเกิดอันตะลายได้

Basic vocabulary — page 13 — Series B, pictures 17-20: to follow, water buffalo, duck

17
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังญ่างนำกัน
มีแม่พุหนึ่งกับลูกพุหนึ่ง
แม่เป็นพุหญิง ลูกกะเป็นพุหญิง เป็นเด็กน้อย ใส่กะโปงสีขาว ใส่เสี้ยสีเหลียง แม่ใส่กางเกงขาญาว กางเกงสีฟ้า ใส่เสี้ยสีส้ม
คนเป็นลูก เป็นเด็กน้อยพุหญิง กำลังญ่างนำแม่ ญ่างนำก้นแม่ ญ่างไปนำแม่
จักว่าเขาสิญ่างไปใส เห็นแต่ว่าเขาญ่างไปนำกันสองคน

18
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังญ่างไปทางหน้า มีหมาโตหนึ่งพ้อม หมาโตบ่ใหญ่หลาย หมาโตตาฮักๆ ตาฮักบักคักหนึ่ง
มันกำลังสั่นหางของมันพ้อม
มันญ่างไปนำคน มันญ่างไปนำพุหญิงพุนี้
มันญ่างนำก้นคน มันคือสิมีความสุขหลาย มันคือสิดีใจหลาย มันกะดิกหางของมันพ้อม มันเลียบลิ้นของมันพ้อม มันคือสิดีใจบักคักหนึ่ง
เบิ่งหมาแล้ว มันเป็นตาฮักบ่ เป็นตาฮักอยู่ เป็นตาฮักบักคักหนึ่ง
มันเป็นตาย้านบ่ บ่ มันบ่ตาย้านดอก หมามันบ่ตาย้านเลย
เบิ่งแล้ว คือสิบ่เป็นตาย้าน คือสิบ่ดุบ่ฮ้ายดอก

19
นี้คืออี่หยัง นี้คือควย
ควยสองโต โตหนึ่งอาดสิเป็นแม่ โตหนึ่งอาดสิเป็นลูก โตใหญ่ๆ นั้นอาดสิเป็นแม่
มันกำลังญ่างไปนำกัน แม่กะญ่างออกหน้า ลูกกะญ่างนำก้นแม่ จักสิญ่างไปใส
ควยมันมีเขาบ่ กะมีอยู่ ควยมันมีเขาอยู่
ควยโตใหญ่ เขามันสิใหญ่
ควยโตใหญ่มีเขาบักใหญ่หนึ่ง แล้วควยโตน้อยมีเขาหน่อยเดียว มีเขาอันน้อยๆ มีเขาอันบ่ใหญ่หลาย มีเขาอันน้อยๆ หนึ่ง

20
นี้คืออี่หยัง นี้คือเป็ด
เป็ดมีอยู่สี่โต โตหนึ่งโตใหญ่ๆ อาดสิเป็นแม่ อีกสามโต โตน้อยๆ อาดสิเป็นลูก
ลูกเป็ดกำลังญ่างไปนำแม่เป็ด ญ่างไปนำก้นแม่เป็ด จักสิญ่างไปใส อาดสิญ่างไปทางหน้า แต่บ่ลู้ว่ามันสิญ่างไปใส
ปากเป็ดมันญาวบ่ กะญาวอยู่ แต่บ่ญาวหลาย
ปากเป็ดมันสิเป็นเปๆ เป็นแบนๆ เป็นอันใหญ่ๆ ญาวจักหน่อยหนึ่ง แต่บ่ญาวหลาย
เป็ดมันมีปีกบ่ มีอยู่ เป็ดมันมีปีก
มันบินได้บ่ บินได้อยู่หน่อยหนึ่ง แต่บินได้บ่หลาย บินบ่ได้คือนก มันสิบินได้ค้ายๆ กับไก่ บินบ่สูง บินพอต่ำๆ
เป็ดมันมีขาจักข้าง เป็ดมันมีขาสองข้าง ขามันสิเป็นเปๆ เป็นแบนๆ เป็นแบนๆ ออก
เป็ดมันกินได้บ่ กินได้อยู่ เป็ดสามาดเอาไปเฮ็ดเป็นแนวกินได้
คนเฮาสิมักเอาเป็ดไปเฮ็ดเป็นแนวกินคือกัน สิต้มกะได้ สิผัดกะได้ สิย้างกะได้ หลือสิแกงกะได้
สามาดเฮ็ดได้หลายอย่าง เอาเป็ดไปเฮ็ดเป็นแนวกินได้หลายอย่าง แล้วแต่คนสิเฮ็ด แล้วแต่คนสิเอาไปเฮ็ดอี่หยัง สามาดเฮ็ดได้หลายอย่างหลายแนว

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 01-04: to plough, to plant, to harvest

1
นี้คือสัดอี่หยัง อันนี้เป็นควย เขาเอิ้นว่าควย
โตของควยมันโตใหญ่ แล้วควยมันมีแฮงหลายพ้อม
ตอนนี้เขาเฮ็ดอี่หยังกับควย เขาใซ้ควยไถนา เขากำลังเอาควยมาไถนาอยู่
สะหมัยแต่กี้ หลือสะหมัยก่อนบ่มีลดไถนา หลือว่าบ่มีลดไถ เขาต้องใซ้ควย เอาควยมาไถนา เพื่อที่สิเอาไว้ถ้าเฮ็ดนาหลือปูกเข้านั้นหละ
แล้วตอนนี้เขาเฮ็ดอยู่ใส เขาอาดสิเฮ็ดอยู่ทุ่งนาของเขา หลือว่าไฮ่นาของเขากะได้ เขากะเลยมาไถนาอยู่หม้องนี้

2
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังดำนา
เขากำลังเฮ็ดนา หลือว่ากำลังปูกเข้านั้นหละ
แล้วเขาเฮ็ดอยู่ใสตอนนี้ กะเฮ็ดอยู่ทุ่งนา หลือว่าไฮ่นาของเขานั้นหละ
เขากำลังปูกเข้า กำลังดำนา เฮ็ดอยู่นาของเขา
แล้วพุซายคนนี้เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังก้มโค้งอยู่ เขากำลังเฮ็ดนา เขากำลังดำนา
เขาใซ้มือข้างหนึ่ง หลือว่าข้างขวาของเขานั้นหละ จับมัดก้าอยู่
มัดก้ากะสิมัดใหญ่ๆ หลือว่ามัดก้านั้นสิมีเข้าหลายต้น
แล้วเขากะใซ้มืออีกข้างหนึ่ง หลือว่ามือข้างซ้ายนั้นหละ แล้วแต่คนถะหนัดสิจับฝั่งใด หลือญกฝั่งใดกะได้
แต่ว่าพุซายคนนี้ เขาใซ้มือข้างซ้ายของเขา ดึงต้นก้าที่อยู่ในมัดก้านั้น แล้วดึงออกมาจักหน่อยหนึ่ง หลือว่าสี่ห้าต้น แล้วกะมาเสียบลงดิน เพื่อที่สิปูกเข้า เพื่อที่สิปูกเข้าลงไปในดิน หลือว่าเสียบต้นเข้าลงไปในดิน เพื่อที่สิให้มันต้นใหญ่ๆ ขึ้นไป

3
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเกี่ยวเข้า
พุซายคนนี้เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่
เขากำลังเกี่ยวเข้าอยู่ใส เขากะอาดสิเกี่ยวอยู่ในไฮ่นาของเขา หลือว่าไฮ่เข้าของเขา
เข้ามันต้นใหญ่แล้ว หลือว่าเข้ามันแก่แล้ว เขากะเลยมาเกี่ยวเข้าอยู่ในนาเข้าของเขา เพื่อที่สิเอาเข้านี้ไปกิน
แล้วเขาใซ้อี่หยังมาเกี่ยวเข้า เขากะใซ้เกี่ยว เขาเอิ้นว่าเกี่ยว คนอี่สานกะเอิ้นว่าเกี่ยว
เกี่ยวกะสิเป็นค้ายๆ กับมีด มีคมคือกันกับมีด แต่ว่าลักสะนะของเกี่ยวมันสิเป็นงอๆ เป็นงอๆ เข้าเพื่อที่สิได้เกี่ยวเข้ามาได้ หลือว่าดึงเข้ามาได้นั้นหละ

4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังเก็บผัก เขากำลังเก็บผักอยู่ในสวนอยู่
เขากำลังเก็บผักอี่หยัง เขากำลังเก็บผักกะหล้ำ
อันนี้เขาเอิ้นว่าผักกะหล้ำ หลือว่ากะหล้ำปีนั้นหละ
แต่ว่าคำว่า กะหล้ำปี มันญาวโพด คนอี่สานเขากะเลยมักเอิ้น กะหล้ำ ซื่อๆ ผักกะหล้ำ
เขาเก็บผักแล้ว เขาเอาผักไปไว้ใส หลือเอาไว้หม้องใด เขาเอาผักไว้ในเข้ง หลือว่าเอาไว้ในกะต่า
แล้วพุซายคนนี้ เขาเฮ็ดท่าทางจั่งใด เขากำลังนั่ง เขากำลังนั่งพับเพียบอยู่ กำลังนั่งเก็บผัก
ใซ้มือสองข้างดึงผักขึ้นมา แล้ว[เอา]มาใส่ในเข้ง หลือว่ากะต่า