มีมื้อหนึ่งเนาะ แต่ๆ โดนนั้นหละ แต่โดนเติบ แต่หลายปีแล้วหละ ตั้งแต่พุข้าเป็นเด็กน้อยพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย อายุพุ้นหละมาลาวๆ หอั้น สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละเนาะ จักปีเกาะ สิบปี สิบเอ็ดปีพุ้นหละ เป็นสิบปีคืนหลังพุ้นหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อย เป็นเด็กน้อยเด็กเอ่ยพุ้นหละ พากันเหล้นกันเนาะ ตามปะสาเด็กน้อยหละ โอ๊ย เด็กน้อยอยู่บ้านกะหลายกะด้อกะเดี้ย หมู่กันหนิหละ ตั้งแต่เป็นเด็กน้อยเนาะ กะหมู่หลายเนาะ สะหมัยแต่กี้เด็กน้อยในหมู่บ้านหนิ หลายเติบเด่ะเด็กน้อยหนิ เป็นซาวพุ้นหละ ซาวกะคือยี้สิบพุ้นหละ เป็นยี้สิบสามสิบคนพุ้นหละ เด็กน้อยในหมู่บ้านนั้น หลายคัก
พากันเหล้นมื้อนั้น พากันซวนกันไปเหล้น ไปเหล้นอี่หยังบุ ไปเหล้นอี่หยัง บ่เหล้น พากันได้ปีนกกไม้ ไปปีนหอั้น ไปเหล้นหญ้มหอั้น กกไม้ ต้นอี่หยังเกาะ เขาเอิ้นว่าหอั้น ต้นผักกะเสดติ ต้นผักกะเสดเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น โอ๊ยตาอยากหัวหลาย คิดพ้อแล้วกะเดย คิดพอแล้วกะอยากหัวเนาะ ไปพากันไปปีนเหล้น สี่ห้าคนพุ้นแหล้ว มื้อนั้นหอั้น ปีนขึ้นไปต้นนั้น ผักกะเสดกะต้นน้อยๆ เนาะ ต้น[...] ลำบ่ใหญ่ปานใด
พากันขึ้นสี่ห้าคน ขึ้นแล้วกะหญ้ม [...] เหล้นพุ้นแหล้ว ขึ้นเหล้นเพาะว่าหอั้น อยู่ข้างๆ กกหอั้น ผัก ผักอี่เสดหนะ ต้นผักอี่เสด แล้วมันสิมีหอั้น กองเฟียงเนาะ กองเฟียงกองบักใหญ่หนึ่ง เด็กน้อยกะแล่นเหล้น บางคนกะเหล้นอยู่อ้อมกองเฟียงนั้นหละ แล่นเหล้น แล่นซ้าย แล่นขวา โดดซ้าย โดดขวา โดดอยู่เทิงกองเฟียงนั้นหละ ม่วนหลาย ม่วนคัก
ซุมขี้มึนบัดหนิ ซุมขี้มึนกะไปปีนหอั้นกกผักอี่เสด จักปีนจั่งใด หญ้มซ้าย หญ้มขวา บางคนกะโดดใส่กองเฟียง บางคนกะโดดลงข้างล่าง โดดซ้าย โดดขวา ปีนขึ้นเทิงโดด ปีนขึ้นเทิงโดดเนาะ โดนเติบ บัดนี้พอฮอดหอั้น โดนเติบ บัดนี้หอั้น ต้นไม้มันกะสิหักตั๊วะบัดหนิ ต้นไม้ ผักอี่เสด ต้นที่ ที่มันขึ้นนั้นหละ สี่ห้าคนนั้นหละ มึนคักมึนแน่แต่กี้หนะ หักลงมาบัดหนิ ยืนอยู่เทิงนั้นสี่ห้าคนพุ้นหนะ ง่าผักอี่เสดหักลงมา ตกเอ้ม! ลงมา ตก เจ็บวะสั้น แล้วพากันให้ก้ากๆ ไปหาพ่อหาแม่บัดหนิ
กองเฟียงกะบ่ได้เหล้นซ้ำ ต้นไม้นั้นกะหักซ้ำ บ่มีพุใดได้ขึ้นอีกบัดหนิ พากันให้แข่งกัน ไปหาพ่อแม่บัดหนิ ถืกตีซ้ำ พ่อแม่กะตีซ้ำว่ามึนหลาย ไปเฮ็ดหญังบ่เฮ็ด ไปปีนกกไม้ ตกลงมาให้ก้ากๆ ได้เป็นแผเป็นเอ่ย เจ็บโตซ้ำ เทิงถืกพ่อแม่ตีอีก บัดนี้กะบ่ได้ไปขึ้นอีกดอก บ่มีกกไม้ กกไม้กะได้หักแล้ว บ่ได้ขึ้นอีกดอกบัดหนิ
มื้อหลังมื้อใหม่กะสิหาเหล้นแนวใหม่พุ้นหละ บ่มีหม้องขึ้นแล้ว กก [...] ไม้ กกผักอี่เสดอยู่ข้างกองเฟียง หม้องที่สิโดดลงกองเฟียงหนะกะบ่มีแล้ว กะสิได้หาเหล้นแนวใหม่ต่อไปนี้เนาะ
Link to overview page
Link to dictionary
| Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes |
|---|---|---|---|---|
| มี | mi: | HR | มี | 1. to have 2. there is |
| มื้อ | mʉ: | HF | วัน | day |
| หนึ่ง | nʉŋ | H | หนึ่ง | 1. one 2. after adjective: intensifier {บักคักหนึ่ง = very much} {อันบักใหญ่หนึ่ง = very large}, or attenuates the meaning {กะดาดมันแผ่นน้อยๆ หนึ่ง = the piece of paper is [relatively] small} |
| เนาะ | nɔ | H | เนาะ | final particle: makes the statement softer, looking for agreement |
| แต่ | tɛ: | H | จาก | 1. from {มาแต่โลงเลียน = [I'm] coming from the school} {เห็นเขาญ่างมาแต่ทางหลัง = seeing him coming from behind, see also: แต่ใส} 2. since, ago {แต่โดนเติบ = long ago} |
| โดน | do:n | M | นาน | time: long |
| นั้นหละ | nan-la | HF-M | นั่นแหละ | auxiliary for emphasis at the end of a phrase |
| เติบ | tə:p | LF | intensifier: very, much {เว้ากันโดนเติบ = to talk a long time} | |
| หลาย | la:i | M | เยอะ, มาก | many, much, very |
| ปี | pi: | M | ปี | year |
| แล้ว | lɛ:o | HF | แล้ว | 1. finished 2. already 3. and then, and next (especially แล้วกะ) 4. auxiliary for past tense |
| หละ | la | M | แหละ, ล่ะ | 1. auxiliary for emphasis at the end of a phrase 2. auxiliary to create a follow-up question: And what about ... ? {แล้วลดคันที่สองหละ = And what about the second car?} |
| ตั้งแต่ | taŋ-tɛ: | HF-H | ตั้งแต่ | when, back then when |
| พุข้า | phu-kha: | H-LF | ผม, ฉัน | personal pronoun: I |
| เป็น | pen | M | เป็น | 1. to be, to exist 2. to be able to 3. to suffer, sth. happens to 4. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why? {เป็นหญังเขากะคือแปงฟัน = Why is he brushing his teeth?} {เป็นหญังเคี่ยงบินมันคือสิตก = Why is the airplane falling down?} |
| เด็กน้อย | dek-nɔ:i | M-HF | เด็ก, เด็กน้อย | child |
| พุ้นหละ | phun-la | HF-M | นู่นแหละ | auxiliary for emphasis at the end of a phrase Notes: see also พุ้นหนะ |
| อายุ | a:-yu | M-H | อายุ | age, to be ... years old |
| มา | ma: | HR | มา | 1. to come 2. auxiliary expressing action towards the present or focal time {กะคุเฮ็ดมาจากอี่หยัง = What is the bucket made of?} {แล้วเขากะเก็บเงินจากพุนั้นมา = and then she takes the money of that person} |
| ลาวๆ | la:o-la:o | HR-HR | ราวๆ | approximately |
| หอั้น | an | LF | filler word | |
| สิบ | sip | M | สิบ | ten |
| เอ็ด | et | M | เอ็ด | in numeral compounds: one {สิบเอ็ด = 11} {สามสิบเอ็ดมื้อ = 31 days} |
| จัก | jak | M | จัก | 1. answer to a question: [I] don't know, don't know exactly, [I'm] not sure {พุซายคนนี้เขาเถ้าไป่ จัก จักเถ้าหลือบ่เถ้า เบิ่งบ่ค่อยออก = Is this man here already old? I don't know. I can't see clearly whether he's old or not.} {เขาเว้ากันอยู่ใส จักคือกัน = Where are they talking? I don't know either.} 2. exact(ly), what exactly {จักต้มอี่หยังกะบ่ฮู้ = I don't know what (exactly) he is cooking} {บ่ลู้คือกันจักปาอี่หยัง = I don't know either what kind of fish this is} 3. how much/many? {ต้นไม้มีจักต้น = How many trees are there?} {ตอนนี้จักโมงแล้ว = What time is it now?} {มือของเฮานี้สิมีจักนิ้ว = How many fingers do our hands have?} 4. a bit, a little bit {จักหน่อย/จักหน่อยหนึ่ง = a bit, a little bit} |
| เกาะ | gɔ | M | น่ะ, หรอ, เหรอ | final particle expressing a question or similar |
| คืนหลัง | khʉ:n-laŋ | HR-M | เวลาที่ผ่านมาแล้ว | ago {สิบปีคืนหลัง = ten years ago} |
| เด็ก | dek | M | เด็ก | child |
| เอ่ย | ə:i | H | generic term in reduplications, e.g., เด็กน้อยเด็กเอ่ย, เป็นแผเป็นเอ่ย, เฮ็ดตาเฮ็ดเอ่ย, มีหญ้ามีเอ่ย, เฮ็ดบ้านเฮ็ดเอ่ย | |
| พา | pha: | HR | พา | 1. to guide, to lead, to accompany {หมา: พามันไปเหล้น = dog: [I] took/brought him to play} 2. plural marker for verbs, to be doing sth. together {เขาพากันใส่ส้ง = they are all wearing trousers} {เขากำลังพากันเฮ็ดหญัง เขากำลังพากันส้างบ้านส้างเฮียน = What are they doing? They're building a house.} |
| กัน | gan | M | กัน | mutual, each other, with another, together {เขากำลังนั่งเว้ากัน = they're sitting and talking} {เขาสองคนฮักกัน = they love each other} {ปาสองโตนี้ ใหญ่ห่างกันหลายบ่ = These two fish here, are they very different in size (from each other)?} {ต่างกัน = to be different (from each other)} {ก่องอันไหนหนักกว่ากัน = Which box is heavier (than the other(s))?} |
| เหล้น | len | LF | เล่น | 1. to play, to enjoy oneself with, to do something for pleasure {เหล้นลูกบอน = to play ball} {เหล้นเกม = to play a game/games} {เหล้นน้ำ = to play with/in the water} {นั่งเหล้น = to sit} {กินเหล้น = to eat (as a snack), to snack} {เหล้นโน่ดบุ่ก = to use a laptop (for entertainment or work)} 2. to drop by, to spend time with, to come to visit {บ่ได้มาเฮ็ดหญัง มาเหล้นซื่อๆ = I've not come to do anything in particular, I'm just dropping by} |
| ตาม | ta:m | M | ตาม | 1. according to 2. to follow, to go/come after |
| ปะสา | pa-sa: | M-M | ประสา, แค่ | 1. way, manner, behaviour, habit 2. only, just |
| โอ๊ย | o:i | HR | โอ๊ย | exclamation of surprise or exasperation, annoyance |
| อยู่ | yu: | H | อยู่ | 1. to be (located) at 2. yet, still 3. auxiliary indicating continuous or progressive action {ทอดปาอยู่ในกะทะ = (in the process of) frying a fish in the pan} {แม่กำลังเมี้ยนเฮียนอยู่ = mother is cleaning/tidying up the house} |
| บ้าน | ba:n | HF | บ้าน | 1. house, home 2. village (also used as a prefix before the name of a village) 3. home country, home region {บ้านเฮาเฮ็ดเข้าจั่งใด = How do we plant rice in Isaan/Thailand?} |
| กะ | ga | M | ก็ | 1. then, consequently 2. also |
| กะด้อกะเดี้ย | ga-dɔ:k-ga-di:a | M-HF-M-HF | มากมาย, มากเกินไป | intensifier: very, very much |
| หมู่ | mu: | H | หมู่, กลุ่ม(เพื่อน) | 1. group, friend(s) 2. children (in a family) {ลูกคนที่ออกมาก่อนหมู่ = the first-born child} {น้องสุดหมู่ = last-born child} 3. collective noun: group, many |
| หนิหละ | ni-la | M-M | นี่แหละ | auxiliary for emphasis at the end of a phrase Notes: variant of นี้หละ |
| สะหมัย | sa-mai | M-M | สมัย | time, period, age, epoch |
| แต่กี้ | tɛ:-gi: | H-HF | previous, former {สะหมัยแต่กี้เด็กน้อย = when/at the time [I] was a young child} | |
| ใน | nai | HR | ใน | in, within |
| หมู่บ้าน | mu:-ba:n | H-HF | หมู่บ้าน | village |
| หนิ | ni | M | นี่แหละ, เหรอ/หรอ | 1. particle used to emphasize a statement or form (or add to) a question {เป็นตาแซบคือหญังหนิ = it's really tasty} {เคี่ยงพอเท่าๆ หนิ = the [radio] is appropriately sized (i.e., not too large)} 2. variant of นี้ = this Notes: translation to be determined; maybe sometimes like Thai นี่แหละ; other examples given: อยู่ใสหนิ อยู่ตลาดหนิ กินเข้าไป่หนิ |
| หลายเติบ | la:i-tə:p | M-LF | many, much, very (more intense than หลาย) | |
| เด่ะ | de | H | น่ะ | particle used for emphasis |
| ซาว | sa:o | HR | ยี่สิบ | twenty |
| คือ | khʉ: | HR | คือ | 1. to be, to resemble, like, as 2. why {บักหล้าคือบ่เก็บโต่ะแน่ = [addressing a young boy] Why haven't you cleared the table?} |
| ยี้สิบ | yi:-sip | HF-M | ยี่สิบ | twenty |
| สามสิบ | sa:m-sip | M-M | สามสิบ | thirty |
| คน | khon | HR | คน | person, people |
| นั้น | nan | HF | นั้น | that, there |
| คัก | khak | H | intensifier: very, very much | |
| ซวน | su:an | HR | ชวน | to invite {เขาซวนพุซายเหล้นบ่าด = (s)he invites the boy to play basketball} |
| ไป | pai | M | ไป | 1. to go 2. auxiliary indicating action extending into the future |
| อี่หยัง | i:-yaŋ | H-M | อะไร | 1. what {นี้คืออี่หยัง = What is this?} {มื้อนี้เจ้าเฮ็ดอี่หยัง = What are you doing today?} {กินเข้างายกับอี่หยัง = What did you have for breakfast?} 2. something, anything, (in negations) nothing {บ่ต้องเฮ็ดอี่หยังอีกเลยนอกจากใส่ปุย = [we] don't need to do anything besides adding fertilizer} |
| บุ | bu | M | particle: used to convey a sense of uncertainty, or to ask oneself {ตั้งอยู่เทิงโต่ะ หลือตั้งอยู่ใสบุ = [placed] on the table, or somewhere else} {คือใดบุ = who knows?, maybe} | |
| บ่ | bɔ: | H | ไม่ | 1. no, not 2. question particle, transforming a statement into a question Notes: spelling exception in line with common usage on social media |
| ได้ | dai | HF | ได้ | 1. can 2. to get, to obtain 3. before verb: indicating past tense 4. บ่ได้ + verb: not |
| ปีน | pi:n | M | ปีน | to climb |
| กกไม้ | gok-mai | M-HF | ต้นไม้ | tree |
| หญ้ม | ɲom | LF | ขย่ม | to leap, to jump |
| ต้น | ton | HF | ต้น | 1. clf. for trees, plants, logs/pieces of wood {ต้นไม้ต้นใหญ่ = a large tree} {ต้นฟืน = log/piece of wood} 2. first, primary, initial {ลูกคนต้นหมู่ = first child} |
| เขา | khao | M | เขา | personal pronoun: he, she |
| เอิ้น | ə:n | HF | พูด, เรียก | to call, to say {เอิ้นง่ายๆ ว่า = in other words} {คนอี่สานเอิ้นว่า เป็นลูกคนกก = Isaan people call her ลูกคนกก} |
| ว่า | wa: | H | ว่า | 1. that, as {คำว่า X = the word X} 2. to say |
| ผักกะเสด | phak-ga-se:t | M-M-LF | ผักกระเฉด | 1. water mimosa 2. kind of tree (also called ผักอี่เสด) |
| ติ | ti | M | หรือ | question particle {นอนแล้วติ = Are you already sleeping?} {กินเข้างายแล้วติ = Have you had breakfast yet?} {เจ้าเป็นนักเลียนติ = Are you a student?} |
| ตาอยากหัว | ta:-ya:k-hu:a | M-LF-M | funny | |
| คิด | khit | H | คิด | 1. to think 2. to calculate {คิดเงิน = to calculate the price} |
| พ้อ | phɔ: | HF | พบ, เจอ | 1. to meet {จั่งพ้อกันใหม่ = See you again!} {คนที่หัวกะเคยพ้อกัน = someone [we've] just met} {ขั้นพ้ออาจานคนใด ต้อง ... = whenever you meet a teacher, you need to ...} 2. to encounter, to find {เขาหาเหล้มนั้นบ่พ้อ = he doesn't find that book} |
| กะเดย | ga-də:i | M-M | final particle | |
| พอ | phɔ: | HR | พอ | 1. just when, just after, as soon as 2. enough, adequate |
| อยากหัว | ya:k-hu:a | LF-M | funny | |
| สี่ | si: | H | สี่ | four |
| ห้า | ha: | LF | ห้า | five |
| พุ้นแหล้ว | phun-lɛ:o | HF-LF | นู่นแหละ | auxiliary for emphasis at the end of a phrase Notes: variant of พุ้นหละ |
| ขึ้น | khʉn | LF | ขึ้น | 1. to go up, to increase 2. sun: to rise {ตะเว็นกำลังขึ้น = the sun is rising} 3. more 4. bus/train etc.: to get on, to board {พุโดยสานขึ้นลดไฟเบิดแล้ว = all passengers have boarded the train} |
| น้อย | nɔ:i | HF | น้อย | 1. few, little 2. small |
| ลำ | lam | HR | ลำ | clf. for airplanes, boats, tree trunks |
| ใหญ่ | ɲai | H | ใหญ่ | large, big |
| ปานใด | pa:n-dai | M-M | เท่าไหร่, มาก | 1. after negative: (not) very, (not) so much {บ่ใหญ่ปานใด = not so large, not very large} 2. how much, how many {เฮาบ่สามาดนับได้ว่ามันมีหลายปานใด = it's impossible to count how many there are} |
| เพาะว่า | phɔ-wa: | H-H | เพราะว่า | because |
| ข้าง | kha:ŋ | LF | ข้าง | 1. side {มีหูจับสองข้าง = there are handles on both sides} 2. next to {วางอยู่ข้างๆ ก่องใบใหญ่ = it's placed next to the large box} {เขายืนอยู่ข้างๆ อีกพุหนึ่ง = he's standing next to another person} 3. clf. for body parts which come in pairs (eyes, ears, legs etc.) {เขามีตาสองข้าง = she has two eyes} |
| กก | gok | M | ต้นไม้ | 1. tree 2. first child {ลูกคนกก = first child} 3. base, foot, bottom {ตงกกต้นก้า = at the stem/bottom/lower part of the rice seedling} |
| ผัก | phak | M | ผัก | vegetable(s) |
| ผักอี่เสด | phak-i:-se:t | M-H-LF | ผักกระเฉด | kind of a tree (also called ผักกะเสด) |
| หนะ | na | M | final particle | |
| มัน | man | HR | มัน | it (also used to refer to people) |
| สิ | si | M | จะ | future tense auxiliary {เขากำลังสิตื่น = he's about to wake up} {สิไปตะหลาด = [I'm] going to the market} |
| กอง | gɔ:ŋ | M | กอง | 1. pile, heap {กองไฟ = bonfire, campfire (see separate entry)} {กองฟืน = bonfire, campfire, a pile of logs/pieces of wood} {กองเฟียง = haystack} 2. to pile, pile up, heap, stack {วางกองกันอยู่ = being piled up} |
| เฟียง | fi:aŋ | HR | ฟาง | straw |
| บัก | bak | M | 1. intensifier before adjectives {ปาโตบักใหญ่ = a (very) large fish} 2. prefix in front of fruits and vegetables {บักแตงโม = watermelon} 3. can be used as a reference for a male person of the same or younger age {บักอันนี้ = this lad} |
|
| แล่น | lɛ:n | H | วิ่ง | to run {ไก่กำลังแล่น = the chicken is running} {เด็กน้อยกะแล่นเหล้น = the kids are running around} {ลดไฟกำลังแล่น มันแล่นอยู่เทิงลาง = the train is running, it's running on rails} {เลียแล่นไปแล่นมา = ships are going back and forth} |
| บาง | ba:ŋ | M | บาง | 1. some {สัดบางโตบ่มีขา = some animals don't have legs} {บางคนสิมักกินกวยเตียวแทนเข้า = some people like to eat noodle soup instead of rice (dishes)} {บางสิ่งบางอย่าง = something, anything} 2. thin |
| อ้อม | ɔ:m | HF | อ้อม | 1. around 2. to encircle |
| ซ้าย | sa:i | HF | ซ้าย | left |
| ขวา | khwa: | M | ขวา | right |
| โดด | do:t | LF | กระโดด | to jump Notes: see also กะโดด |
| เทิง | thə:ŋ | HR | บน | 1. on, on top of, at, in {เทิงโต่ะ = at/on the table} {กบมันนั่งอยู่เทิงใบบัว = the frog is sitting on the lotus leaf} {เทิงท้องฟ้า = in the sky} {มันแล่นอยู่เทิงลาง = [the train] runs on rails} {มีคนนั่งอยู่เทิงลดสามล้อสามคน = there are three people sitting in the tuk tuk} 2. up, upward Notes: pronunciation: also realized as ทัง |
| ม่วน | mu:an | H | สนุก, ม่วน | happy, amusing, fun |
| ซุม | sum | HR | พวก, กลุ่ม | 1. group, team 2. set, kind |
| ขี้มึน | khi:-mʉn | LF-HR | ดื้อ | naughty |
| บัดหนิ | bat-ni | M-M | [...] บัดหนิ = ทีนี้ [...] | final particle: adds a sense of immediacy |
| จั่งใด | jaŋ-dai | H-M | ยังไง, แบบไหน | how, in what manner {บักนาวมันมีลดซาดจั่งใด = Lime fruits have what kind of taste?} {เขาปิดแอจั่งใด = How is he switching off the A/C?} {เทียนใซ้จั่งใด = How's a candle used?} {สิใซ้จั่งใด = how is [it] used?} |
| กะโดด | ga-do:t | M-LF | กระโดด | to jump Notes: see also โดด |
| ใส่ | sai | H | ใส่ | 1. to put something in/on {เขาใส่บักพิกในกวยเตียวหลาย = he's putting a lot of chili in his noodle soup} {เขาบีบยาสีฟันใส่แปงสีฟัน = he squeezes toothpaste on the toothbrush} {ก่องเอาไว้ใส่ของ = boxes are there to put stuff in} 2. to wear (clothes) {เขาใส่เสี้ยแขนญาว = he's wearing a long-sleeve} 3. directed at {เอิ้นใส่กัน = to call each other/to say to each other} {หมามันเห่าใส่แมว = the dog barks at the cat} {ล้องเพงใส่ไม = to sing into the microphone} {เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย = she's pointing at the man} |
| ลง | loŋ | HR | ลง | 1. to descend, to lower, to go down 2. down 3. bus/train etc.: to get off, to disembark {คนกำลังลงลดบั่ด = people are getting off the bus} 4. boat/ship etc.: to get on, to board {เขากำลังญ่างลงเลีย = he's boarding/getting on the boat} |
| ข้างล่าง | kha:ŋ-la:ŋ | LF-H | ข้างล่าง | below, beneath, down, downward |
| เทิง | thə:ŋ | HR | ทั้ง | 1. up to, all, all of, the whole of, altogether {เขาใส่กางเกงขาสั้นเทิงสองคน = both are wearing short trousers} {เขาเป็นพ่อของลูกเทิงสามคนนี้ = he's the father of these three [children] here} 2. เทิง ... เทิง ...: both ... and ..., ... as well as ... {เทิงมีใบพ้อม เทิงมีเหลียนพ้อม = there are notes as well as coins} Notes: pronunciation: also realized as ทัง |
| บัดนี้ | bat-ni: | M-HF | ต่อไป, เดี๋ยวนี้, ขณะนี้ | 1. now 2. then, next |
| ฮอด | hɔ:t | HF | ถึง | 1. to arrive, to attain {ฮอดจุดหมายปายทาง = (airplane, train etc.) to arrive at one's destination} {มันทันได้ฮอดหกโมงอยู่ = it's not yet 6 o'clock} 2. to, at {ผมญาวฮอดบ่าไหล่เอาโลด = long hair down to the shoulders} 3. about {บ่ได้เว้าฮอด = [I] haven't talked about [this]} {คนที่เฮาเว้าฮอดวั่งหั้นหละ = the person we've just talked about} |
| ต้นไม้ | ton-mai | HF-HF | ต้นไม้ | tree |
| หัก | hak | M | หัก | to break, to fracture |
| ตั๊วะ | tu:a | HR | particle: intensifies meaning {กะไปตั๊อะ = Of course I go!} {กะฮู้ตั๊วะ = Sure I know!} Notes: pronunciation: also realized as ตั๊ว (long) |
|
| ที่ | thi: | H | ที่ | 1. that, which {คนที่ยืนอยู่ฝั่งขวา = the person which is standing on the right = the person standing on the right} {เว้าคำที่บ่สุพาบ = to speak words which are impolite = to speak impolitely} 2. for ordinal numbers {ที่สาม = third} |
| มึน | mʉn | HR | ดื้อ | naughty Notes: variant of ขี้มึน |
| แน่ | nɛ: | H | แน่, บ้าง | 1. some, somewhat 2. final particle, used to ask for examples (similar to Thai บ้าง at the end of a question) {หม้อใซ้เฮ็ดอี่หยังได้แน่ = What (different things) can a pot be used for?} {น้ำอัดลมซื้อได้อยู่ใสแน่ = Where/in which places can one buy soft drinks?} 3. final particle, when giving examples {มีเทิงส้งแน่ มีเสี้ยแน่ มีเกิบแน่ = there are trousers, shirts, shoes etc.} 4. final particle, used to give a command {ไปปิดหน้าต่างให้แน่ = Close the window!} 5. final particle, acting as an intensifier, especially in the pattern ... คัก ... แน่ {สูงคักสูงแน่ = very high} {ญ้องเฮาคัก ญ้องเฮาแน่ = [he's] praising me a lot} |
| ยืน | yʉ:n | M | ยืน | to stand |
| พุ้นหนะ | phun-na | HF-H | นู่นแหละ | auxiliary for emphasis at the end of a phrase Notes: variant of พุ้นหละ |
| ง่า | ŋa: | H | กิ่ง | 1. branch of a tree 2. stem of a flower |
| ตก | tok | M | ตก | 1. to fall, to drop 2. sun: to set {ตะเว็นตกดิน = the sun is setting} |
| เอ้ม | em | HF | onomatopoeic: sound of something falling or breaking | |
| เจ็บ | jep | M | เจ็บ | painful, to hurt |
| วะสั้น | wa-san | H-LF | มากๆ, เร็วๆ | emphasizes or adds a sense of urgency Notes: translation to be verified |
| ให้ | hai | LF | ให้ | 1. to give {หมอกำลังเอายาให้คนป่วยกิน = the doctor is giving the patient medicine} 2. for 3. to allow, to be allowed |
| ก้ากๆ | ga:k-ga:k | HF-HF | onomatopoeic: sound of someone crying | |
| หา | ha: | M | หา | to look for, to find |
| พ่อ | phɔ: | H | พ่อ | father |
| แม่ | mɛ: | H | แม่ | mother |
| ซ้ำ | sam | HF | อีก(เลย) | again, once more, anymore Notes: translation to be confirmed |
| พุใด | phu-dai | H-M | ใคร | 1. who {มีพุใดโทมากะบ่ลู้ = I don't know who has called} {ห้องนอนของพุใด = whose bedroom (is this)? } 2. someone, somebody, anybody, in negative context: nobody {บ่มีพุใดอยู่กับเขาเลย = there's nobody with him} |
| อีก | i:k | LF | อีก | 1. more, again 2. other, another |
| แข่ง | khɛŋ | H | แข่ง | to race |
| ถืก | thʉ:k | LF | ถูก | marker for passive {ขั้นมันถืกความฮ้อนมันกะละลาย = when it is exposed to heat, it melts} {เฮ็ดในสิ่งที่บ่ดี เขากะเลยต้องถืกจับ = [he's] done something bad, so he gets arrested} {กะดาดมันกำลังถืกไฟไหม้ = the paper is burning} |
| ตี | ti: | M | ตี | 1. to hit 2. an hour counting after midnight {ตีห้า = 5 a.m.} |
| เฮ็ด | het | H | ทำ | to do, to make |
| หญัง | ɲaŋ | M | อะไร, เป็นหญัง = ทำไม | 1. what {เขากำลังเฮ็ดหญัง = What is he doing?} {ธูปเอาไว้เฮ็ดหญัง = What are incense sticks for?} 2. something, anything, (nothing) 3. เป็นหญัง[...]คือ in initial position: why {เป็นหญังเขาคือใส่บักพิกลงไปในกวยเตียว = Why is he putting chili in [his] noodle soup?} {เป็นหญังหน้าต่างมันคือเปิด = Why is the window open?} {เป็นหญังมันคือมีควนไฟ = Why is there smoke?} |
| แผ | phɛ: | M | แผล | wound |
| โต | to: | M | ตัว | 1. body, self 2. clf. for animals, characters/letters/consonants, appliances, clothes (e.g., pairs of trousers, shirts) |
| ดอก | dɔ:k | LF | หรอก, ดอก | 1. particle used after a negative, relativizing or explanatory statement to make the sense milder {กินเข้าบ่ บ่กินดอก = Are you going to eat [with us]? No.} {เป็นก้อนสี่เหลี่ยม ก้อนน้อยๆ ดอก = These are cubes, small cubes.} {แล้วกะมีลดคันหนึ่งขี่ผ่านมา เป็นลดเก็งดอก = And there's a car passing, a sedan.} 2. particle used to emphasize (not necessarily a negative) contrast 3. particle used for emphasis {ดอกไม้นี้งามบ่ กะงามอยู่ เบิ่งงามๆ ดอก = Is this flower beautiful? Yes, it's beautiful, it looks beautiful} |
| มื้อหลัง | mʉ:-laŋ | HF-M | วันหลัง | another day, following day, later, in the future |
| ใหม่ | mai | H | ใหม่ | new |
| แนว | nɛ:o | HR | 1. kind, sort, type 2. method, mode of action - and the corresponding tool or object, thing {แนวนุ่งห่ม = clothes, clothing} {แนวคม = sharp object [e.g., a pair of scissors]} {แนวถือ = handle} 3. clf. for words starting with แนว {กินแนวอันนั้น = กินแนวกินอันนั้น = to eat this food [which was talked about earlier]} |
|
| หม้อง | mɔŋ | LF | ที่, แห่ง, บริเวณ | 1. place, area {หลายที่หลายหม้อง = in many places} {หม้องใดหม้องหนึ่ง = some place} 2. clf. for places |
| ไม้ | mai | HF | ไม้ | wood, tree |
| ต่อไปนี้ | tɔ:-pai-ni: | H-M-HF | ต่อไปนี้ | next, as follows, hereafter |