Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
តា	taa	1. grandfather 2. respectful term for addressing an old man 3. ancestor (often used in the names of spirits) 4. spoken form of តែ {តាម៉ាភ្លែតអេ = តែមួយភ្លែតទេ = [it's] just a few minutes!}	8/7

Link to overview page
Link to dictionary

Making suggestions in which the speaker is included — Dialogue 2

ជិះរថយន្តតាមផ្លូវ
វិចិត្រ៖ ពេលដល់ហ្គារ៉ាស់សាំងមុខហ្នឹង ខ្ញុំសុំចូលចាក់សាំងតិចសិនណា។
ផារី៖ មានអី។ ស្តុបខាងមុខ ហ្នឹងមែន?
វិចិត្រ៖ ហ្នឹងហើយ។ ចូលតាម៉ាភ្លែតអេ៎។

Asking for help 2 — Additional dialogue 2

វុទ្ធី៖ កញ្ញា មកនេះតិចមើល! ជួយលើកអីវ៉ាន់គ្នាតិច។
កញ្ញា៖ អូ វុទ្ធី ចាំតិចបានអត់? ខ្ញុំកំពុងរវល់។
វុទ្ធី៖ ម៉ោតិចម៉ោ! តាម៉ាភ្លែតអេ។
កញ្ញា៖ ទៅអត់បានអេ រវល់ណាស់។

Asking for help 2 — Additional dialogue 1

វុទ្ធី៖ កញ្ញា មកនេះតិចមើល! ជួយលើកអីវ៉ាន់គ្នាតិច។
កញ្ញា៖ អូ វុទ្ធី ចាំតិចបានអត់? ខ្ញុំកំពុងរវល់។
វុទ្ធី៖ ម៉ោតិចម៉ោ! តាម៉ាភ្លែតអេ។
កញ្ញា៖ ដឹងហើយ ចាំតិច ទៅឥឡូវហើយ។

Issuing a command — Cultural note

នៅប្រទេសជប៉ុន នៅពេលបញ្ជាគេ ហើយគេធ្វើតាម អ្នកបញ្ជានោះតែងតែប្រើពាក្យថា អរគុណ (ដែលគេបានធ្វើតាមការបញ្ជារបស់ខ្លួន)។ ប៉ុន្តែ នៅខ្មែរ បើអ្នកបញ្ជានោះជាមនុស្សស្និទ្ធស្នាល ដូចជាយាយតា ឪពុកម្ដាយ បងប្អូនបង្កើត ជាដើម ភាគច្រើនពួកគាត់មិនប្រើពាក្យថា អរគុណ នោះទេ។

Greetings and leave takings 1 — Cultural note

ពេលនិយាយថា ជម្រាបសួរ ឬ ជម្រាបលា ជនជាតិខ្មែរតែងលើកដៃសំពះបង្ហាញពីការគោរព។ ប៉ុន្តែ នៅពេលនិយាយថា សួស្ដី គឺមិនលើកដៃសំពះទេ។ នៅពេលជួបគ្នាដំបូង គឺមិនដឹងពីអាយុរបស់គ្នាទេ។ ដូច្នេះ មនុស្សភាគច្រើនតែងតែហៅគ្នាថា បង ជាការគួរសម។ ក្រៅពីពាក្យថា បង យើងអាចហៅទៅតាមអាយុ ដូចជា មីង ពូ អ៊ំ យាយ តា ។ល។ ជំនួសឲ្យពាក្យថា ឯង យើងអាចហៅឈ្មោះគេតែម្ដង។ ជនជាតិខ្មែរខ្លះនៅតាមខេត្ត ប្រើពាក្យថា គាត់ ជំនួសឲ្យពាក្យថា ឯង។

Expressing likes 2 — Dialogue

កញ្ញា៖ ធារី ថ្ងៃអាទិត្យនេះ មកផ្ទះខ្ញុំលេងអត់? ចង់ញ៉ាំអី ខ្ញុំធ្វើឲ្យ។
ធារី៖ អូ កញ្ញាចេះធ្វើម្ហូបអ៎?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំចូលចិត្តធ្វើម្ហូបតាស។ ឲ្យតែថ្ងៃសៅរ៍ថ្ងៃអាទិត្យ ខ្ញុំធ្វើម្ហូបនៅផ្ទះហើយ។
ធារី៖ ឧស្សាហ៍មែនទែន។ ខ្ញុំវិញ ខ្ជិលណាស់ ជាពិសេសធ្វើម្ហូបហ្នឹងម៉ង។ ខ្ជិលរៀបចំ ខ្ជិលសម្អាត។
កញ្ញា៖ មានអី តាម៉ាភ្លែតហ្នឹង។ ចុះធារីឯងចូលចិត្តធ្វើអីគេពេលទំនេរ?
ធារី៖ ខ្ញុំចូលចិត្តលេងតេនីស។
កញ្ញា៖ អូ ខ្ញុំអត់ចេះសោះ អារឿងកីឡាអីហ្នឹង។

Khmer New Year (Sakanan) — 08

ចូលដល់រូបភាពទី ៨ នៅក្នុងរូបភាពទី ៨ គឺជារូបភាពមួយដែលអ្នក ក្នុងពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរ ប្រជាជនខ្មែរតែងតែធ្វើទាំងអស់គ្នា គឺជាការ ពិធីស្រង់ព្រះ អញ្ចឹងពិធីស្រង់ព្រះ គឺ កូនៗ ឬក៏ចៅៗ ត្រូវយកទឹកទៅស្រោច ឬក៏ទៅងូតឲ្យមនុស្សចាស់នៅក្នុងផ្ទះ ដូចជាជីដូនជីតា ឬក៏ឪពុកម្ដាយជាដើម។ អញ្ចឹងពាក្យថាស្រង់ព្រះនៅទីនេះ គឺបានន័យថាងូតទឹកឲ្យមនុស្សចាស់ ឬក៏ងូតទឹកឲ្យអ្នកមានគុណ។ អ្នកមានគុណ គឺយើងសំដៅទៅលើឪពុកម្ដាយ ឬក៏ជីដូនជីតា។ ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ៨ យើងឃើញថាមានមនុស្សចាស់ពីរនាក់ កំពុងតែអង្គុយនៅលើកៅអី អញ្ចឹងមនុស្សចាស់ពីរនាក់នោះគឺជាយាយនិងតា ឬក៏យើងអាចហៅថា ជីដូនឬក៏ជីតា អញ្ចឹងជីដូនគឺជាយាយ ជីតាគឺជាតា។ យើងឃើញជីដូននិងជីតាកំពុងតែអង្គុយនៅលើកៅអី ហើយក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់លុតជង្គង់ ដោយចាក់ទឹកទៅលើដៃរបស់ជីតារបស់គេ អញ្ចឹងគេធ្វើបែបនេះ គឺយើងហៅថាស្រង់ព្រះ បានន័យថាយើងលាងជម្រះខ្លួនប្រាណ លាងជម្រះដៃជើង ទៅឲ្យអ្នកមានគុណ ឬក៏ឲ្យជីដូនជីតារបស់យើង។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺរាល់ពេលចូលឆ្នាំ គឺយើងតែងតែធ្វើពិធីស្រង់ព្រះ ដើម្បីរំលឹកគុណ ឬក៏ដើម្បីធ្វើនូវសេចក្តីដឹងគុណទៅដល់អ្នកដែលមានគុណរបស់យើង នៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺក្មេងប្រុស គាត់កំពុងតែស្រង់ព្រះទៅដល់ជីដូនជីតារបស់គាត់ ហើយឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ ឪពុកម្ដាយរបស់ក្មេងប្រុសនោះ កំពុងតែឈរមើលនៅខាងក្រោយ។ អញ្ចឹងការស្រង់ព្រះ គឺយើងធ្វើការស្រង់ម្ដងម្នាក់ ដោយដំបូងឡើយ គឺឲ្យឪពុកម្ដាយរបស់យើងស្រង់ ស្រង់ទឹក ឬក៏យកទឹកទៅលាងជម្រះជីដូនជីតារបស់យើង ឬក៏ឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ អញ្ចឹងបន្ទាប់មក គឺយើងយកទឹកទៅលាងជម្រះកាយទៅដល់ឪពុកម្ដាយរបស់យើងវិញម្ដង។ ដូច្នេះគឺយើងស្រង់ព្រះម្ដងម្នាក់ ហើយតាមឋានានុក្រម អញ្ចឹងអ្នកណាចាស់ គឺយើងត្រូវឲ្យគាត់ស្រង់ព្រះមុន ឬក៏ឲ្យគាត់លាងជម្រះកាយមុន បន្ទាប់មកអ្នក អ្នកណាក្មេងគឺត្រូវលាងជម្រះកាយបន្តបន្ទាប់គ្នា។