KhmerPronunciationEnglish/Notes#occ
ចូលឆ្នាំខ្មែរ coul cnam kmae Khmer New Year 12/9

Link to overview page
Link to dictionary

Khmer New Year (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនឹងនិយាយអំពីពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ បាទ អញ្ចឹងតើពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គេប្រព្រឹត្តទៅបែបណាខ្លះ? យើងមកមើលរូបភាពទាំងអស់គ្នាតែម្ដង

Inviting someone to eat together — Additional dialogue


វុទ្ធីចូលឆ្នាំខ្មែរ មានគម្រោងទៅដើរលេងណាអត់ ពីរនាក់?
ធារីអត់ផង!
កញ្ញានាំគ្នាទៅសៀមរាបលេងអី? គេងយប់អីទៅ
វុទ្ធីល្អតាស! ធារីទៅអត់?
ធារីចង់ទៅដែរ! ឲ្យខ្ញុំទៅផង!

Expressing dislikes 2B — Cultural note


នៅពេលពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរជិតមកដល់ ទាំងនៅទីក្រុងនិងនៅតាមខេត្ត ប្រជាជនតែងចាក់ចម្រៀងប្រពៃណីរាំច្រៀងដោយបើកសំឡេងខ្លាំងរហូតដល់យប់ជ្រៅក៏មានតាមផ្ទះមិនសូវប្រកាន់ប៉ុន្មានទេសម្រាប់ឱកាសចូលឆ្នាំខ្មែរ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពេលធម្មតាគឺគ្មានអ្នកណាចូលចិត្ត ទ្រាំនឹងសំឡេងខ្លាំងនោះទេ

Khmer New Year (Sakanan) — 11


ចូលដល់រូបភាពទី ១១ រូបភាពទី ១១ នៅក្នុងពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរ ពេលខ្លះគឺយើងលេងទឹក ហើយនៅក្នុងតំបន់ខ្លះ គាត់លេងប៉ាតម្សៅគ្នាអញ្ចឹងគាត់យកម្សៅដែលក្រអូបបាទ គាត់យកមកដាក់នៅនឹងដៃរបស់គាត់ បន្ទាប់មកគឺគាត់យកទៅជូតនឹងមុខអ្នកដទៃដូចជាក់ស្ដែង យើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ១១ នេះ គឺមានក្មេងប្រុសម្នាក់ បាទ គាត់យកម្សៅ ដែលដៃម្ខាងគាត់មានម្សៅមួយពំនូក ហើយគាត់បានយកដៃម្ខាងទៀតទៅទះថ្ពាល់របស់ក្មេងស្រីនោះ ដោយគាត់យកម្សៅទៅលាបលើមុខរបស់ក្មេងស្រី អញ្ចឹងយើងលាបមុខឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីឲ្យសប្បាយរីករាយ ហើយបានន័យថា យើងបានលាបរបស់ល្អឬក៏លាបសុភមង្គល ឬក៏សេចក្តីសប្បាយរីករាយទៅលើអ្នកដទៃ អញ្ចឹងយើងចែករំលែកសេចក្តីសប្បាយរីករាយ ទៅឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកតាមរយៈការលាបម្សៅនេះផងដែរ

Khmer New Year (Sakanan) — 04


នៅក្នុងរូបភាពទីនៅក្នុងរូបភាពទីយើងឃើញមានក្អម ក្អមឬក៏ឆ្នាំងដី ដែលគេដាក់ខ្សាច់ និងមានដោតធូបនៅទីនោះអញ្ចឹងនៅក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ បន្ទាប់ពីយើងប្រគេនចង្ហាន់ទៅដល់ព្រះសង្ឃ ប្រគេនស្លាដក់ទៅដល់ព្រះសង្ឃរួចហើយ យើងត្រូវចេញមកខាងក្រៅព្រះវិហារ ដើម្បីពូនភ្នំខ្សាច់អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនិយាយអំពីការពូនភ្នំខ្សាច់ អញ្ចឹងពូនភ្នំខ្សាច់គឺយើងយកខ្សាច់ឬក៏កើបខ្សាច់មក ហើយយកច្បាមខ្សាច់នោះ ដាក់នៅក្នុងបាតដៃរបស់យើង រួចហើយបោះទៅលើភ្នំខ្សាច់មួយ ដែលគេមានរៀបចំជាពំនូកខ្សាច់ យើងបោះខ្សាច់នោះ ឬក៏យើងចាប់ច្បាមខ្សាច់នោះដាក់នៅក្នុងដៃ បន្ទាប់មកដាក់ទៅលើពំនូកខ្សាច់នោះ ហើយយើងអុជធូប បន្ទាប់មកយើងបួងសួង យើងបួងសួងពូនភ្នំខ្សាច់នេះ គឺដើម្បីសុំសេចក្តីសុខ ជាមួយនឹង កុំឲ្យមានគ្រោះអាក្រក់កើតឡើង គឺយើងសុំសេចក្តីសុខនៅក្នុងថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មី គឺដើម្បីតំណាងថាផ្ដាច់កម្មពៀរពីឆ្នាំចាស់អញ្ចឹងដើម្បីឲ្យមានសេចក្តីសុខ ប្រជាជនកម្ពុជាតែងតែធ្វើការពូនភ្នំខ្សាច់ នៅពេលដែលចូល នៅពេលដែល ក្នុងថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មី

Khmer New Year (Sakanan) — 08


ចូលដល់រូបភាពទីនៅក្នុងរូបភាពទីគឺជារូបភាពមួយដែលអ្នក ក្នុងពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរ ប្រជាជនខ្មែរតែងតែធ្វើទាំងអស់គ្នា គឺជាការ ពិធីស្រង់ព្រះ អញ្ចឹងពិធីស្រង់ព្រះ គឺ កូនឬក៏ចៅត្រូវយកទឹកទៅស្រោច ឬក៏ទៅងូតឲ្យមនុស្សចាស់នៅក្នុងផ្ទះ ដូចជាជីដូនជីតា ឬក៏ឪពុកម្ដាយជាដើមអញ្ចឹងពាក្យថាស្រង់ព្រះនៅទីនេះ គឺបានន័យថាងូតទឹកឲ្យមនុស្សចាស់ ឬក៏ងូតទឹកឲ្យអ្នកមានគុណអ្នកមានគុណ គឺយើងសំដៅទៅលើឪពុកម្ដាយ ឬក៏ជីដូនជីតាជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទីយើងឃើញថាមានមនុស្សចាស់ពីរនាក់ កំពុងតែអង្គុយនៅលើកៅអី អញ្ចឹងមនុស្សចាស់ពីរនាក់នោះគឺជាយាយនិងតា ឬក៏យើងអាចហៅថា ជីដូនឬក៏ជីតា អញ្ចឹងជីដូនគឺជាយាយ ជីតាគឺជាតាយើងឃើញជីដូននិងជីតាកំពុងតែអង្គុយនៅលើកៅអី ហើយក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់លុតជង្គង់ ដោយចាក់ទឹកទៅលើដៃរបស់ជីតារបស់គេ អញ្ចឹងគេធ្វើបែបនេះ គឺយើងហៅថាស្រង់ព្រះ បានន័យថាយើងលាងជម្រះខ្លួនប្រាណ លាងជម្រះដៃជើង ទៅឲ្យអ្នកមានគុណ ឬក៏ឲ្យជីដូនជីតារបស់យើងអញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺរាល់ពេលចូលឆ្នាំ គឺយើងតែងតែធ្វើពិធីស្រង់ព្រះ ដើម្បីរំលឹកគុណ ឬក៏ដើម្បីធ្វើនូវសេចក្តីដឹងគុណទៅដល់អ្នកដែលមានគុណរបស់យើង នៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺក្មេងប្រុស គាត់កំពុងតែស្រង់ព្រះទៅដល់ជីដូនជីតារបស់គាត់ ហើយឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ ឪពុកម្ដាយរបស់ក្មេងប្រុសនោះ កំពុងតែឈរមើលនៅខាងក្រោយអញ្ចឹងការស្រង់ព្រះ គឺយើងធ្វើការស្រង់ម្ដងម្នាក់ ដោយដំបូងឡើយ គឺឲ្យឪពុកម្ដាយរបស់យើងស្រង់ ស្រង់ទឹក ឬក៏យកទឹកទៅលាងជម្រះជីដូនជីតារបស់យើង ឬក៏ឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ អញ្ចឹងបន្ទាប់មក គឺយើងយកទឹកទៅលាងជម្រះកាយទៅដល់ឪពុកម្ដាយរបស់យើងវិញម្ដងដូច្នេះគឺយើងស្រង់ព្រះម្ដងម្នាក់ ហើយតាមឋានានុក្រម អញ្ចឹងអ្នកណាចាស់ គឺយើងត្រូវឲ្យគាត់ស្រង់ព្រះមុន ឬក៏ឲ្យគាត់លាងជម្រះកាយមុន បន្ទាប់មកអ្នក អ្នកណាក្មេងគឺត្រូវលាងជម្រះកាយបន្តបន្ទាប់គ្នា

Khmer New Year (Sakanan) — 01


នៅក្នុងរូបភាពទីគឺជារូបភាពរបស់ព្រះវិហារមួយ អញ្ចឹងជាទូទៅនៅក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ប្រជាជនកម្ពុជា គាត់តែងតែទៅវត្ត បាទ ហើយនៅក្នុងវត្តគឺមានច្រើន មានដូចជាព្រះវិហារ មានដូចជាសាលាឆាន់ មានដូចជាចេតិយ ហើយនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញថា មានគ្រួសារមួយគ្រួសារ ដែលមានមនុស្សបីនាក់នៅក្នុងរូបភាព ដែលយើងឃើញមានមនុស្សពណ៌ខ្មៅ បាទ មនុស្សពណ៌ខ្មៅ ដែលក្នុងនោះយើងឃើញមានកូនក្មេងតូចមួយនិងមនុស្សធំពីរនាក់ បាទ មនុស្សធំពីរនាក់និងកូនក្មេងតូចមួយ ពួកគាត់ទាំងអស់គ្នានោះកំពុងតែដើរទៅកាន់ព្រះវិហារមួយអញ្ចឹងគាត់បានដើរទៅកាន់ព្រះវិហារ ដែលព្រះវិហារនោះ គឺជាព្រះវិហារដែលនៅក្នុងវត្តអញ្ចឹងវត្តដែលនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា គឺតែងតែមានព្រះវិហារ មានសាលាឆាន់ បាទ សាលាឆាន់ គឺគេប្រើសម្រាប់ព្រះសង្ឃ ឬក៏លោកសង្ឃ គាត់ សម្រាប់ឆាន់ចង្ហាន់ បាទ អញ្ចឹងព្រះសង្ឃ ឬក៏លោកសង្ឃ គាត់ឆាន់ចង្ហាន់នៅក្នុងសាលាឆាន់ នៅពេលដែលប្រជាជន ឬក៏នៅពេលដែលប្រសក [បាសក/ឧបាសក] គាត់យកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ បាទ ចំណែកព្រះវិហារ ព្រះវិហារគឺគេប្រើប្រាស់សាងសង់ឡើង សម្រាប់តម្កល់ព្រះពុទ្ធបដិមា អញ្ចឹងគេយករូបព្រះពុទ្ធ បាទ រូបព្រះពុទ្ធ ដែលជារូបចម្លាក់ថ្ម ឬក៏រូបចម្លាក់ស៊ីម៉ងត៍ នៅពេលដែលគេឆ្លាក់ជាព្រះពុទ្ធហើយ គេហៅថាព្រះពុទ្ធបដិមា អញ្ចឹងគេយករូបព្រះពុទ្ធបដិមាទៅដាក់ក្នុងព្រះវិហារ ហើយគេចូលព្រះវិហារដើម្បីថ្វាយបង្គំព្រះអញ្ចឹងជាទូទៅប្រជាជនយើងតែងតែទៅវត្ត ហើយចូលព្រះវិហារដើម្បីថ្វាយបង្គំព្រះ ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅពេលដែលព្រះសង្ឃគាត់សូត្រធម៌ ព្រះសង្ឃដែល ដល់ម៉ោងសូត្រធម៌ពេលព្រឹកឡើង តែងតែចូលទៅសូត្រធម៌នៅក្នុងព្រះវិហារ នៅ គាត់សូត្រធម៌នៅចំពោះមុខព្រះពុទ្ធបដិមានោះផងដែរអញ្ចឹងរូបភាពនេះ យើងឃើញថាព្រះវិហារមួយ ដែលមានកម្ពស់ខ្ពស់ផុតពីដី អញ្ចឹងព្រះវិហារមានកម្ពស់ខ្ពស់ផុតពីដី ដែលនៅខាងក្រោមព្រះវិហារគឺមានសសរជាច្រើន អញ្ចឹងព្រះវិហារអាចខ្ពស់បាន គឺដោយសារមានសសរ សសរទ្រព្រះវិហារ ហើយយើងអាចឡើងទៅកាន់ព្រះវិហារនោះបាន តាមរយៈជណ្ដើរ បាទ អញ្ចឹងយើងឡើងទៅកាន់ព្រះវិហារតាមរយៈជណ្ដើរ ព្រះវិហារនោះគឺមានបង្អួចជាច្រើន បាទ មានបង្អួចជាច្រើន ដែលនៅខាងនៃជញ្ជាំង អញ្ចឹងជញ្ជាំងព្រះវិហារ គឺមានបង្អួចជាច្រើនចំណែកដំបូលព្រះវិហារគឺមានពណ៌ទឹកក្រូច បាទ ដំបូលព្រះវិហារគឺមានពណ៌ទឹកក្រូច ហើយមានពីរជាន់ អញ្ចឹងដំបូលនោះគឺមានពីរជាន់ នៅលើដំបូលគឺគេប្រើប្រាស់រចនាបថខ្មែរ បាទ រចនាបថ យើងហៅថារចនាបថ ឬក៏ក្បូរក្បាច់ ដែលយើងឃើញមានកន្ទុយនាគ បាទ រូបកន្ទុយនាគ ឬក៏ក្បាច់កន្ទុយនាគ នៅលើចុងដំបូលនីមួយៗផងដែរអញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនិយាយអំពីថ្ងៃចូលឆ្នាំខ្មែរ មានគ្រួសារមួយគ្រួសារហ្នឹង គាត់បានយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនលោក នៅក្នុងព្រះវិហារ នៅក្នុងវត្តព្រះពុទ្ធសាសនា

Khmer New Year (Sakanan) — 14


ចូលដល់រូបភាពទី ១៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ គឺជាល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរមួយមុខទៀត គេហៅថាលេងចាប់កូនខ្លែងអញ្ចឹងលេងចាប់កូនខ្លែង គឺយើងត្រូវបែងចែកជាពីរក្រុម ដោយមួយក្រុមមានមនុស្សច្រើនអ្នក ឈរតម្រង់ជួរគ្នាដោយឱបចង្កេះគ្នាទៅវិញទៅមកអញ្ចឹងមួយក្រុមគឺឈរតម្រង់ជួរគ្នាដោយតោងចង្កេះគ្នាពីមុខទៅក្រោយ បាទ ហើយម្នាក់មួយក្រុមទៀតគឺមានសមាជិកតែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដោយគាត់ដើរតួជាខ្លែង ចំណែកឯមនុស្សមួយក្រុមដែលឈរតម្រង់ជួរគ្នាដើរតួជាមាន់ ហើយនៅខាងមុខគេគឺជាដើរតួជាមេមាន់ អញ្ចឹងខ្លែងត្រូវទៅសុំចាប់កូនមាន់ពីមេមាន់ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលខ្លែងទៅ ខ្លែងត្រូវច្រៀងសុំចាប់កូនខ្លែងពីមេមាន់ ហើយមេមាន់មិនព្រមនោះទេ ដោយមេមាន់ព្យាយាមការពារកូនមាន់នោះឲ្យខានតែងបានអញ្ចឹងល្បែងនេះគឺយើងយកតម្រាប់ទៅតាមសត្វខ្លែង ហើយនិងសត្វមាន់ដែលជាសត្វរស់នៅនៅក្នុងស្រុកភូមិ ហើយសត្វខ្លែងតែងតែមកឆាបកូនមាន់យកទៅស៊ី ហើយមេមាន់តែងតែការពារកូនមាន់របស់គេ ដូច្នេះខ្មែរយើងក៏បានមើលសកម្មភាពរបស់សត្វទាំងពីរ ហើយក៏បង្កើតជាល្បែងនេះឡើងអញ្ចឹងនៅពេលនោះ ខ្លែងត្រូវតែព្យាយាម ធ្វើយ៉ាងណា ចាប់មនុស្សដែលនៅខាងក្រោយឲ្យបាន ហើយមេមាន់ព្យាយាមរត់ទៅបាំងខ្លែងដើម្បីកុំឲ្យចាប់កូនមាន់បានអញ្ចឹងកូនមាន់ដែលនៅខាងក្រោយ ឬក៏មនុស្សដែលនៅខាងក្រោយ ត្រូវតែព្យាយាមរត់តាមមេមាន់ ដើម្បីកុំឲ្យខ្លែងចាប់បាន នៅពេលដែលខ្លែងចាប់បាននោះ កូនមាន់នោះនឹងក្លាយទៅជាចំណីរបស់ខ្លែង ហើយគេនឹងក្លាយទៅជាអ្នកចាញ់ បន្ទាប់មកអ្នកចាញ់នឹងត្រូវច្រៀង ឬក៏រាំទៅតាមអ្វីដែលអ្នកឈ្នះចង់បានអញ្ចឹងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរដែលលេងនៅក្នុងពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរគឺមានច្រើនប្រភេទ មានដូចជាចោលឈូង បោះអង្គញ់ ចាប់កូនខ្លែង លាក់កន្សែងជាដើមហើយល្បែងទាំងអស់នោះ ពុំមែនជាល្បែងស៊ីសងនោះទេ វាគឺជាល្បែងប្រពៃណី ឬក៏ល្បែងប្រជាប្រិយ ដែលប្រជាជនខ្មែរតែងតែលេងដើម្បីភាពសប្បាយរីករាយនៅក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីហើយពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា តែងតែធ្វើឡើងនៅក្នុងខែមេសា បាទ ខែមេសាដែលជាខែប្រាំង ហើយយើងធ្វើឡើងនេះគឺនៅក្នុង ពេលដែលប្រមូលផលរួច អញ្ចឹងនៅពេលដែលប្រជាជនគាត់ប្រមូលផលស្រែចំការគាត់រួចរាល់ហើយ គាត់ក៏បានរៀបចំពិធីចូលឆ្នាំថ្មីនេះ ដើម្បីជួបជុំគ្នាសប្បាយរីករាយ និងដើម្បីអបអរនូវផលដំណាំ ដែលគាត់បានប្រមូលរួចរាល់ ដូច្នេះគឺយើងតែងតែប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីនៅក្នុងខែមេសា ដែលជាខែដែលប្រជាជនខ្មែរទាំងអស់ទូទាំងប្រទេស គាត់បានប្រមូលផលដំណាំគ្នារួចរាល់ បន្ទាប់មកប្រជាជនខ្មែរ គាត់ក៏បានជួបជុំគ្នា ដើម្បីលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ក្នុងការកម្សាន្តនៅក្នុងភូមិរបស់គាត់ផងដែរ

Khmer New Year (Sakanan) — 02


ចូលដល់រូបភាពទីនៅក្នុងរូបភាពទីយើងឃើញមានមនុស្សបីនាក់ បាទ មនុស្សបីនាក់ ដែលជាគ្រួសារតែមួយ បាទ មនុស្សបីនាក់ ដែលជាគ្រួសារតែមួយ ដែលនៅខាងមុខគេ គឺជាបុរសម្នាក់ ដែលគាត់មានអាយុប្រហែលជា ៤០ ឆ្នាំ បាទ គាត់មានអាយុប្រហែលជា ៤០ ឆ្នាំ គាត់ពាក់អាវក្រណាត់ សាច់ក្រណាត់ ដៃខ្លី អាវគាត់ពណ៌ស្វាយ គាត់ស្លៀកខោជើងវែង ប៉ុន្តែមិនមានពាក់ស្បែកជើងនោះទេ បាទ ហើយគាត់ស្លៀកខោជើងវែងពណ៌ នៅនឹងដៃរបស់គាត់ គឺកាន់ស្លាដក់មួយ នៅនឹងដៃកាន់ស្លាដក់ ស្លាដក់គឺជាថាសមួយដែលគេដាក់នូវចង្ហាន់ ក៏ដូចជាវត្ថុផ្សេងសម្រាប់ប្រគេនព្រះសង្ឃ ដែលនៅក្នុងនោះមានដូចជាស្ករស មានដូចជាតែ មានដូចជាធូប និងមានដូចជាទៀនជាដើមអញ្ចឹងគេរៀបចំវត្ថុទាំងអស់នោះដាក់នៅលើថាស បន្ទាប់មកគេខ្ចប់ដោយថង់មួយ គេខ្ចប់ដោយថង់មួយ ដែលយើងហៅថាស្លាដក់នៅខាងក្រោយបុរសម្នាក់នោះគឺមាននារីម្នាក់ បាទ គាត់អាយុប្រហែលជាខ្ទង់ ៤០ ឆ្នាំដូចគ្នា គាត់ប្រហែលជាប្រពន្ធរបស់បុរសម្នាក់នោះ បាទ នារីម្នាក់នោះ គាត់ពាក់អាវប៉ាក់ គាត់ពាក់អាវប៉ាក់ពណ៌ និងស្លៀកសំពត់ហូលឬក៏ផាមួងពណ៌ប្រផេះ ដើរដោយមិនមានពាក់ស្បែកជើងនោះទេអញ្ចឹងជាទូទៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលដែលចូលឆ្នាំខ្មែរ គេតែងតែទៅវត្ត ហើយទៅវត្ត នារីដែល នៅក្នុងប្រជាជនកម្ពុជាដែលជានារី គឺគាត់តែងតែស្លៀកពាក់ខោអាវប្រពៃណី ឬក៏សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណី ដែលសម្លៀកបំពាក់ទាំងនោះមានដូចជាអាវប៉ាក់ ហូល ផាមួងជាដើម អញ្ចឹងនារីម្នាក់នេះ គាត់ពាក់អាវប៉ាក់និងហូលឬក៏ផាមួង ដើរនៅក្រោយប្តីរបស់គាត់ចំណែកនៅខាងក្រោយនារីម្នាក់នោះគឺមានក្មេងប្រុសម្នាក់ បាទ ក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គឺជាកូនរបស់អ្នកទាំងពីរដែលនៅខាងមុខអញ្ចឹងក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ ដើរតាមខាងក្រោយនារីម្នាក់នោះ គឺក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់ពាក់អាវដៃខ្លីពណ៌ និងស្លៀកខោជើងខ្លីពណ៌ដែរអញ្ចឹងគាត់ដើរមកវត្តជាមួយនឹងគ្រួសាររបស់គាត់ គាត់ដើរមកវត្តជាមួយនឹងឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ បាទ ជាទូទៅ នៅពេលដែលយើងដើរចូលវត្ត យើងមិនត្រូវពាក់មួកនោះទេ យើងត្រូវដោះមួកចេញ ព្រោះជាសុជីវធម៌ អញ្ចឹងដើម្បីរក្សាសុជីវធម៌ ព្រោះនៅប្រទេសកម្ពុជាយើងប្រកាន់នូវសុជីវធម៌ជាធំ ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងចូលវត្ត យើងមិនត្រូវពាក់មួកនោះទេហើយមួយវិញទៀត នៅពេលដែលយើងចូលព្រះវិហារ យើងត្រូវដោះស្បែកជើង បាទ ព្រោះព្រះវិហារគឺជាកន្លែងដាក់ព្រះពុទ្ធបដិមា អញ្ចឹងយើងមិនអាចពាក់ស្បែកជើងចូលនោះទេ យើងត្រូវតែគោរពជាក់ស្ដែងដូចជានៅក្នុងរូបភាពទីនេះ គឺមនុស្សទាំងបីនាក់ គាត់កំពុងតែដើរទៅកាន់ព្រះវិហារ ដូច្នេះយើងមិនមានឃើញគាត់ពាក់មួក ឬក៏ពាក់ស្បែកជើងនោះទេ ព្រោះគាត់ត្រូវរក្សាសុជីវធម៌ និងគោរពទៅដល់ព្រះពុទ្ធបដិមា ដែលនៅក្នុងព្រះវិហារ