KhmerPronunciationEnglish/Notes#occ
អ្វី ʔvəy 1. what?
2. anything, something, nothing		 88/65

Link to overview page
Link to dictionary

Requesting information — Cultural note


នៅខ្មែរ វេជ្ជបណ្ឌិតមួយចំនួនមិនចូលចិត្តនិយាយច្រើនជាមួយអ្នកជំងឺទេ។ គាត់មិនសូវសួរព័ត៌មានពីអ្នកជំងឺ ហើយក៏មិនសូវពន្យល់អ្វីច្រើនដល់អ្នកជំងឺដែរ ថែមទាំងបង្ហាញអាការៈមួម៉ៅឬចេញសំដីអសុរោះ នៅពេលអ្នកជំងឺសួរច្រើន។

Breaking appointments — Cultural note


ការណាត់ជួបឬលុបចោលការណាត់ជួបភ្លាមៗ កើតមានញឹកញាប់នៅខ្មែរ។ ពេលខ្លះ ក៏មានអ្នកភ្លេចការណាត់ជួបតែម្ដង។ នៅខ្មែរ មនុស្សជាច្រើនប្រកបមុខរបរជាអ្នករកស៊ី ដែលរវល់ធ្វើការទាំងថ្ងៃសៅរ៍ថ្ងៃអាទិត្យ ធ្វើឲ្យពួកគេមិនសូវចាំថាជាថ្ងៃអ្វីឬថ្ងៃទីប៉ុន្មាននោះទេ។

Excusing oneself — Cultural note


នៅប្រទេសជប៉ុន ប្រសិនបើអ្នកនិយាយថាជាប់រវល់ ទោះវាជាលេសក៏ដោយ គេក៏នឹងមិនសួរដេញដោលអ្នកទៀតដែរ ព្រោះគេគិតថាជារឿងផ្ទាល់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែនៅខ្មែរ នៅពេលអ្នកយកលេសថារវល់ ភាគច្រើនអ្នកអាចនឹងត្រូវបានគេសួរបន្តទៀតថារវល់នឹងអ្វីឲ្យច្បាស់លាស់។

Warning someone — Cultural note


ប្រជាជនខ្មែរជឿលើបុណ្យបាប។ នៅពេលធ្វើល្អនឹងបានបុណ្យ ហើយនៅពេលធ្វើអាក្រក់នឹងបានបាប។ ដូច្នេះពាក្យថា “ប្រាប់យកតែបុណ្យទេ” មានន័យថា អ្វីដែលគេកំពុងនិយាយប្រាប់គឺក្នុងបំណងល្អ ជាអំពើល្អ ដូច្នេះគួរតែស្ដាប់តាម ដើម្បីកុំឲ្យកើតមានកំហុសឬគ្រោះថ្នាក់។

Calming someone down — Cultural note


“គោដំបៅខ្នង ក្អែកហើររំលង រំសាយកន្ទុយ” ជាពាក្យស្លោកដែលខ្មែរប្រើញឹកញាប់ សំដៅលើអ្នកដែលកំពុងលាក់បាំងនូវអ្វីដែលខ្លួនបានធ្វើខុស (គោ) ហើយខ្លាចគេចាប់កំហុសខ្លួនបាន (ដំបៅ) ដូច្នេះឆាប់ភ័យឬងាយប្រតិកម្ម (រំសាយកន្ទុយ) ទៅនឹងសំដីឬអាកប្បកិរិយារបស់អ្នកដទៃ (ក្អែក)។

Complimenting someone — Cultural note


ពាក្យថា បញ្ជោរ មានន័យថា និយាយសរសើរនរណាម្នាក់អំពីអ្វីដែលមិនពិត ដូចជា មិនស្អាតក៏សរសើរថាស្អាត ។ល។ រីឯ អ្នកដែលចូលចិត្តស្ដាប់ពាក្យបញ្ជោរ គេហៅថាមនុស្សស៊ីជោរ។ ហើយក៏មានមនុស្សដែលនៅមុខសរសើរ នៅក្រោយនិយាយដើមដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ក៏មានមនុស្សដែលមិនចេះសរសើរនរណា ទោះគេធ្វើបានល្អក៏ដោយ។

Refusing direction — Cultural note


គេប្រើពាក្យថា “ប្រើបាន” សំដៅលើក្មេងឬមនុស្សអាយុតិចជាងដែលងាយបង្គាប់ឲ្យធ្វើអ្វីផ្សេងៗ។ ពាក្យផ្ទុយពីនោះ គឺ “ប្រើមិនបាន”។ ក្នុងន័យដូចគ្នា ពាក្យគួរសមនៅពេលសំដៅលើមនុស្សធំឬចាស់ជាងណា ដែលចូលចិត្តជួយអ្នកដទៃនៅពេលមានការពឹងពាក់ គឺពាក្យថា “ពឹងបាន”។

Talking about the taste of food 2 — Cultural note


នៅពេលមនុស្សម្នាក់មានអាហារដែលខ្លួនចូលចិត្តញ៉ាំតិចមុខ ហើយមិនព្រមញ៉ាំអ្វីដែលខ្លួនមិនចូលចិត្តសោះ ខ្មែរប្រើពាក្យថា “រើសម្ហូប”។ ភាសាសាមញ្ញហៅថា “ស៊ីរើស”។ នៅពេលអ្នកឮឃ្លាខាងក្រោម តើអ្នកដឹងថាជនជាតិខ្មែរកំពុងនិយាយលេងសើចទេ?
១ ស៊ីរើស មិនមែនរើសស៊ីទេណា
២ ស្រួលចិញ្ចឹមមែន!

Grilled Fish (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី ដែលនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនឹងនិយាយអំពីការញ៉ាំត្រីអាំង។ អញ្ចឹងការញ៉ាំត្រីអាំង ដែលជាទូទៅ ត្រីគឺមានច្រើនប្រភេទ ហើយត្រីគឺយើងអាចធ្វើជាមុខម្ហូបបានយ៉ាងច្រើនផងដែរ ដែលនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យើងអាចយកត្រីមក ជាទូទៅយើងយកត្រីមកអាំង ឬក៏មកចៀន ទៅតាមចំណង់ចំណូលចិត្ត និងទៅតាមអ្វីដែលយើងចង់ញ៉ាំ។

Receiving/welcoming visitors and paying visits to others — Cultural notes


នៅខ្មែរ ការទៅលេងផ្ទះនរណាម្នាក់ដោយមិនប្រាប់មុនមិនមែនជាការខុសឆ្គងអ្វីនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីកុំឲ្យទៅខក ឬ ពិបាកដល់ម្ចាស់ផ្ទះ គេគួរតែទូរស័ព្ទទៅសួរម្ចាស់ផ្ទះជាមុនសិន។ នៅពេលមានភ្ញៀវមកលេង ម្ចាស់ផ្ទះគួរទទួលដោយលើកទឹកឬភេសជ្ជៈផ្សេងៗមកជូនភ្ញៀវ ប្រសិនបើចំម៉ោងបាយ គួរហៅភ្ញៀវពិសាបាយជាការគួរសម។

Making excuses — Cultural note


មានទម្លាប់អាក្រក់មួយចំនួននៅខ្មែរ។ អ្នកខ្លះអាចនឹងទទួលសន្យាធ្វើនូវអ្វីដែលខ្លួនមិនចង់ធ្វើ ប៉ុន្តែតាមពិតមិនចាប់ផ្ដើមធ្វើទាល់តែសោះ ហើយទុកចោលរហូត។ រហូតដល់ពេលទាក់ទងទៅសួរ ឆ្លើយលេសនេះលេសនោះ។ ដូច្នេះ មិនគួរទុកចិត្តលើការសន្យារបស់គេពេកទេ ត្រូវនិយាយគ្នាមុនដោយកំណត់ថ្ងៃឲ្យបានច្បាស់លាស់និងត្រូវទាក់ទងសួរបញ្ជាក់នៅពេលក្រោយ។

Asking “What is he doing?” — Cultural note


ការសួរថា “កំពុងធ្វើអីហ្នឹង [ឈ្មោះ/បង/អូន/ម៉ាក់ ជាដើម]?” គឺជាការផ្ដើមការសន្ទនាជាទូទៅ និងបង្ហាញភាពស្និទ្ធស្នាលមួយ។ ប៉ុន្តែ ពេលខ្លះ អ្នកអាចនឹងទទួលបានចម្លើយថា “មានអី”។ នេះមានន័យថា អ្នកឆ្លើយខ្ជិលឬមិនចង់ពន្យល់ប្រាប់យើងនោះទេ។ ប៉ុន្តែ ចម្លើយបែបនេះមិនចាត់ទុកថាជាការមិនគួរសមអ្វីឡើយ។

Asking “What is this?” — Dialogue 1


តើជនជាតិខ្មែរនិយាយថា នេះជាអ្វី? មែនទេ នៅពេលសួរអំពីវត្ថុដែលមិនស្គាល់? ឧទាហរណ៍ក្នុងការសន្ទនាខាងក្រោម និយាយអំពី វចនានុក្រមអេឡិចត្រូនិច (មិនមានក្នុងរូបភាព)
ធារី៖ ពិសិដ្ឋ! ទៅណាហ្នឹង? ហើយកំពុងកាន់អីហ្នឹង?
ពិសិដ្ឋ៖ អូ ធារី! ស្គាល់វចនានុក្រមអេឡិចត្រូនិចអត់? ខ្ញុំផ្ញើគេទិញមកពីជប៉ុន។
ធារី៖ អត់ស្គាល់ផង។ សម្រាប់ធ្វើអីគេអាហ្នឹង?

Asking for directions 1 — Cultural note


មាត់ជាផ្លូវ គឺជាពាក្យស្លោកដែលប្រជាជនខ្មែរឧស្សាហ៍ប្រើណាស់។ វាមានន័យថា នៅពេលយើងមិនដឹង ឬមិនយល់អ្វីមួយ យើងគប្បីសួរទៅអ្នកដទៃ ដើម្បីឲ្យគេបង្ហាញផ្លូវថាតើត្រូវទៅណាឬធ្វើអ្វីបន្ទាប់ទៀត។ ពាក្យស្លោកមួយទៀត គឺ ថោកអ្វីនឹងដៃ ថ្លៃអ្វីនឹងមាត់ មានន័យថា គ្រាន់តែសួរអ្នកដទៃអំពីអ្វីដែលខ្លួនមិនដឹង ឬមិនចេះ នឹងមិនធ្វើឲ្យអាប់ឱនកិត្តិយសឬខ្មាសគេអ្វីឡើយ។

Expressing thanks 2 — Cultural note


នៅប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជានៅប្រទេសផ្សេងៗដែរ គឺបុរសតែងតែស្ម័គ្រចិត្តចូលទៅជួយ នៅពេលឃើញស្ត្រីកំពុងធ្វើការងារធ្ងន់អ្វីមួយ ពីព្រោះបុរសមានកម្លាំងខ្លាំងជាងស្ត្រី។ ជនជាតិខ្មែរតែងតែចងចាំនិងឲ្យតម្លៃការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកបានយូរអង្វែងណាស់។ ការជូនជាម្ហូបឬចំណីចំណុកបន្តិចបន្តួចជាញឹកញាប់ទៅអ្នកជិតខាងឬអ្នកធ្លាប់មានគុណ ទោះជាមិនមែនក្នុងឱកាសអ្វីជាពិសេសដ៏ដោយ គឺជាទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរដើម្បីសម្ដែងការអរគុណ។

Saying “A moment, please!” — Cultural note


របៀបនៃការធ្វើការងារឬធ្វើអ្វីមួយ មានភាពខុសគ្នាពីជនជាតិមួយទៅជនជាតិមួយ។ ជនជាតិជប៉ុនដែលមានទម្លាប់ធ្វើអ្វីលឿនៗ គឺមិនចូលចិត្តឲ្យគេចាំ ឬចាំគេនោះទេ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ជនជាតិខ្មែរ នៅពេលដែលគេនិយាយថា “សូមចាំមួយភ្លែត” ពេលខ្លះត្រូវចាំយូរ ដោយសារសកម្មភាពរបស់ជនជាតិខ្មែរមានភាពយឺតយ៉ាវ។ នៅខ្មែរ អ្នកប្រហែលជានឹងឧស្សាហ៍ឮពាក្យថា ចាំមួយភ្លែត កុំអាល ឈប់សិន។

Asking “What is this?” — Cultural note


អីគេហ្នឹង? គឺជាពាក្យប្រើញឹកញាប់ជាងគេក្នុងភាសានិយាយ ជំនួសឲ្យពាក្យ នេះជាអ្វី? / នោះជាអ្វី?
ការសួរពីនេះពីនោះនៅពេលជួបគ្នាក៏ជាទម្លាប់នៃការគួរសមផងដែរ ក្រៅពីសួរសុខទុក្ខ ដូចជាសួរថា
⎯ មកពីណាហ្នឹង?
⎯ ទៅណាហ្នឹង?
⎯ អីគេហ្នឹង? (ពេលឃើញមានរបស់នៅនឹងដៃ)
⎯ មកទិញអីវ៉ាន់?
⎯ ទិញអីបានខ្លះហើយ? (ពេលជួបគ្នានៅផ្សារ)

Explaining how something works — Cultural note


តើអ្នកចូលចិត្តឲ្យគេបង្រៀនធ្វើអ្វីមួយថ្មីដែលអ្នកមិនធ្លាប់ចេះដែរឬទេ? នៅខ្មែរ មានអ្នកឆ្លើយថា ចង់ឲ្យគេបង្រៀន ព្រោះយើងចេះកាន់តែច្រើនឡើង អាចធ្វើអ្វីៗដោយខ្លួនឯងបាន ប៉ុន្តែ អ្នកនឹងឮមានអ្នកឆ្លើយថា “ចេះច្រើន គេប្រើច្រើន”។ ឧទាហរណ៍ បើអ្នកចេះបើកឡាន អ្នកនឹងត្រូវគេឲ្យធ្វើតៃកុងកាន់តែញឹក បើអ្នកចេះជួសជុលកុំព្យូទ័រ នឹងមានមនុស្សកាន់តែច្រើន ដែលហៅអ្នកឲ្យមើលកុំព្យូទ័រដែលខូច។

Going To The ATM (Sakanan) — 09


ចូលមកដល់រូបភាពទី ៩ រូបភាពទី ៩ យើងឃើញថា នារីម្នាក់នោះ បានចុចទៅលើគ្រាប់ចុចពណ៌បៃតង អញ្ចឹងការចុចលើគ្រាប់ចុចពណ៌បៃតង បានន័យថាយើងយល់ព្រមទៅនឹងអ្វី ដែលម៉ាស៊ីនអេធីអឹមបានបង្ហាញ បានន័យថានារីម្នាក់នោះ គាត់យល់ព្រមដកប្រាក់ចំនួន ១៥០០ ដុល្លារ។ អញ្ចឹងគាត់ក៏បានចុចលើគ្រាប់ចុចពណ៌បៃតង ដោយមានន័យថាយល់ព្រម ដូច្នេះម៉ាស៊ីននឹងធ្វើការបញ្ចេញនូវប្រាក់ចំនួន ១៥០០ ដុល្លារ តាមតម្រូវការរបស់គាត់តែម្ដង បាទ បន្ទាប់ពីយើងយល់ព្រមហើយ។

Expressing likes 2 — Additional dialogue


ចំរើន៖ ម្សិលមិញ ខ្ញុំទៅសម្ភាសន៍ការងារ។ អ្នកដែលសម្ភាសន៍ខ្ញុំកាចមែនទែន។
សុទ្ធា៖ គេនិយាយថាម៉េចខ្លះ?
ចំរើន៖ គាត់សួរខ្ញុំថាចូលចិត្តធ្វើអ្វីខ្លះ។ ខ្ញុំថា ខ្ញុំចូលចិត្តអានសៀវភៅ ចូលចិត្តរៀនភាសា ចូលចិត្តធ្វើម្ហូប។
សុទ្ធា៖ ហើយគាត់ថាម៉េចទៀត?
ចំរើន៖ គាត់ថា ខ្ញុំអត់បាននិយាយថាចូលចិត្តធ្វើការ...
សុទ្ធា៖ គាត់និយាយលេងទេដឹង។
ចំរើន៖ ខ្ញុំមើលទៅគាត់មិនមែនជាមនុស្សចូលចិត្តនិយាយលេងទេ។
សុទ្ធា៖ ធ្លាក់បាត់ហើយអីចឹង។