អាក្រក់

Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
អាក្រក់	ʔaakrɑk	1. to be bad, mean 2. unattractive, ugly	16/11

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing dislikes 2A — Cultural note

ជនជាតិ ជប៉ុន តែងតែ និយាយ ពាក្យ ថា សុំទោស ជា ញឹកញាប់។ ប៉ុន្តែ ជនជាតិ ខ្មែរ មិន ចូលចិត្ត និយាយ ថា សុំទោស នោះ ទេ ជាពិសេស ពេល ត្រូវ និយាយ ទៅកាន់អ្នក ដែល ក្មេង ជាង ឬ ឋានៈ តូច ជាង។ នេះ ជា ទម្លាប់អាក្រក់មួយ របស់ជនជាតិ ខ្មែរ។

Forbidding someone to do something — Cultural note

នៅ ខ្មែរ ការ មក ធ្វើការ យឺត ឬ មក យឺត ម៉ោង ណាត់ កើតឡើង ញឹកញាប់។ វា ជា ទម្លាប់អាក្រក់របស់ជនជាតិ ខ្មែរ។ នាឡិកា ទាំងអស់នៅ ប្រទេស ខ្មែរ មិន ចង្អុល ម៉ោង ដូចគ្នា បេះបិទ នោះ ទេ គឺ ខុសគ្នា ប្រហែល ១០ ទៅ ១៥ នាទី រីឯ នៅ ប្រទេស ជប៉ុន គ្រប់នាឡិកា គឺ ចង្អុល ម៉ោង និង នាទី ដូចគ្នា បេះបិទ។

Warning someone — Cultural note

ប្រជាជន ខ្មែរ ជឿ លើ បុណ្យ បាប។ នៅ ពេល ធ្វើ ល្អ នឹង បាន បុណ្យ ហើយ នៅ ពេល ធ្វើ អាក្រក់នឹង បាន បាប។ ដូច្នេះ ពាក្យ ថា “ប្រាប់យក តែ បុណ្យ ទេ” មានន័យ ថា អ្វី ដែល គេ កំពុង និយាយ ប្រាប់គឺ ក្នុង បំណង ល្អ ជា អំពើល្អ ដូច្នេះ គួរតែ ស្ដាប់តាម ដើម្បី កុំឲ្យ កើត មាន កំហុស ឬ គ្រោះថ្នាក់។

Making excuses — Cultural note

មាន ទម្លាប់អាក្រក់មួយ ចំនួន នៅ ខ្មែរ។ អ្នក ខ្លះ អាច នឹង ទទួល សន្យា ធ្វើ នូវ អ្វី ដែល ខ្លួន មិន ចង់ធ្វើ ប៉ុន្តែ តាមពិត មិន ចាប់ផ្ដើម ធ្វើ ទាល់តែ សោះ ហើយ ទុកចោល រហូត។ រហូតដល់ពេល ទាក់ទង ទៅ សួរ ឆ្លើយ លេស នេះ លេស នោះ។ ដូច្នេះ មិន គួរ ទុកចិត្ត លើ ការ សន្យា របស់គេ ពេក ទេ ត្រូវ និយាយ គ្នា មុន ដោយ កំណត់ថ្ងៃ ឲ្យ បាន ច្បាស់លាស់និង ត្រូវ ទាក់ទង សួរ បញ្ជាក់នៅ ពេល ក្រោយ។

Admonishing someone / saying “Don’t do this!” — Additional dialogue

ការងារ សំណង់
ប្រធាន កម្មករ៖ អេ! ហើយ ម៉េច អា អូន មួយ នេះ អត់ពាក់មួកការពារ អីចឹង? ធ្វើការ ជាមួយ ខ្ញុំ អត់មាន ប្រហែស អីចឹង អេ៎។ ការងារ ហ្នឹង អាច គ្រោះថ្នាក់ដល់ងាប់អា៎។ កុំ មើល ងាយ។
កម្មករ៖ បាទ បង។
ប្រធាន កម្មករ៖ លើកក្រោយ បើ មាន អ្នកណា ចូល ការដ្ឋាន អត់ពាក់មួក ឬក៏ ធ្វើការ នៅ ក្រៅ អត់ពាក់ខ្សែក្រវាត់ ខ្ញុំ បញ្ឈប់ការងារ ហើយ ណា។ កុំ ថា ខ្ញុំ អាក្រក់ ឬក៏អត់បាន ប្រាប់មុន។ ឥឡូវ ប្រាប់ឲ្យ ហើយ។ បើ មាន រឿង អី អត់មាន ចាប់ឯង ម៉ោ ទទួល ខុសត្រូវ អេ៎។ ត្រូវ ចេះ ប្រយ័ត្ន ខ្លួនឯង។

Admonishing someone / saying “Don’t do this!” — Dialogue 2

ប្រធាន៖ ធារី បង ប្រាប់ថា ង៉ៃ ធម្មតា យឺត បាន តែ កុំឲ្យ ម៉ោ យឺត ង៉ៃ ប្រជុំ។ ម៉េច នៅតែ យឺត ទៀត?
ធារី៖ សុំទោស បង។
ប្រធាន៖ សុំទោស ប៉ុន្មាន ដង ហើយ? គ្រាន់តែ ម៉ោ ឲ្យ ទាន់ម៉ោង ហ្នឹង វា ពិបាក ខ្លាំង មែន? ចោល ទម្លាប់អាក្រក់ហ្នឹង អត់បាន អេ៎អ៎? បើ មិន នេះ ដូរ ម៉ោង ធ្វើការ វិញ ទៅ អីចឹង ចេញ យឺត ជាងគេ ម៉ា ម៉ោង ទៅ ម៉េចដែរ? ព្រម អត់?
ធារី៖ អត់អីអេ៎បង។ ខ្ញុំ ព្យាយាម ម៉ោ ឲ្យ ទាន់។
ប្រធាន៖ និយាយ ហើយ ធ្វើ ផង។ កុំ ម៉ោ យឺត ទៀត។ បង អត់ចង់ស្ដាប់ពាក្យ ដោះសា ពាក្យ កុហក ច្រើន អេ៎។ បង មិន ដឹង ថា ត្រូវ និយាយ ជាមួយ ធារី ឯង ម៉េច ទៀត អេ៎។ បាន ហើយ អីចឹង ទៅ ធ្វើការ ចុះ។

Cold Season (Sakanan) — 05

ចូល ដល់រូបភាព ទី ៥ រូបភាព ទី ៥ គឺ ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ គាត់ងូតទឹក បាទ ទឹក គាត់បើក ទឹក ផ្កាឈូក របស់គាត់ ហើយ គាត់ឈរ ពីក្រោម ទឹក ផ្កាឈូក នោះ។ អញ្ចឹង យើង ឃើញ ថា ទឹក ផ្កាឈូក កំពុងតែ បញ្ចេញ ទឹក ទៅ លើ ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ។ ហើយ ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ គាត់ងូតទឹក ដោយ រក្សា ក្បួន អនាម័យ របស់គាត់ ដែល គាត់បាន រៀន ពី សាលា មក គឺ យើង ឃើញ ថា គាត់ងូតទឹក ដោយ បាន កក់សក់និង ដុស ខ្លួន ផងដែរ។ អញ្ចឹង ជា រៀងរាល់ពេល ដែល យើង ងូតទឹក យើង គួរតែ ដុស ខ្លួន នឹង សាប៊ូ ហើយ ក៏ដូចជា កក់សក់នឹង សាប៊ូកក់សក់ផងដែរ។ ព្រោះ ថា ការ ធ្វើ បែប នេះ ធ្វើឲ្យ ខ្លួនប្រាណ របស់យើង មាន អនាម័យ និង អាច ចៀស ផុត ពី មេរោគ ផ្សេងៗ ដែល តោង ជាប់នឹង ខ្លួន យើង ព្រោះ ថា នៅ ពេល ដែល យើង គេង រាងកាយ របស់យើង នឹង បញ្ចេញ ញើស ផងដែរ។ អញ្ចឹង ធ្វើឲ្យ មាន មេរោគ ឬក៏បាក់តេរី ផ្សេងៗ ជាប់នឹង ខ្លួន យើង ដូច្នេះ នៅ ពេល ដែល យើង ងូតទឹក យើង ត្រូវតែ ដុស ខ្លួន និង កក់សក់នឹង សាប៊ូ។ ហើយ ការ ដុស ខ្លួន នឹង សាប៊ូ ក៏ធ្វើឲ្យ រាងកាយ របស់យើង មាន ក្លិន ក្រអូប ផងដែរ។ ដែល ធ្វើឲ្យ យើង មាន ក្លិន ក្រអូប និង មិន មាន ក្លិន អាក្រក់នៅ ពេល ដែល យើង ដើរ ក្បែរ អ្នកដទៃ ព្រោះ ថា នៅ ពេល ដែល យើង មាន ក្លិន ស្អុយ ឬក៏មាន ក្លិន ខ្លួន នៅ ក្បែរ អ្នកដទៃ អ្នកដទៃ មិន ចូលចិត្ត យើង នោះ ទេ អញ្ចឹង យើង ត្រូវ ងូតទឹក ដោយ ដុស ខ្លួន នឹង សាប៊ូ។

Cold Season (Sakanan) — 11

Going To Bed (Sakanan) — 16

Khmer New Year (Sakanan) — 10

បន្ទាប់មក រូបភាព ទី ១០ នៅ ក្នុង រូបភាព ទី ១០ យើង ឃើញ ថា មាន ក្មេងៗចំនួន ៣ នាក់ បាទ គាត់កំពុងតែ រត់លេង ទឹក បាទ អញ្ចឹង នៅ ពេល ដែល ក្នុង ថ្ងៃ ចូលឆ្នាំ គឺ យើង មាន ពិធី ច្រើន ដូចជា ស្រង់ព្រះ ដូចជា ការ លេង ល្បែង ប្រជាប្រិយ ហើយ ស្រង់ព្រះ គឺ យើង លេង ជាមួយនឹង ទឹក ដូច្នេះ បន្ទាប់ពី យើង ស្រង់ព្រះ ឲ្យ អ្នក មានគុណ ឬក៏ឲ្យ ចាស់ៗរួចរាល់ហើយ យើង ក៏បាន យក ទឹក មក ជះ ដាក់គ្នា លេង អញ្ចឹង យើង លេង ទឹក ដោយ ជះ ដាក់គ្នា ទៅវិញទៅមក ហើយ ការ លេង បែប នេះ គឺ យើង មិន ប្រកាន់គ្នា នោះ ទេ ព្រោះ ថា ជា ថ្ងៃ ចូលឆ្នាំ ថ្មី គឺ យើង សប្បាយ យើង លាង ជម្រះ ខ្លួន ឲ្យ គ្នា ទៅវិញទៅមក ដើម្បី ឲ្យ ជ្រះ នូវ ភាព ចង្រៃ ឬក៏រឿងរ៉ាវ អាក្រក់ៗទាំង ប៉ុន្មាន ឲ្យ ទៅតាម ទឹក ទាំងអស់។ ដូច នៅ ក្នុង រូបភាព នេះ យើង ឃើញ ថា មាន ក្មេងស្រី ម្នាក់ បាទ ក្មេងស្រី នោះ គាត់ពាក់អាវ ដៃខ្លី ពណ៌ទឹកក្រូច ស្លៀក ខោ ជើង ខ្លី ពណ៌ស ក្មេងស្រី នោះ អាយុ ប្រហែល ជា ១៥ ឆ្នាំ ឬក៏ ១០ ឆ្នាំ គាត់ចង សក់ទីទុយ បាទ គាត់ចង សក់ទីទុយ ដោយ ដៃ ទាំង ពីរ របស់គាត់កាន់ធុង ទឹក ពណ៌បៃតង មួយ អញ្ចឹង គាត់កាន់ធុង ទឹក ហើយ គាត់រត់មក ជះ ទឹក ដែល នៅ ក្នុង ធុង នោះ ទៅ ដាក់ក្មេងប្រុស ម្នាក់ បាទ យើង ឃើញ ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ គឺ គាត់ដោះ អាវ គាត់មិន មាន ពាក់អាវ នោះ ទេ ហើយ គាត់ស្លៀក ខោ ជើង ខ្លី ពណ៌ស ដោយ ដៃ របស់គាត់កាន់កាំភ្លើង បាញ់ទឹក អញ្ចឹង គាត់កាន់កាំភ្លើង បាញ់ទឹក ដោយ លើក កាំភ្លើង នោះ ឡើង លើ ហើយ ដៃ គាត់ទាំង ពីរ គឺ លើក ឡើង លើ ដោយ ដៃ ម្ខាង គាត់យក ទៅ បាំង មុខ របស់គាត់ ដោយ គាត់មិន ចង់ឲ្យ ទឹក មក ទទឹក មុខ របស់គាត់។ អញ្ចឹង នៅ ពេល ដែល គាត់លេង ជះ ទឹក គឺ គាត់នឹង សើម ខ្លួន ទាំងអស់ ដូច្នេះ ពេលខ្លះ គាត់គ្រាន់តែ យក ដៃ មក បាំង មុខ ដើម្បី កុំឲ្យ ទឹក ចូល ភ្នែក គាត់តែប៉ុណ្ណោះ។ នៅ ខាងក្រោយ ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ យើង ឃើញ មាន ក្មេងប្រុស ម្នាក់ទៀត កំពុងតែ រត់មក លេង ជាមួយគ្នា ដែរ ដែល ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ គាត់ពាក់អាវ ពណ៌លឿង ដៃខ្លី ស្លៀក ខោ ជើង ខ្លី ពណ៌លឿង ហើយ ក្មេងប្រុស ម្នាក់នោះ គាត់ក៏កំពុងតែ កាន់កាំភ្លើង បាញ់ទឹក មួយ ផងដែរ។ គាត់កាន់កាំភ្លើង បាញ់ទឹក គឺ ដើម្បី បាញ់ទឹក លេង ជាមួយនឹង ក្មេងៗដទៃទៀត ដែល នៅ ក្នុង ភូមិ បាទ ពួកគេ ទាំងអស់គ្នា រត់លេង យ៉ាង សប្បាយ រីករាយ ដោយ យើង ឃើញ ទឹកមុខ របស់ពួកគេ គឺ ញញឹម និង សប្បាយ ដោយ ការ លេង ទឹក នៅ ក្នុង ថ្ងៃ ចូលឆ្នាំ ថ្មី នេះ តែម្ដង។ ហើយ នៅ ក្បែរ នោះ យើង ឃើញ ថា មាន សត្វ ឆ្កែ មួយ កំពុងតែ រត់នៅ ក្បែរ ក្មេងស្រី អញ្ចឹង ថ្ងៃ ចូលឆ្នាំ មិន ត្រឹមតែ សប្បាយ តែ មនុស្ស ទេ សូម្បីតែ សត្វ ក៏សប្បាយ ដែរ ព្រោះ យើង ទាំងអស់គ្នា គឺ លេង សប្បាយ ជាមួយនឹង គ្នា ជាមួយនឹង ទឹក នោះ តែម្ដង។

Getting Up (Sakanan) — 01