Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
បង្រៀន	bɑŋriən	to teach, to instruct, to train	8/7

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing fear — Additional dialogue

ខ្លាចទឹក
កញ្ញា៖ ធារី ម៉េចមិនចុះហែលទឹកលេង?
ធារី៖ អត់អីអេ៎កញ្ញា ខ្ញុំខ្លាចទឹក។
កញ្ញា៖ ម៉េចចឹង?
ធារី៖ ខ្ញុំធ្លាប់លង់ទឹកកាលពីក្មេង ហើយឥឡូវក៏អត់ចេះហែលទឹកដែរ។
កញ្ញា៖ ចាំខ្ញុំបង្រៀន? ម៉ោៗ។
ធារី៖ អត់អេ៎ កញ្ញា។ ខ្ញុំអត់ចូលចិត្តហែលទឹកអេ៎។
កញ្ញា៖ ម៉ោៗ សាកទៅ លែងខ្លាចហើយ។
ធារី៖ អត់ទេ! ប្រាប់ហើយថាខ្ញុំខ្លាច។ កញ្ញាឯងទៅៗ។ មិនបាច់រវល់ខ្ញុំអេ៎។

Explaining how something works — Cultural note

តើអ្នកចូលចិត្តឲ្យគេបង្រៀនធ្វើអ្វីមួយថ្មីដែលអ្នកមិនធ្លាប់ចេះដែរឬទេ? នៅខ្មែរ មានអ្នកឆ្លើយថា ចង់ឲ្យគេបង្រៀន ព្រោះយើងចេះកាន់តែច្រើនឡើង អាចធ្វើអ្វីៗដោយខ្លួនឯងបាន ប៉ុន្តែ អ្នកនឹងឮមានអ្នកឆ្លើយថា “ចេះច្រើន គេប្រើច្រើន”។ ឧទាហរណ៍ បើអ្នកចេះបើកឡាន អ្នកនឹងត្រូវគេឲ្យធ្វើតៃកុងកាន់តែញឹក បើអ្នកចេះជួសជុលកុំព្យូទ័រ នឹងមានមនុស្សកាន់តែច្រើន ដែលហៅអ្នកឲ្យមើលកុំព្យូទ័រដែលខូច។

Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Dialogue 2

កណ្ណិកា៖ អាឡូ បង! បងឯងនៅក្រៅនៅឡើយអេ៎បង?
ដាលីន៖ ហ្នឹងហើយ បងនៅក្រៅ។ មានការអីអ៎?
កណ្ណិកា៖ ខ្ញុំចង់សួរបងតិច។ ស្រង់មតិហ្នឹងខ្ញុំធ្វើហើយៗ បងត្រូវការឲ្យខ្ញុំបកប្រែខ្មែរអត់បង?
ដាលីន៖ មិនបាច់ក៏បានដែរអូន។ តែឥឡូវអូនឯងមិនសរុបជាចំនួន ត្រូវអេ៎? អូនឯងជួយសរសេរជាភាគរយឲ្យបងផង ហើយបើអូនឯងចេះធ្វើ ជួយធ្វើចេញជាក្រាបឲ្យបងផង បានអេ៎?
កណ្ណិកា៖ ក្រាបហ្នឹងខ្ញុំអត់ចេះផងបង។ បងជួយបង្រៀនខ្ញុំ បានអេ៎? បងម៉ោវិញម៉ោងម៉ាន? ខ្ញុំត្រូវចេញទៅក្រៅម៉ោង ៣ ថ្ងៃ។
ដាលីន៖ ចាំបងទៅវិញឲ្យទាន់មុនម៉ោង ៣។

Asking and saying whether something is correct — Dialogue 2

ការគណនាលេខនៅលើ Excel
ធារី៖ ដាណែត ជួយមើលលេខនេះតិចមើល។ ខ្ញុំបូកត្រូវអត់?
ដាណែត៖ មើល ខ្ញុំមើលតិចមើល។ ហើយធារីម៉េចក៏មិនប្រើរូបមន្តបូកនៅលើ Excel ម៉ងទៅ?
ធារី៖ ខ្ញុំអត់ចេះ។ តែខ្ញុំប្រើកាស្យូបូកតាស មិនមែនបូកដៃឯណា។
ដាណែត៖ ប្រើកាស្យូ ពេលខ្លះយើងចុចច្រឡំអីទៅក៏មាន។ ចាំខ្ញុំបង្រៀនបូកនៅលើ Excel ... ឃើញអត់? បានហើយ។ ត្រូវតាស ធារីឯងបូកអត់ខុសទេ។ លេខតិច យើងប្រើកាស្យូបាន តែបើលេខច្រើន ពិបាកម៉ង។
ធារី៖ ធ្វើតាមដាណែតលឿនជាង។ ប្រើកាស្យូ យឺតហើយអាចខុសទៀត។ អរគុណ ដាណែត។

Explaining how something works — Dialogue

កូន៖ ម៉ាក់! ម៉ាក់បង្រៀនខ្ញុំដេរឡេវតិចបានអេ៎?
ម៉ាក់៖ បានតាសកូន។ យកម្ជុលហើយខ្សែអំបោះម៉ោ។ ដំបូង ដោតខ្សែអំបោះចូលរន្ធម្ជុលឲ្យចូលសិនទៅ។
កូន៖ ចូលហើយម៉ាក់។ ហើយម៉េចទៀត?
ម៉ាក់៖ បន្ទាប់ម៉ោ កួចខ្សែអំបោះនៅខាងចុង កុំឲ្យវារបូតចេញវិញ។ ចេះកួចអត់? ... មិនមែនអីចឹងអេ៎។ ចាំមើលអា៎ កួចអញ្ចេះ បានវាជាប់ល្អ។ ហើយបន្ទាប់ម៉ោ យើងយកឡេវមកដេរ។ កាន់ឡេវអញ្ចេះ កុំឲ្យជ្រុះ។ ហើយដេរពីលើចុះក្រោម ពីក្រោមឡើងលើអីចឹងទៅ។
កូន៖ រួចហើយម៉ាក់។ ដល់ពេលចុងក្រោយធ្វើម៉េចទៅ? កាត់យកម៉ងបានអេ៎?
ម៉ាក់៖ មានអ្នកណាកាត់យកម៉ង របូតខ្ទេចអស់ឥឡូវហ្នឹងហើយ។ យើងត្រូវកួចម្ដងទៀតនៅខាងក្នុងខោ កុំឲ្យមើលពីក្រៅទៅឃើញ។ កួចអញ្ចេះ ឃើញអត់? ... ចេះនៅ?
កូន៖ បាទ ចេះហើយ។

Explaining how something works — Additional dialogue

ម៉ាក់៖ ម៉ោកូន ម៉ាក់បង្រៀនឆាលត។ ... បើកហ្គាសនៅ? ទុកឲ្យខ្ទះក្ដៅតិចសិនក៏បាន ហើយចាំដាក់ប្រេង។
កូន៖ ប្រេងប៉ុណ្ណឹងបានអេ៎ម៉ាក់?
ម៉ាក់៖ ច្រើនជាងហ្នឹងតិច តិចបានហើយ។ ... ហ្នឹងហើយ។ ចាំឲ្យប្រេងក្ដៅតិចសិន ចាំដាក់លតចូល។ ហើយត្រលប់វាចុះឡើងឲ្យសព្វ។ ... ហ្នឹងហើយ ធ្វើអីចឹង។ ... ដៃម្ខាងទៀតទប់ខ្ទះឲ្យនឹង កុំឲ្យវាប៉ាក់ប៉ើក។ ហើយដៃស្ដាំកាន់វែកឲ្យចូលក្នុងតិច កុំកាន់នៅចុងពេក តែអីចឹងវាឆាប់ចុកដៃ ។
កូន៖ ឆាប៉ុណ្ណឹងបាននៅ ម៉ាក់?
ម៉ាក់៖ ហ្នឹងហើយ។ ហើយដាក់គ្រឿងទៅ។ ស្ករ ទឹកស៊ីអ៊ីវ អីហ្នឹង។
កូន៖ ម៉េចអត់ឡើងក្រហមដូចគេអីចឹងម៉ាក់?
ម៉ាក់៖ ម៉ោពីមិនទាន់ដាក់ប្រេងខ្យងហ្នឹងអា៎។ ណេះ ដាក់ស្រោចពីលើហ្នឹងតិចទៅ ហើយត្រលប់វាចុះឡើង ម៉ាសន្ទុះទៅ វាឡើងក្រហមហើយ។ ... ឃើញអត់?
កូន៖ ចា៎ស។

Cold Season (Sakanan) — 13

ចូលដល់រូបភាពទី ១៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ យើងឃើញថា វាគឺជាពេលថ្ងៃត្រង់ ព្រោះថាអម្បាញ់មិញយើងឃើញថា ឃើញម៉ោងវា ១២ កន្លះ ឬក៏ ១២ សែសិប។ អញ្ចឹង ១២ សែសិប គឺលើស ១០ នាទី យើង ១២ កន្លះ គឺ ១២ សាមសិបនាទី។ អញ្ចឹងប្រសិនបើម៉ោង ១២ សាមសិបនាទី គឺយើងហៅ ១២ កន្លះ ក៏ប៉ុន្តែអម្បាញ់មិញ គឺម៉ោង ១២ និងសែសិបនាទី បាទ។ អញ្ចឹងម៉ោង ១២ និងសែសិបនាទី គឺជាពេលវេលាមួយដែលកូនសិស្សចេញពីរៀន។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានសាលាខ្លះគឺកូនសិស្សនឹងរៀនព្រឹកផង ល្ងាចផង បាទ។ ប៉ុន្តែនៅសាលាខ្លះគឺគេរៀនតែមួយព្រឹកនោះទេ។ ដូច្នេះនៅសាលារៀន គេចូលរៀនម៉ោង ៧ ព្រឹក និងចេញម៉ោង ១១។ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់តែសាលាដែលគេបង្រៀនពីរវេន បាទ គឺព្រឹក ល្ងាច គឺគេចូលម៉ោង ៧ ចេញម៉ោង ១១ និងចូលម៉ោង ១ ចេញម៉ោង ៥។ ដូច្នេះនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងអាចនិយាយថា សិស្សគឺដល់ពេលសម្រាកញ៉ាំបាយនៅពេលថ្ងៃត្រង់។ អញ្ចឹង ពួកគាត់ចេញពីសាលារៀន។ យើងឃើញនៅក្នុងនេះ យើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺមានសាលារៀនមួយ បាទ មានអគារសាលារៀនមួយ ដែលនៅក្នុងនោះ គឺយើងឃើញមានពីរជាន់ អគារនោះគឺពីរជាន់ បាទ ហើយមានប្រាំមួយបន្ទប់។ អញ្ចឹង មានថ្នាក់រៀនចំនួនប្រាំមួយបន្ទប់។ ហើយនៅលើអគារនោះ យើងឃើញមានព្រះអាទិត្យចំនួនមួយ អញ្ចឹងបានន័យថា ព្រះអាទិត្យរះនៅកម្ពស់ថ្ងៃត្រង់ បាទ អញ្ចឹងគឺជាពេលវេលាថ្ងៃត្រង់។ ហើយយើងឃើញមានសិស្សជាច្រើន គាត់បានដើរចេញពីអគារសាលានោះ។ អញ្ចឹងបានន័យថាដល់ម៉ោងដែលគាត់សម្រាក ដូច្នេះគាត់ត្រូវដើរចេញពីអគារទៅផ្ទះ ឬក៏ទៅកន្លែងញ៉ាំបាយ។ បាទ សិស្សខ្លះដែលមានផ្ទះជិតគឺគាត់ទៅផ្ទះរបស់គាត់ ចំណែកឯសិស្សដែលមានផ្ទះឆ្ងាយ គឺគាត់ទៅកន្លែងញ៉ាំបាយ ឬក៏គេហៅថាអាហារដ្ឋាន។ អញ្ចឹងជាទូទៅសាលានីមួយៗតែងតែមានអាហារដ្ឋានរបស់គេ សម្រាប់ឲ្យសិស្សានុសិស្សចូលញ៉ាំអាហារ។ យើងឃើញនៅពីមុខអគារនេះ គឺមានដងទង់ជាតិមួយ បាទ អញ្ចឹងបង្គោលខ្ពស់មួយនោះ គេហៅថាដងទង់ជាតិ ដែលយើងឃើញមានទង់ជាតិចងនៅដងបង្គោលនោះ កំពុងតែបក់រវិចៗ។ អញ្ចឹងទង់ជាតិគឺដាក់នៅគ្រប់សាលាតែម្ដង។ ហើយជាទូទៅមុនពេលចូលរៀន គឺសិស្សទាំងអស់ត្រូវតែគោរពទង់ជាតិ គឺយើងត្រូវបង្ហូតទង់ជាតិឡើងដោយច្រៀងចម្រៀងជាតិ ដូចជានៅក្នុងសាលានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺពេលព្រឹកម៉ោង ៧ នៅពេលដែលសិស្សចូលដល់សាលាអស់ គឺសិស្សទាំងអស់ ត្រូវមកតម្រង់ជួរគ្នានៅក្បែរទង់ជាតិ ដើម្បីច្រៀងភ្លេង ច្រៀងបទភ្លេងជាតិ ហើយបង្ហូតទង់ជាតិឡើងលើនៅពេលព្រឹក។ អញ្ចឹងបទភ្លេងជាតិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺមានចំណងជើងថាបទនគររាជ។ អញ្ចឹងគឺយើងតែងតែច្រៀង ដើម្បីបង្ហូតទង់ជាតិឡើងលើនៅពេលព្រឹក។ ហើយបន្ទាប់មក នៅពេលដែលសិស្សចេញពីរៀននៅពេលល្ងាច គឺយើងត្រូវបង្ហូតទង់ជាតិចុះវិញ ដោយច្រៀងបទនគររាជដដែល។ អញ្ចឹងនៅគ្រប់សាលាទាំងអស់ គឺត្រូវបង្ហូតទង់ជាតិពីរដង ទីមួយគឺនៅពេលព្រឹកម៉ោង ៧ និងទីពីរនៅពេលល្ងាចម៉ោង ៥ ឬក៏នៅពេលរសៀល។