ឈ្នះ

Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ឈ្នះ	cneah	to win	6/6

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing disappointment at another’s misfortune — Dialogue 1

អំពី ការ ប្រកួត បាល់ទាត់
វីរៈ៖ មាន មើល បាល់ទាត់អត់យប់មិញ?
តារា៖ ថី មិន មើល។ ខ្មែរ ប្រកួត ជាមួយ សាំងហ្គាពួរ ហ្នឹងមែន?
វីរៈ៖ ហ្នឹងហើយ។ ស្ដាយ ដល់ហើយ។ ចាញ់ផិនណលធី ចុងក្រោយ។
តារា៖ ហ្នឹងហើយ។ ខ្ញុំ សង្ឃឹម ថា ឈ្នះ ហើយ ហ្នឹង អា៎ ដឹង អី … ស៊យ វិញ។
វុទ្ធី៖ ខ្ញុំ បិទ ទូរទស្សន៍ចោល ម៉ង។ ខឹង ពេក។

Expressing frustration — Dialogue 1

Note: the three examples are unrelated, the first one relates to the picture

និយាយ ម្នាក់ឯង
និមល៖ ខុស ទៀត ហើយ។ ម៉េច ធ្វើ អត់បាន អីចឹង ហ្ន៎? ត្រូវ អានេះ ខុស អានោះ។ ហ៊ើយ! បាន ហើយ ឈប់លេង ហើយ។ អត់ប្រយោជន៍ ខាត តែ ពេល។ ចង្រៃយោ!
និមល៖ ស្អី គេ? ម៉េច អីចឹង? ការងារ ហ្នឹង ទៅ ជា ឯង អ្នក ធ្វើ វិញ។ ឆ្កួត អេ៎ៗ? ធ្វើការ ឡប់ៗ អីចឹង។
និមល៖ មនុស្ស ក្រឡេចក្រឡុច។ និយាយ ម្ដង អញ្ចេះ ម្ដង អញ្ចុះ យក តែ ឈ្នះ។

Khmer New Year (Sakanan) — 13

បន្ទាប់មក រូបភាព ទី ១៣ នៅ ក្នុង រូបភាព ទី ១៣ យើង ឃើញ ថា បន្ទាប់ពី លេង ចោលឈូង ហើយ យើង ឃើញ នៅ ពេល នោះ ខាង ស្រី គឺ ចាញ់ ដោយ គាត់មិន ចាប់ឈូង មិន បាន នោះ ទេ អញ្ចឹង ហើយ ខាង ប្រុស គាត់តម្រូវឲ្យ ខាង ស្រី គាត់រាំ។ អញ្ចឹង ការ លេង ចោលឈូង គឺ យើង មិនមែន ជា ល្បែង ស៊ីសង នោះ ទេ គឺ ជា ល្បែង ប្រជាប្រិយ ដែល ខ្មែរ យើង តែងតែ លេង នៅ ក្នុង ពិធី ចូលឆ្នាំ ដូច្នេះ ការ ចាញ់ឈ្នះ មិន មាន ការ ភ្នាល់ដាក់លុយ ឬក៏ដាក់ទ្រព្យសម្បត្តិ ផ្សេងៗនោះ ទេ ព្រោះ ថា ល្បែង ភ្នាល់ដាក់លុយ ឬក៏ដាក់ទ្រព្យសម្បត្តិ គឺ ជា អំពើ ខុសច្បាប់។ ដូច្នេះ គឺ យើង លេង នៅ ត្រឹមតែ ជា ការ ឲ្យ ច្រៀង ឬក៏ឲ្យ រាំ។ ដូច នៅ ក្នុង រូបភាព នេះ នៅ ពេល ដែល ខាង ស្រី គាត់ចាញ់ គាត់បាន ខាង ប្រុស គាត់បាន ឲ្យ ខាង ស្រី រាំ អញ្ចឹង ខាង ស្រី គាត់ក៏បាន រាំ ហើយ ខាង ប្រុស ក៏បាន ច្រៀង និង ទះ ដៃ អញ្ចឹង យើង លេង ល្បែង នេះ គឺ សប្បាយ រីករាយ ទាំងអស់គ្នា មិនថា ប្រុស មិនថា ស្រី មិនថា ក្មេង មិនថា ចាស់ គឺ អាច លេង បាន ទាំងអស់។ អញ្ចឹង ហើយ យើង ឃើញ ថា នៅ ក្នុង រូបភាព នេះ គឺ មាន ខាង ស្រី កំពុងតែ លើក ដៃ រាំ ដោយ ពួកគាត់រាំ ចង្វាក់ប្រពៃណី ខ្មែរ ហើយ ដោយ ឲ្យ ខាង ប្រុស គាត់ជា អ្នក ច្រៀង ចម្រៀង ដែល គាត់ចង់បាន។

Phone (Sakanan) — 11

Khmer New Year (Sakanan) — 12

នៅ ក្នុង រូបភាព ទី ១២ នៅ ក្នុង រូបភាព ទី ១២ យើង ឃើញ ថា មាន មនុស្ស ចំនួន ពីរ ក្រុម ដែល ក្នុង នោះ មាន ប្រុស មួយ ក្រុម និង ស្រី មួយ ក្រុម គាត់កំពុងតែ លេង ចោលឈូង អញ្ចឹង ចោលឈូង គឺ ជា ល្បែង ប្រជាប្រិយ របស់ខ្មែរ ដែល គេ តែងតែ លេង នៅ ក្នុង ពិធី ចូលឆ្នាំ ថ្មី ដែល ល្បែង នេះ គឺ យើង លេង ដោយ ចែកចេញជា ពីរ ក្រុម គឺ ស្រី មួយ ក្រុម និង ប្រុស មួយ ក្រុម ដែល ហើយ ឈូង គឺ គេ ធ្វើ អំពី បាល់។ ឈូង គឺ ជា បាល់ក្រណាត់ បាទ ជា បាល់មួយ ដែល ធ្វើ អំពី ក្រណាត់ ដែល ក្រណាត់នោះ គឺ យើង ចង ចេញ ជា បាល់ ហើយ មាន កន្ទុយ មួយ យើង ទុក កន្ទុយ មួយ សម្រាប់ចោល។ អញ្ចឹង ខាង ប្រុស នៅ ពេល នោះ គឺ យើង ឲ្យ ម្ខាង ចោល បាល់ឈូង នោះ ហើយ ម្ខាងទៀត ជា អ្នក ចាប់ឈូង អញ្ចឹង នៅ ពេល ដែល យើង ចោល អ្នក ខាង ចាប់ត្រូវតែ ចាប់ឲ្យ បាន បន្ទាប់ពី ចាប់ហើយ យើង ត្រូវ គប់មក រក អ្នក ដែល ចោល វិញ។ ប៉ុន្តែ ឈូង នោះ គឺ មិន គប់និង ចោល មិន មាន គ្រោះថ្នាក់នោះ ទេ ព្រោះ ថា បាល់ដែល ធ្វើ ពី ក្រណាត់ ទោះជា ប៉ះទង្គិច ក៏មិន មាន ការ ឈឺចាប់ ឬក៏មិន មាន គ្រោះថ្នាក់ដែរ គឺ គេ លេង ដើម្បី សប្បាយ រីករាយ អញ្ចឹង ហើយ ទើប គេ ធ្វើ បាល់នោះ អំពី ក្រណាត់ ដូច្នេះ វា មិន បង្ក ឲ្យ មាន ផល ប៉ះពាល់ ឬក៏មិន បង្ក ឲ្យ មាន របួស នោះ ទេ។ អញ្ចឹង នៅ ក្នុង រូបភាព នេះ យើង ឃើញ ថា មាន មនុស្ស ប្រុស មួយ ក្រុម បាទ គាត់កំពុងតែ បោះ ឈូង ទៅ ឲ្យ ខាង ស្រី ចំណែកឯ ខាង ស្រី មួយ ក្រុម នោះ គាត់កំពុងតែ យក ដៃ ដើម្បី ចាប់ឈូង ដែល ខាង ប្រុស នោះ គាត់បោះ ទៅ។ អញ្ចឹង ការ ចោលឈូង គឺ យើង មាន លក្ខខណ្ឌ គ្នា បាទ គឺ ប្រសិនបើ យើង ចោលឈូង ទៅ ម្ខាងទៀត ចាប់មិន បាន ទេ គឺ ម្ខាង នោះ ត្រូវតែ ច្រៀង ឬក៏រាំ ទៅតាម ការ ចង់បាន របស់អ្នក ចោលឈូង ឬក៏របស់អ្នក ដែល ឈ្នះ អញ្ចឹង នៅ ពេល ដែល យើង ចាប់ឈូង អត់បាន គឺ យើង ក្លាយ ដូចជា អ្នក ចាញ់។

Khmer New Year (Sakanan) — 14

ចូល ដល់រូបភាព ទី ១៤ នៅ ក្នុង រូបភាព ទី ១៤ គឺ ជា ល្បែង ប្រជាប្រិយ ខ្មែរ មួយ មុខ ទៀត គេ ហៅ ថា លេង ចាប់កូន ខ្លែង។ អញ្ចឹង លេង ចាប់កូន ខ្លែង គឺ យើង ត្រូវ បែងចែក ជា ពីរ ក្រុម ដោយ មួយ ក្រុម មាន មនុស្ស ច្រើន អ្នក ឈរ តម្រង់ជួរ គ្នា ដោយ ឱប ចង្កេះ គ្នា ទៅវិញទៅមក។ អញ្ចឹង មួយ ក្រុម គឺ ឈរ តម្រង់ជួរ គ្នា ដោយ តោង ចង្កេះ គ្នា ពី មុខ ទៅ ក្រោយ បាទ ហើយ ម្នាក់មួយ ក្រុម ទៀត គឺ មាន សមាជិក តែ ម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដោយ គាត់ដើរ តួ ជា ខ្លែង ចំណែកឯ មនុស្ស មួយ ក្រុម ដែល ឈរ តម្រង់ជួរ គ្នា ដើរ តួ ជា មាន់ ហើយ នៅ ខាងមុខ គេ គឺ ជា ដើរ តួ ជា មេមាន់ អញ្ចឹង ខ្លែង ត្រូវ ទៅ សុំ ចាប់កូនមាន់ពី មេមាន់ ប៉ុន្តែ នៅ ពេល ដែល ខ្លែង ទៅ ខ្លែង ត្រូវ ច្រៀង សុំ ចាប់កូន ខ្លែង ពី មេមាន់ ហើយ មេមាន់មិន ព្រម នោះ ទេ ដោយ មេមាន់ព្យាយាម ការពារ កូនមាន់នោះ ឲ្យ ខាន តែង បាន។ អញ្ចឹង ល្បែង នេះ គឺ យើង យក តម្រាប់ទៅតាម សត្វ ខ្លែង ហើយនិង សត្វ មាន់ដែល ជា សត្វ រស់នៅ នៅ ក្នុង ស្រុក ភូមិ ហើយ សត្វ ខ្លែង តែងតែ មក ឆាប កូនមាន់យក ទៅ ស៊ី ហើយ មេមាន់តែងតែ ការពារ កូនមាន់របស់គេ ដូច្នេះ ខ្មែរ យើង ក៏បាន មើល សកម្មភាព របស់សត្វ ទាំង ពីរ ហើយ ក៏បង្កើត ជា ល្បែង នេះ ឡើង។ អញ្ចឹង នៅ ពេល នោះ ខ្លែង ត្រូវតែ ព្យាយាម ធ្វើ យ៉ាង ណា ចាប់មនុស្ស ដែល នៅ ខាងក្រោយ ឲ្យ បាន ហើយ មេមាន់ព្យាយាម រត់ទៅ បាំង ខ្លែង ដើម្បី កុំឲ្យ ចាប់កូនមាន់បាន។ អញ្ចឹង កូនមាន់ដែល នៅ ខាងក្រោយ ឬក៏មនុស្ស ដែល នៅ ខាងក្រោយ ត្រូវតែ ព្យាយាម រត់តាម មេមាន់ ដើម្បី កុំឲ្យ ខ្លែង ចាប់បាន នៅ ពេល ដែល ខ្លែង ចាប់បាន នោះ កូនមាន់នោះ នឹង ក្លាយ ទៅ ជា ចំណី របស់ខ្លែង ហើយ គេ នឹង ក្លាយ ទៅ ជា អ្នក ចាញ់ បន្ទាប់មក អ្នក ចាញ់នឹង ត្រូវ ច្រៀង ឬក៏រាំ ទៅតាម អ្វី ដែល អ្នក ឈ្នះ ចង់បាន។ អញ្ចឹង ល្បែង ប្រជាប្រិយ ខ្មែរ ដែល លេង នៅ ក្នុង ពិធី ចូលឆ្នាំខ្មែរ គឺ មាន ច្រើន ប្រភេទ មាន ដូចជា ចោលឈូង បោះ អង្គញ់ ចាប់កូន ខ្លែង លាក់កន្សែង ជាដើម។ ហើយ ល្បែង ទាំងអស់នោះ ពុំ មែន ជា ល្បែង ស៊ីសង នោះ ទេ វា គឺ ជា ល្បែង ប្រពៃណី ឬក៏ល្បែង ប្រជាប្រិយ ដែល ប្រជាជន ខ្មែរ តែងតែ លេង ដើម្បី ភាព សប្បាយ រីករាយ នៅ ក្នុង ឱកាស ពិធីបុណ្យ ចូលឆ្នាំ ថ្មី។ ហើយ ពិធីបុណ្យ ចូលឆ្នាំ ថ្មី របស់ប្រទេស កម្ពុជា តែងតែ ធ្វើឡើង នៅ ក្នុង ខែ មេសា បាទ ខែ មេសា ដែល ជា ខែ ប្រាំង ហើយ យើង ធ្វើឡើង នេះ គឺ នៅ ក្នុង ពេល ដែល ប្រមូល ផល រួច អញ្ចឹង នៅ ពេល ដែល ប្រជាជន គាត់ប្រមូល ផល ស្រែ ចំការ គាត់រួចរាល់ហើយ គាត់ក៏បាន រៀបចំ ពិធី ចូលឆ្នាំ ថ្មី នេះ ដើម្បី ជួបជុំ គ្នា សប្បាយ រីករាយ និង ដើម្បី អបអរ នូវ ផលដំណាំ ដែល គាត់បាន ប្រមូល រួចរាល់ ដូច្នេះ គឺ យើង តែងតែ ប្រារព្ធ ពិធីបុណ្យ ចូលឆ្នាំ ថ្មី នៅ ក្នុង ខែ មេសា ដែល ជា ខែ ដែល ប្រជាជន ខ្មែរ ទាំងអស់ទូទាំង ប្រទេស គាត់បាន ប្រមូល ផលដំណាំ គ្នា រួចរាល់ បន្ទាប់មក ប្រជាជន ខ្មែរ គាត់ក៏បាន ជួបជុំ គ្នា ដើម្បី លេង ល្បែង ប្រជាប្រិយ ក្នុង ការ កម្សាន្ត នៅ ក្នុង ភូមិ របស់គាត់ផងដែរ។