Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ខែ	kʰae	1. month 2. moon	55/22

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing warmth — Cultural note

នៅខ្មែរ មានរដូវតែពីរប៉ុណ្ណោះ គឺរដូវប្រាំងនិងរដូវវស្សា។ ខែដែលក្ដៅជាងគេ គឺ ខែចេត្រនៃចន្ទគតិរបស់ខ្មែរ ដែលច្រើនតែត្រូវនឹងខែមេសានៃសុរិយគតិ។ ចន្ទគតិ មានន័យថា ដំណើរនៃព្រះចន្ទ រីឯ សុរិយគតិ មានន័យថា ដំណើរនៃព្រះអាទិត្យ។

Expressing cold — Cultural note

នៅប្រទេសកម្ពុជា ជាទូទៅ ចាប់ពីខែ ១២ ដល់ដើមខែ ២ មានអាកាសធាតុត្រជាក់ ដែលគេនិយមហៅថារដូវធ្លាក់ខ្យល់ ដោយសីតុណ្ហភាពអាចធ្លាក់ដល់ ២០ ទៅ ២៥ អង្សាសេ។ ប្រជាជនច្រើនប្រារព្ធពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍នៅក្នុងរដូវនេះ ដើម្បីចៀសវាងរដូវភ្លៀង។

Expressing surprise — Additional dialogue

នៅកន្លែងធ្វើការ
កញ្ញា៖ នារី ដឹងថា ក្រុមហ៊ុនសម្រេចឲ្យបូនើស ២ ខែគ្រប់គ្នាអត់?
នារី៖ ថាម៉េច កញ្ញា? និយាយមែននិយាយលេង? អត់ជឿអេ៎។
កញ្ញា៖ មែនតាស។ មិនជឿ ទៅសួរមេទៅ។
នារី៖ ហ្នឹងអ៎? សប្បាយចិត្តមែនទែននៀក។

Indicating Agreement — Dialogue 2

យល់ស្រប — នៅកន្លែងធ្វើការ
តារា៖ វុទ្ធី! វុទ្ធីឯងគិតថាហេតុអីបានចំនួនអតិថិជនធ្លាក់ចុះខ្លាំងម្ល៉េះខែមុន?
វុទ្ធី៖ ខ្ញុំអត់ច្បាស់ដែរបង។ តែខ្ញុំគិតថា ប្រហែលជាមកពីខែមុនមានបុណ្យទានច្រើនពេក។
តារា៖ ហ្នឹងហើយ ខ្ញុំគិតអីចឹងដែរ។ / ប្រហែលហើយមើលទៅ។

Asking for repetition — Dialogue 2

វុទ្ធី៖ ធារី មានដឹងថា បងតារាឈប់ពីការងារចុងខែនេះអត់?
ធារី៖ ហា? វុទ្ធីឯងនិយាយម្ដងទៀតមើល។
វុទ្ធី៖ ខ្ញុំនិយាយថា បងតារាឈប់ធ្វើការចុងខែនេះ។
ធារី៖ និយាយលេងនិយាយមែនហ្នឹង?
វុទ្ធី៖ ខ្ញុំនិយាយមែនណា។ បងតារាប្រាប់ខ្ញុំដោយផ្ទាល់។

Indicating Agreement — Dialogue 1

យល់ស្រប — នៅថ្នាក់រៀន
ធារី៖ កញ្ញា គណិតបានពិន្ទុប៉ុន្មានដែរ?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំបានតែ ៧០ ពិន្ទុហ្នឹង។ សោភាបានដល់ទៅ ១០០ ឯណោះ!
ធារី៖ សោភារៀនគ្មានពេលសម្រាកសោះ។ អីចឹងបានជាប់លេខ ១ ក្នុងថ្នាក់រាល់ខែ។
កញ្ញា៖ មែនហ្នឹង! សោភាខំប្រឹងមែនទែន។

Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Cultural note

នៅប្រទេសជប៉ុន នៅពេលគេកំណត់ថ្ងៃផុតកំណត់ផ្សេងៗ ដូចជា ការទទួលពាក្យសុំ ការដាក់ការងារឲ្យបំពេញ ជាដើម ភាគច្រើនគេមានទម្លាប់កំណត់ទាំងម៉ោងថែមទៀត ឧទាហរណ៍ត្រឹមថ្ងៃទី ៩ ខែកញ្ញា ម៉ោង ១២ ថ្ងៃត្រង់។ល។ រីឯនៅប្រទេសកម្ពុជា គេមិនទម្លាប់កំណត់ដល់ម៉ោងនោះទេ គឺត្រឹមថ្ងៃនេះឬថ្ងៃនោះតែប៉ុណ្ណោះ ឬក៏ថាពេលព្រឹក ពេលល្ងាចជាដើម។

Rice (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីស្រូវ អញ្ចឹងជាទូទៅស្រូវគឺយើងដាំដុះនៅក្នុងខែវស្សា និងនៅក្នុងរដូវប្រាំង ដែលរដូវវស្សា គេហៅថាស្រូវវស្សា រីឯនៅពេលដែលគេដាំដុះនៅក្នុងរដូវប្រាំង គឺយើងហៅថាស្រូវប្រាំង អញ្ចឹងដោយសារតែប្រជាជនកម្ពុជាគឺ 90 ភាគរយគឺជាកសិករ អញ្ចឹងគាត់មានប្រកបមុខរបរដាំស្រូវ ឬក៏ធ្វើស្រូវ។

Expressing surprise — Dialogue 1

ហៅញ៉ាំការ
នារី៖ កញ្ញា ខែ ១២ ថ្ងៃទី ២៤ ទំនេរអត់?
កញ្ញា៖ មានអី នារី ទំនេរតាស។ ម៉េចដែរ?
នារី៖ ខ្ញុំចង់អញ្ជើញកញ្ញាមកញ៉ាំការខ្ញុំហ្នឹងណា។
កញ្ញា៖ មែនក៏អី? នារីការខែ ១២ ហ្នឹងមែនអ៎?!
នារី៖ មែនតាស! នេះធៀបការ។ ជួយចូលរួមផងណា។
កញ្ញា៖ ភ្ញាក់ផ្អើលមែនទែននៀក! ស្ងាត់ៗស្រាប់តែហៅញ៉ាំការ! អបអរសាទរ នារី!

Discouraging someone from pursuing a course of action — Dialogue 2

ទៅញ៉ាំការនៅផ្លូវឆ្ងាយ
កូនស្រី៖ ម៉ែ ថ្ងៃសៅរ៍ហ្នឹង ខ្ញុំត្រូវទៅញ៉ាំការពួកម៉ាកនៅពោធិ៍សាត់។
ម្ដាយ៖ ងាប់ ហើយទៅឆ្ងាយម៉េះ? ខែភ្លៀងទៀត។ មិនបាច់ទៅអេ៎ ផ្ញើតែចំណងដៃតាមគេទៅបានហើយ។
កូនស្រី៖ មានទៅស្អីម៉ែ។ ទៅជាមួយគេជាមួយឯងតាស។
ម្ដាយ៖ ជាមួយគេជាមួយឯងក៏ដោយ។ កុំទៅ ម៉ែអត់ឲ្យទៅអេ៎ណា។
កូនស្រី៖ គ្មានអ្នកណាគេដូចម៉ែឯងអីចឹងអេ៎ បារម្ភខុសទំនង។

Establishing guidelines and deadlines for the completion of actions — Additional dialogue

ដាណែត៖ កណ្ណិកា! មើលអីគេហ្នឹង? ជក់ម៉េះ?
កណ្ណិកា៖ កំពុងតែមើលវិធីដាក់ពាក្យរៀនម៉ាស្ទ័រទៅអូស្ត្រាលី។
ដាណែត៖ ហ្នឹង? លក្ខខណ្ឌម៉េចខ្លះ?
កណ្ណិកា៖ បំពេញដឺម៉ង់ដែលគេឲ្យបំពេញហ្នឹងហើយ សរសេរតែងសេចក្តី ៣ ទំព័រ ដាក់លទ្ធផលប្រឡងថូហ្វល ... ឲ្យបានមុនថ្ងៃទីប្រាំពិល ខែប្រាំពិល ...
ដាណែត៖ ដឺម៉ង់ហ្នឹងយកពីណា?
កណ្ណិកា៖ គេដាក់លីងឲ្យដោនឡូតតាស នៅនេះ! ហើយដល់ពេលរៀបចំហើយ គេឲ្យផ្ញើឲ្យគេតាមអនឡាញ។ តែកន្លះខែទៀតហ្នឹង ធ្វើទាន់អត់ទេនៀក ...

Requesting information — Additional dialogue

ភ្ញៀវ៖ អាឡូ ជម្រាបសួរ ខាងថតរូបនិងវីដេអូ ត្រូវអេ៎? ខ្ញុំចង់សួរព័ត៌មានខ្លះ។
ជាងថត៖ បាទ បងចង់សួរទាក់ទងនឹងអីដែរ?
ភ្ញៀវ៖ ក្រុមហ៊ុនខ្ញុំត្រូវបើកសិក្ខាសាលាខែក្រោយនេះ ហើយខាងខ្ញុំត្រូវការជាងថតសម្រាប់ថតវីដេអូពេលសិក្ខាសាលា។ ចង់ដឹងថាខាងអូនឯងមានទទួលថតសិក្ខាសាលាអត់ទេ?
ជាងថត៖ ថតតាសបង។ សិក្ខាសាលាបងធ្វើង៉ៃណាដែរ? ហើយពីម៉ោងម៉ានដល់ម៉ោងម៉ានដែរបង?
ភ្ញៀវ៖ ធ្វើនៅង៉ៃទី ១៥ ខែក្រោយ ពីម៉ោង ២ ដល់ម៉ោង ៥។
ជាងថត៖ ចុះធ្វើនៅណាដែរបង? ហើយមានអ្នកចូលរួមប្រហែលម៉ាននាក់ដែរ?
ភ្ញៀវ៖ ប្រហែលជា ១០០ នាក់។ ធ្វើនៅសណ្ឋាគារ។ តម្លៃថតប្រហែលជាម៉ានដែរ?
ជាងថត៖ បាទបង ខ្ញុំសុំសួរខ្លះៗសិន ដើម្បីខ្ញុំអាចដឹងថាត្រូវការបុគ្គលិកម៉ាននាក់ ហើយត្រូវការឧបករណ៍អីគេខ្លះ អីចឹងអា៎បង។
ភ្ញៀវ៖ ហ្នឹងហើយ បានតាស។

Rainy Season (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺយើងនឹងនិយាយអំពីរដូវវស្សា ដែលយើងហៅបានម្យ៉ាងទៀត គេហៅថារដូវភ្លៀង។ អញ្ចឹងជាទូទៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យើងហៅថាខែភ្លៀង ឬក៏រដូវភ្លៀង។ ដែល ដោយសារតែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជា[...]នៅប្រទេសដែលនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ែកអាគ្នេយ៍ អញ្ចឹងគឺជាប្រទេសដែលនៅក្នុងតំបន់ត្រូពិក ដូច្នេះហើយរដូវគឺត្រូវបានបែងចែកចេញជាពីរធំៗ ដែលមានរដូវវស្សា និងរដូវប្រាំង ដែលរដូវវស្សា គឺជារដូវដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ ចំណែកឯរដូវប្រាំង គឺអត់មានភ្លៀងធ្លាក់ទេ គឺពេលខ្លះគឺក្ដៅ ហើយពេលខ្លះគឺត្រជាក់។ អញ្ចឹងរដូវទាំងពីរគឺបែងចែកចេញជាប្រាំមួយខែម្នាក់ បានន័យថាប្រាំមួយខែរដូវវស្សា និងប្រាំមួយខែទៀតរដូវប្រាំង។ ដោយមានភ្លៀងធ្លាក់រយៈពេលប្រាំមួយខែ ហើយមេឃរាំង អត់មានភ្លៀង រយៈពេលប្រាំមួយខែ ដែលខុសពីរដូវដែលនៅតំបន់អឺរ៉ុប តំបន់នៅប៉ែកអឺរ៉ុប ដែលមានរដូវចំនួនបួន ដែលយើងឃើញមានដូចជា រដូវស្លឹកឈើជ្រុះ រដូវធ្លាក់ទឹកកក រដូវក្ដៅ រដូវលំហើយជាដើម ក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺអត់មានរដូវបួននោះទេ គឺមានរដូវតែពីរតែប៉ុណ្ណោះ គឺរដូវប្រាំង និងរដូវវស្សា។

Cold Season (Sakanan) — 04

ចូលដល់រូបភាពទី ៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ៤ យើងឃើញថា ក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់បានចូលទៅកន្លែងងូតទឹក ហើយគាត់យកដៃចុចទៅលើគ្រាប់ចុច ដើម្បីដាក់ឲ្យទឹកក្ដៅ។ អញ្ចឹងបានន័យថានៅពេលព្រឹកគឺត្រជាក់។ បាទ ពេលព្រឹកគឺត្រជាក់ ដូច្នេះប្រសិនបើយើងងូតទឹក ប្រសិនបើយើងងូតទឹក គឺយើងត្រូវការទឹកក្ដៅ បាទ អញ្ចឹងដោយសារតែក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់នៅទីក្រុង អញ្ចឹងហើយគឺឧបករណ៍របស់គាត់ប្រើប្រាស់ទំនើប ដោយមានម៉ាស៊ីនទឹកក្ដៅទឹកត្រជាក់ ដោយយើងគ្រាន់តែភ្ជាប់នឹងចរន្តអគ្គិសនីតែប៉ុណ្ណោះ។ បាទ អញ្ចឹងក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់បានចុចទៅលើគ្រាប់ចុច ដើម្បីឲ្យទឹកក្ដៅ អញ្ចឹងនៅពេលដែលគាត់ងូត គឺមានអារម្មណ៍ថាកក់ក្ដៅ មិនរងានោះទេ។ ព្រោះខែនោះ គឺជាខែរងា ដូច្នេះហើយគាត់ត្រូវការងូតទឹកក្ដៅ។ ហើយនៅប្រទេសកម្ពុជា គឺពុំសូវមានម៉ាស៊ីនទឹកក្ដៅទឹកត្រជាក់នៅតាមផ្ទះនោះទេ។ ដូច្នេះយើង រាល់ពេលដែលយើងដល់ខែត្រជាក់ ឬក៏ដល់ខែរងា គឺយើងតែងតែដាំទឹកក្ដៅ។ អញ្ចឹងគឺយើងយកទឹកក្ដៅទៅដាំ ដាំឲ្យពុះ រួចហើយយើងយកមកលាយជាមួយនឹងទឹកត្រជាក់ ដើម្បីឲ្យវាក្ដៅអ៊ុនៗ។ បាទ អញ្ចឹងនៅពេលដែលងូតទឹកក្ដៅអ៊ុនៗ ធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ថាកក់ក្ដៅ និងមិនរងាខ្លាំងនោះទេនៅក្នុងខែរងា។

Rice (Sakanan) — 07

បន្ទាប់មកទៀតចូលដល់រូបភាពទី ៧ នៅក្នុងរូបភាពទី ៧ យើងឃើញសន្ទូងកំពុងតែបែកគុម្ព អញ្ចឹងក្រោយពីពេលស្ទូងបានរយៈពេលប្រហែលជាមួយខែ អញ្ចឹងប្រហែលជាមួយខែក្រោយមក គឺសន្ទូងចាប់ផ្ដើមបែកគុម្ព ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពទី ៧ នេះ គឺដើមស្រូវខ្ចីៗនោះ គឺមានសភាពធំជាងមុន បានន័យថាកាលពេលស្ទូងគឺយើងស្ទូងតែមួយដើមៗ អញ្ចឹងវាតូច ក៏ប៉ុន្តែក្រោយពេលមួយខែក្រោយមក គឺដើមស្រូវចាប់ផ្ដើមរីកធំទៅៗ បានន័យថាវាកំពុងតែបែកគុម្ព បានន័យថាដើមស្រូវមួយដើមនោះវាដុះចេញច្រើនដើម អញ្ចឹងធ្វើឲ្យគុម្ពរបស់វាធំៗជាងមុន អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៧ នេះ គឺដើមស្រូវ ឬក៏សន្ទូង កំពុងតែបែកគុម្ព ដោយយើងឃើញ គេដាំវានៅក្នុងទឹកដដែល អញ្ចឹងសន្ទូងគឺត្រូវការទឹកច្រើន ដូច្នេះយើងអត់ត្រូវឲ្យរីងទឹកពីក្នុងស្រែនោះទេ ប្រសិនបើរីងទឹក អញ្ចឹងសន្ទូងអាចនឹងងាប់ អញ្ចឹងគេអត់ឲ្យរីងទឹកទេ គឺគេត្រូវការឲ្យមានទឹកនៅក្នុងស្រែជារៀងរហូត គឺនៅពេលណាដែលរីងទឹក គឺកសិករនឹងបូមទឹកបញ្ចូលស្រែម្ដងទៀត ដើម្បីឲ្យទឹក ដើម្បីឲ្យប្រាកដថា មានទឹកនៅក្នុងស្រែរបស់គេគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីធ្វើឲ្យសន្ទូងរបស់គេលូតលាស់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៧ គឺយើងឃើញសន្ទូងកំពុងតែបែកគុម្ពនៅក្នុងស្រែ។

Rainy Season (Sakanan) — 15

ចំណែកឯបន្ទាប់មកទៀត គឺរូបភាពចុងក្រោយ គឺរូបភាពទី ១៥ អញ្ចឹងរូបភាពទី ១៥ យើងឃើញថាបន្ទាប់ពីមេឃភ្លៀងរាំងហើយ យើងឃើញធម្មជាតិទាំងអស់គឺមានពណ៌បៃតង ដោយយើងឃើញព្រះអាទិត្យកំពុងតែបញ្ចេញពន្លឺ ឬក៏បញ្ចេញរស្មីមកលើធម្មជាតិពណ៌បៃតង ដែលយើងឃើញនៅខាងក្រោម គឺមានភ្នំ និងមានដើមឈើជាច្រើនពណ៌បៃតង អញ្ចឹងមេឃភ្លៀងធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិទាំងអស់គឺមានពណ៌បៃតង បានន័យថារុក្ខជាតិគឺត្រូវការទឹកដើម្បីរស់ គឺទឹកនិងពន្លឺព្រះអាទិត្យ គឺជាចំណីរបស់រុក្ខជាតិ។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលមានភ្លៀង គឺបានន័យថាចំណីរបស់រុក្ខជាតិ រុក្ខជាតិបានទទួលចំណី អញ្ចឹងវាអាចធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិទាំងអស់គឺរស់បានល្អ។ អញ្ចឹងវាបានធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិរស់បានល្អ ដូច្នេះ ដូច្នេះនៅក្នុងខែវស្សា គឺរុក្ខជាតិទាំងអស់គឺស្រស់បំព្រង គឺមានពណ៌បៃតង ហើយដើមឈើទាំងអស់គឺចាប់ផ្ដើមលាស់ឡើងវិញ បានន័យថាវាលាស់ខ្ចីឡើងវិញ។ អញ្ចឹងជាទូទៅខែវស្សា គឺជាខែដែលមានធម្មជាតិស្រស់ស្អាត ដោយសារតែវាមេឃភ្លៀង អញ្ចឹងធម្មជាតិក៏ចាប់ផ្ដើមលាស់ពណ៌បៃតងខ្ចី ហើយកសិករក៏ចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែចំការផងដែរ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ដែលអ្នករស់នៅទីក្រុង គឺគាត់ពិបាកនៅក្នុងការរស់នៅ ដោយសារតែមេឃភ្លៀង គឺធ្វើឲ្យគាត់ពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ ក៏ដូចជាទៅណាមកណា គឺមានការពិបាក ក៏ប៉ុន្តែអ្នកដែលនៅតាមជនបទ គឺគាត់ចូលចិត្តរស់នៅនៅពេលដែលមេឃភ្លៀង ដោយសារតែគាត់អាចចាប់ផ្ដើមមុខរបរកសិកម្មរបស់គាត់បាន។ អញ្ចឹងមេឃភ្លៀង គឺផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់អ្នកនៅស្រែចំការ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកនៅទីក្រុងអត់សូវចូលចិត្តមេឃភ្លៀងនោះទេ។

Phone (Sakanan) — 13

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ គឺយើងឃើញទូរស័ព្ទចល័តដដែល ប៉ុន្តែលើកនេះគឺគេបើកកម្មវិធីប្រតិទិន បានន័យថានៅក្នុងទូរស័ព្ទមួយ គឺមានមុខងារច្រើនៗមែនទែន បានន័យថាយើងអាចប្រើប្រាស់វាបានច្រើនប្រភេទ ដោយយើងអាចលេងហ្គេមផង យើងអាចមើលវីដេអូ យើងអាចស្ដាប់ចម្រៀង យើងអាចទាក់ទងទៅមិត្តភក្តិ ហើយក៏យើងអាចដឹងអំពីថ្ងៃខែ ឬក៏ដឹងអំពីកាលបរិច្ឆេទបាន អញ្ចឹងយើងអាចដឹងអំពីថ្ងៃខែ ឬក៏កាលបរិច្ឆេទបាននៅក្នុងទូរស័ព្ទរបស់យើង ដោយយើងប្រើប្រាស់កម្មវិធីប្រតិទិន អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺគាត់ចង់ដឹងថាតើថ្ងៃនេះជាថ្ងៃទីប៉ុន្មាន ឬក៏មិត្តភក្តិរបស់គាត់មានខួបកំណើតនៅក្នុងថ្ងៃណា អញ្ចឹងគាត់អាចបើកទូរស័ព្ទរបស់គាត់ ដើម្បីឆែកមើលប្រតិទិនបាន អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រតិទិនគឺយើងអាចឆែកមើលថាថ្ងៃនេះជាថ្ងៃទីប៉ុន្មាន ហើយក៏យើងអាចសរសេរនៅការចងចាំរបស់យើងមួយចំនួន ឬក៏ការកត់ត្រាមួយចំនួន ថាតើថ្ងៃទីប៉ុន្មាន យើងមានកម្មវិធីអី ដូចជាឧទាហរណ៍ថា នៅក្នុងថ្ងៃទី ១០ ខែ មេសា ឬក៏ថ្ងៃទី ១០ ខែ សីហា គឺគាត់មានកម្មវិធីខួបកំណើតមិត្តភក្តិរបស់គាត់ ដូច្នេះគាត់អាចសរសេរកត់ត្រាទុកនៅលើប្រតិទិនរបស់គាត់ ថានៅថ្ងៃទី ១០ គឺមានខួបកំណើតមិត្តភក្តិ ដូច្នេះនៅពេលដែលថ្ងៃទី ១០ គឺទូរស័ព្ទនឹងរោទ៍ឡើង ដើម្បីរំលឹកយើងថា យើងមានកម្មវិធីនៅក្នុងថ្ងៃនោះ ដូច្នេះវាងាយស្រួលជាងការប្រើប្រាស់ប្រតិទិននៅខាងក្រៅ បានន័យថានៅប្រតិទិនខាងក្រៅគឺយើងត្រូវការកត់ត្រាទុកចាំខ្លួនឯង ហើយយើងត្រូវការរំលឹក ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងប្រើប្រាស់ប្រតិទិននៅក្នុងទូរស័ព្ទ គឺងាយស្រួល គឺទូរស័ព្ទនឹងជាអ្នករំលឹកយើងតែម្ដង ថាយើងនៅក្នុងថ្ងៃនេះគឺយើងត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ ត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ គឺទូរស័ព្ទជាអ្នករំលឹកយើងតែម្ដង ដូច្នេះគឺមានភាពងាយស្រួលក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រតិទិននៅក្នុងទូរស័ព្ទ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ គឺគាត់កំពុងតែមើលប្រតិទិនដែលនៅក្នុងទូរស័ព្ទរបស់គាត់។

Cold Season (Sakanan) — 12

ចូលដល់រូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ នេះ គឺយើងឃើញមាននាឡិកាចំនួនពីរ ជាមួយនឹងប្រដាប់វាស់សីតុណ្ហភាពចំនួនពីរ ឬក៏យើងហៅថាទែម៉ូម៉ែត្រ។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺនៅក្នុងភាសាខ្មែរ យើងអាចនិយាយថាទែម៉ូម៉ែត្រ ឬក៏ប្រដាប់វាស់សីតុណ្ហភាព បាទ។ អញ្ចឹងនៅក្នុងនោះ យើងឃើញថា នាឡិកាទី ១ គឺមាននៅក្បែរទែម៉ូម៉ែត្រ ឬក៏ប្រដាប់វាស់សីតុណ្ហភាពមួយ។ នាឡិកាទី ១ គឺចង្អុលនូវម៉ោង ៨ បាទ ចង្អុលម៉ោង ៨ គត់ ដែលសីតុណ្ហភាពពេលនោះគឺមានលក្ខណៈត្រជាក់ ព្រោះថាយើងឃើញក្រិតក្រហម បាទ ពណ៌ក្រហម ឆ្នូតក្រហម គឺនៅពាក់កណ្ដាលក្រិតនៃទែម៉ូម៉ែត្រ ឬប្រដាប់វាស់សីតុណ្ហភាព។ អញ្ចឹងបានន័យថា សីតុណ្ហភាពពេលនោះគឺត្រជាក់ គឺម៉ោង ៨ ព្រឹក អញ្ចឹងម៉ោង ៨ ព្រឹក គឺសីតុណ្ហភាពត្រជាក់។ ជាធម្មតាខែរងានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺពេលព្រឹកមានអាកាសធាតុត្រជាក់ខ្លាំង។ បាទ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយមានអាកាសធាតុក្ដៅ ហើយសើម។ ដូច្នេះ រដូវរងា ឬក៏រដូវត្រជាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនបណ្ដាលឲ្យធ្លាក់ទឹកកកនោះទេ ព្រោះអាកាសធាតុនៅតំបន់ត្រូពិក គឺពុំមានអាកាសធាតុ [...] ត្រជាក់ដល់ធ្លាក់ទឹកកកនោះទេ។ គឺប៉ុន្តែវាអាចត្រជាក់ខ្លាំង បាទ ហើយពេលខ្លះ គឺសីតុណ្ហភាពអាចធ្លាក់ចុះរហូតដល់ ១០ អង្សា ឬក៏ ១៥ អង្សាផងដែរ។ ដូច្នេះគឺមានភាពត្រជាក់ ក៏ប៉ុន្តែមិនអាចធ្លាក់ទឹកកកនោះទេ។ អញ្ចឹងអាកាសធាតុត្រជាក់ ឬក៏កម្រិតនៃអាកាសធាតុត្រជាក់ ឬក៏កម្ដៅគេហៅថាសីតុណ្ហភាព។ អញ្ចឹងប្រដាប់វាស់សីតុណ្ហភាព គឺវាស់ ឬក៏ប្រើទែម៉ូម៉ែត្រ គេប្រើសម្រាប់វាស់សីតុណ្ហភាពនៅខាងក្រៅថាតើវាក្ដៅឬក៏ត្រជាក់ អញ្ចឹងដូចនេះ យើងមកមើលនាឡិកានេះ គឺនៅពេលដែលម៉ោង ៨ គឺសីតុណ្ហភាពគឺត្រជាក់។ អញ្ចឹងរហូត យើងឃើញថា នាឡិកាបានចង្អុលម៉ោងជិត ១ អញ្ចឹងម៉ោង ១២ និង ៤០ នាទី បាទ ដល់ពេលម៉ោង ១២ និង ៤០ នាទី គឺសីតុណ្ហភាពចាប់ផ្ដើមឡើងកម្ដៅ គឺយើងឃើញថាទែម៉ូម៉ែត្រ ឬក៏ប្រដាប់វាស់សីតុណ្ហភាព បានបង្ហាញឆ្នូតក្រហមរបស់វាឡើងជិតដល់ខាងលើតែម្ដង។ អញ្ចឹងបានន័យថាសីតុណ្ហភាពគឺចាប់ផ្ដើមក្ដៅឡើងវិញហើយ។

Cold Season (Sakanan) — 06

នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ ចូលដល់រូបភាពទី ៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីក្មេងប្រុសនោះងូតទឹករួចហើយ អញ្ចឹងក្មេងប្រុសនោះ គាត់ងូតទឹករួច គាត់ក៏បានចេញពីបន្ទប់ទឹកដើម្បីផ្លាស់សម្លៀកបំពាក់។ អញ្ចឹងមុននឹងគាត់ចេញពីបន្ទប់ទឹក គឺគាត់បានជូតខ្លួននឹងកន្សែង។ បាទ គាត់ជូតខ្លួននឹងកន្សែងពោះគោដែលគាត់ដើរយកចូលទៅក្នុងបន្ទប់ទឹករបស់គាត់រួច។ បន្ទាប់មក គាត់ក៏បានមកពាក់ខោអាវវិញ នៅក្នុងរូបភាពនេះគឺមានបី គឺរូបភាពទី ៦ នេះ គឺរូបដែលនៅខាងឆ្វេងគេបង្អស់ គឺយើងឃើញថាក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់បានពាក់អាវ គាត់គឺជាសិស្ស ដូច្នេះហើយគាត់បានពាក់ឯកសណ្ឋានសាលារបស់គាត់ អញ្ចឹងឯកសណ្ឋានសាលារបស់គាត់គឺអាវពណ៌ខៀវ បាទ ពណ៌រៀងទឹកសមុទ្របន្តិច ដៃខ្លី អញ្ចឹង គាត់ពាក់អាវដៃខ្លី ហើយអាវរបស់គាត់នៅខាងឆ្វេងគឺមានហោប៉ៅមួយ។ បាទ អញ្ចឹងហោប៉ៅតូចមួយនោះគឺសម្រាប់ដាក់លុយ បាទ។ បន្ទាប់មកនៅក្នុងរូបភាពកណ្ដាល ចំណែករូបភាពកណ្ដាល គឺគាត់ពាក់អាវធំខាងក្រៅពីលើមួយទៀត។ អញ្ចឹងអាវដែលគាត់ពាក់ខាងក្រៅ យើងហៅថាអាវរងា បាទ ដោយសារតែខែនេះជាខែត្រជាក់ អញ្ចឹងហើយ ដើម្បីរក្សាកម្ដៅ ឬក៏ដើម្បីរក្សាភាពកក់ក្ដៅ យើងត្រូវពាក់អាវរងាមួយជាន់បន្ថែមទៀតពីលើអាវឯកសណ្ឋានសាលារបស់យើង។ ព្រោះថាប្រសិនបើយើងមិនពាក់នោះទេ យើងនឹងមានអារម្មណ៍ថារងា ដូច្នេះរងាគឺពិបាកទ្រាំណាស់ អញ្ចឹងយើងត្រូវតែពាក់អាវរងាពីលើ។ អាវរងាជាទូទៅគឺក្រាស់ អញ្ចឹងអាវរងាក្រាស់ ហើយមានដៃវែង ដូច្នេះវាអាចរក្សាកម្ដៅនៅក្នុងខ្លួនយើងឲ្យបានកក់ក្ដៅបានយូរ។ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ បន្ទាប់ពីគាត់ពាក់អាវរងាពីលើឯកសណ្ឋានសាលារបស់គាត់ហើយ ក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ ក៏បានយកមួកសុវត្ថិភាពមកពាក់មួយជាន់ទៀតផងដែរ។ អញ្ចឹងមួកសុវត្ថិភាពរបស់គាត់ គឺមានពណ៌ទឹកក្រូច។ គាត់ពាក់មួកសុវត្ថិភាពគឺដើម្បីការពារខ្លួន នៅពេលដែលគាត់ជិះម៉ូតូ ឬកង់ផ្សេងៗ។ អញ្ចឹងគាត់បានរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់គាត់ ដោយគាត់ពាក់មួកសុវត្ថិភាព ហើយរក្សាកម្ដៅនៅក្នុងខ្លួនឲ្យមានភាពកក់ក្ដៅ ដោយការពាក់អាវរងាពីលើឯកសណ្ឋានសាលា។

Rainy Season (Sakanan) — 12

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ យើងឃើញមានកសិករ គាត់កំពុងតែស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា ឬក៏រដូវភ្លៀង គឺជារដូវដែលកសិករចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែ ដោយសារតែមានភ្លៀងធ្លាក់។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដែលប្រកបរបរកសិកម្ម ដោយយើងឃើញប្រជាជនប្រមាណជា ៩០ ភាគរយ គឺសុទ្ធតែជាប្រកបរបរធ្វើស្រែ ឬក៏ប្រកបរបរកសិកម្ម ដែលដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាដាំស្រូវ ដាំពោត ដាំសណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងដរាបណាមេឃអត់ទាន់ភ្លៀង ពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ អញ្ចឹងខែប្រាំង គឺពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ ក៏ប៉ុន្តែខែវស្សា ដែលជាខែភ្លៀង គឺពួកគាត់អាចធ្វើស្រែបាន ដូច្នេះ នៅពេលដែលមានភ្លៀង គឺយើង ពួកកសិករគឺសប្បាយចិត្ត ហើយចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់ពួកគាត់។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១២ គឺយើងឃើញមានបុរសម្នាក់ ដែលជាកសិករ គាត់កំពុងតែឱនស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងការស្ទូងស្រូវ គឺជាការយកដើមស្រូវដោតចូលទៅក្នុងស្រែ ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺដៃទាំងពីររបស់កសិករនោះ គឺគាត់កំពុងតែកាន់សំណាប ដើមសំណាប ឬក៏កូនស្រូវ។ អញ្ចឹងស្រូវ នៅពេលដែលវាដុះតូចបន្តិច យើងហៅថាសំណាប អញ្ចឹងយើងត្រូវដកសំណាបនោះយកមកស្ទូង ដោយយើងដកសំណាបមកហើយ យើងយកមកដោតចូលនៅក្នុងស្រែ ដែលមានដីភក់ៗ ឬក៏មានទឹកបន្តិចបន្តួច អញ្ចឹងជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺកសិករនោះ គឺគាត់ពាក់អាវពណ៌ទឹកក្រូច ដៃវែង ខោជើងវែងពណ៌ស ហើយគាត់មានពាក់មួកធំមួយនៅលើក្បាលផងដែរ។ ដោយសារតែនៅវាលស្រែ ពេលខ្លះគឺក្ដៅ ទោះបីជាមានភ្លៀងក៏ដោយ នៅពេលដែលរាំងភ្លៀងគឺវាក្ដៅ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងពាក់មួកដើម្បីការពារកម្ដៅ ព្រោះប្រសិនបើគាត់អត់ការពារកម្ដៅទេ កម្ដៅថ្ងៃ អាចធ្វើឲ្យគាត់រលាក ឬក៏អាចធ្វើឲ្យគាត់ខ្មៅបាន។ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែការពារកម្ដៅនៅ[គាត់] នៅពេលដែលគាត់ធ្វើស្រែ។ ដោយយើងឃើញកសិករនោះ គាត់កំពុងតែឱន ដោយឱនស្ទូងស្រូវ ដោយដៃរបស់គាត់ គឺកាន់ដើមស្រូវ ដើម្បីដោតចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងការដោតដើមស្រូវ ឬក៏ដោតសំណាបចូលទៅក្នុងស្រែ យើងហៅថាស្ទូង។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរគាត់ គឺមានស្រែជាច្រើនទៀតរបស់កសិករផ្សេង ដែលគេស្ទូងស្រូវរួចហើយ។ អញ្ចឹងយើងឃើញដើមស្រូវគឺមានពណ៌បៃតង។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា គឺជារដូវដែលកសិករប្រកបរបរកសិកម្ម គឺគាត់ចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់គាត់ ដោយអ្នកស្រែគាត់ដាំស្រូវ រីឯអ្នកចំការ គាត់ដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាស្វាយ ដូចជាល្ហុង ដូចជាពោត សណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងរាល់ដំណាំកសិកម្មទាំងអស់ គឺកសិករតែងតែដាំនៅក្នុងរដូវវស្សា។